شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی هفتم اسفند

هشدار بهداشت جهانی به ایران

 

بیش از یک هفته از اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران می‌گذرد و این روزها، روزنامه‌ها اسم ویروس کووید‌ـ‌۱۹ را گذاشته‌اند «ویروس دموکرات»، چون علاوه بر مردم، چند نفر از مسئولان و مقام‌های جمهوری اسلامی را هم مبتلا کرده است.

حسن روحانی دیروز گفت که «از شنبه همه چیز به روال عادی خواهد بود» و «تعطیلی کشور توطئه دشمنان است». رییس‌جمهوری همان خط روزنامه کیهان را تکرار کرد. با این‌حال، نویسنده سرمقاله روزنامه همدلی معتقد است «خم شدن مداوم زیر توهم توطئه» راه‌حل نیست.

عادل جهان‌آرای در انتقاد از روحانی نوشته جدی نگرفتن کرونا، این بلای قرن که اکنون ایران از صادرکنندگان آن شده است، دور از انتظار بود و از روحانی پرسیده است آیا چین و ایتالیا که شهرهای منشا کرونا را قرنطینه کردند، به تصمیم دشمنان چنین کردند؟

از آن‌سو، روزنامه ایران مدعی «اطلاع‌رسانی دقیق» است اما این روزها، بیشتر در جهت اطلاع‌رسانی «امن» فعال است.

روزنامه دولتی ایران روز گذشته در گزارشی از «رونق بازار نوروزی»، نوشت و تاکید کرد کرونا بازار تهران را از سکه نینداخت. خبرنگار ایران در سراسر این گزارش شرایط بازار و رفتار مردم را عادی توصیف کرد و مدعی شد مردم بازار می‌روند و خرید می‌کنند و به زندگی عادی خود ادامه می‌دهند و حتی از قول برخی مغازه‌دارها نوشت که همه چیز پررونق و خوب است.

رییس اتاق بازرگانی ایران و چین البته نظر متفاوتی دارد. او در گفت‌و‌گو با روزنامه اقتصاد پویا گفته بازار شب عید از کرونا آسیب جدی دیده است.

روزنامه شهروند هم امروز در گزارشی میدانی، خیابان‌های تهران را در آستانه نوروز سوت‌و‌کور دیده و نوشته است: «کرونا کاسبی بازاری‌ها را به هم ریخته است.»

روزنامه اقتصاد پویا هم در گزارشی، وضعیت کسب‌و‌کارهای عمومی را به‌دلیل پرهیز مردم از جمع‌های عمومی، اغلب کم‌مشتری توصیف کرده است. این روزنامه درباره احتمال جایگزینی خریدهای اینترنتی به‌دلیل شیوع کرونا با ناصر غانم‌زاده، مدیرعامل استارت‌آپ «نیو»، گفت‌و‌گو کرده و از او شنیده است قاعدتا کسب‌و‌کارهای اینترنتی باید پررونق شوند، اما واقعیت این است که زیرساخت‌ها درست نیست و رمز دوم پویا بسیار آزاردهنده است. کمبود امکانات حمل‌و‌نقل و زنجیره تامین محصولات را هم به مشکل رمز پویا باید اضافه کرد. با این حال، مردم مجبورند آنلاین خرید کنند مبادا کرونا بگیرند.

اقتصاد پویا در این گزارش، به فروشگاه‌های زنجیره‌ای پایتخت هم پرداخته است و وضعیت را مثل این می‌داند که «فیلمی سینمایی را روی دور تند زده باشند. می‌آیند طبقه‌ها را خالی می‌کنند و می‌روند، بدون آن‌که هیچ چشم‌انداز روشنی از آینده داشته باشند». جالب این‌که همین تعبیر عینا در گزارش گروه اقتصادی آفتاب یزد هم آمده، احتمالا منبع هر دو یکی بوده است!

اقتصاد پویا از متصدیان یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای نقل کرده است «مردم هول کردن، انگار قحطی اومده» و «یک لحظه هم صف‌ها خالی نمی‌شه».

روزنامه‌ها از خریده عمده مردم از فروشگاه‌های زنجیره‌ای نوشته‌اند، اما روزنامه سپاه پاسداران به هجوم خریداران به این فروشگاه‌ها به گونه‌ای دیگر نگاه می‌کند. برخلاف اقتصاد پویا، شهروند و متصدیان این فروشگاه‌ها که خرید عمده مردم را ناشی از ترس از آینده می‌دانند، روزنامه جوان صورت مساله را پاک می‌کند و مشکل را در اصل وجود هایپرمارکت‌ها می‌داند و معتقد است اساسا «هایپرها معنای خرید را تحریف می‌کنند و این چرخ بزرگ است که شما را به خرید بیشتر ترغیب می‌کند».

مساله قرنطینه قم همچنان موضوع بحث برخی روزنامه‌ها از جمله سازندگی و شرق است.

روزنامه شرق سعی کرده است با اشاره به اهمیت سیاسی و مذهبی قم و ردیف کردن نام مراجع تقلیدی که در قم ساکن‌اند، از این زاویه به مساله بپردازد که قرنطینه نکردن این شهر باعث می‌شود خطر در کمین شخصیت‌های برجسته شهر قم باشد.

محمدتقی فاضل میبدی هم در یادداشتی در همین روزنامه گفته است استفتا درباره قرنطینه قم به‌هیچ‌وجه لازم نیست چون حفظ جان مردم قم و غیرقم نمی‌شناسد و واجب است.

فاضل میبدی همچنین نوشته است اگر از روز نخست، مساله کرونا را سیاسی نمی‌کردند و شیوع آن به‌سرعت اعلام می‌شد تا مردم برای مقابله بسیج شوند، کار به این‌جا نمی‌رسید. این روحانی عضو مجمع مدرسین حوزه علمیه قم پرسیده است چرا وقتی می‌دانستیم خطر کرونا قریب الوقوع است، همچنان اجازه دادیم پروازها از چین برقرار باشد؟

 

 اطلاع‌رسانی دقیق مثل اخبار جنگ و بمباران

 

محمد‌مهدی فرقانی، رییس دانشکده علوم ارتباطات و روزنامه‌نگار پیشکسوت، در یادداشتی در روزنامه ایران، به روزنامه‌نگاران امروز درس خبرنگاری بحران می‌دهد. فرقانی در مقایسه عجیب شیوع ویروس کرونا با بمباران در دوران جنگ، نوشته است در آن روزها که تهران زیر بمباران عراق بود، از پناهگاه اطلاعات به دست می‌آوردیم و به‌گونه‌‌ای گزارش و خبر می‌نوشتیم که اطلاعات دقیق به دشمن ندهیم.

این استاد پیشکسوت مطبوعات نوشته اکنون شرایط شیوع بحران کرونا هم همین‌گونه است. فرقانی در ادامه یادداشت، به اطلاع‌رسانی دقیق اشاره کرده است و این‌که مسئولان وظیفه داشتند هم‌زمان با شیوع کرونا در چین، از طریق رسانه‌ها و خبرنگاران، آموزش‌های پیشگیری از کرونا را به مردم می‌دادند.

راه‌حل فرقانی برای کنترل ترس جامعه، اطلاع‌رسانی محدود و هدایت‌شده است، هرچند که این ترکیب را به کار نمی‌برد. او می‌نویسد که مدیریت بحران باید با حضور متخصصان جامعه‌شناسی، روانشناسی و علوم ارتباطات انجام شود، که در شرایط بحرانی، امید را به جامعه تزریق کنند.

به نظر می‌رسد نگاه امنیتی به موضوع سلامت مردم نه فقط میان مسئولان، بلکه میان روزنامه‌نگاران پیشکسوت هم نهادینه شده است.

 

بازار شب عید از کرونا آسیب جدی دیده است

 

مجیدرضا حریری، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین، که تا هفته پیش خبرنگاران از او درباره تاثیر کرونا بر اقتصاد چین می‌پرسیدند، امروز از آسیب مستقیم کرونا بر اقتصاد ایران گفته است، از این‌که خرده‌فروش‌ها و فضای کسب‌و‌کار در صف اول ضربه‌پذیری از کرونا قرار دارند و هم‌زمانی این اتفاق با ایام عید نوروز بر بازار خرده‌فروشی شب عید تاثیر گذاشته است.

به عقیده حریری، بخش‌های حمل‌و‌نقل، گردشگری و خدمات مسافربری با آسیب جدی مواجه است، ضمن این‌که تعطیلی‌ها برای بنگاه‌های تولیدی هم آسیب‌زاست.

او همچنین گفته است از آن‌جا که ایران به عراق و افغانستان کالاهای مصرفی صادر می‌کند، شیوع کرونا بازار این کشورها را از کالای ایرانی خالی می‌کند و بازار خالی را کشورهای دیگر پر خواهند کرد.

 

تلاقی انتخابات و کرونا در غیاب رسانه مستقل  

 

ارتباط جالبی است میان یادداشت‌های عباس عبدی و سرمقاله‌های روزنامه شهروند.

به‌هرحال امروز، شهروند سرمقاله بسیار خوبی دارد و از نبودِ رسانه مستقل و کارآمد نوشته است، موضوعی که در یادداشت عباس عبدی در روزنامه اعتماد هم به‌درستی به آن اشاره شده است.

در یادداشت‌ شهروند آمده است وضعیت کنونی جامعه ایران از حیث رسانه شبیه آن فردی است که با یک قمقمه آب می‌خواهد از بیابانی چند‌صد کیلومتری پیاده عبور کند، احتمالش صفر یا نزدیک به صفر است. وضع جامعه ما حتی از این هم بدتر است.

جامعه هر روز با بحران دست‌به‌گریبان است اما رسانه رسمی و کارآمد و مستقل ندارد.

تلاقی دو موضوع کرونا و انتخابات موجب شد فقدان رسانه مستقل بیش از پیش برجسته شود. نمایش تصویرهای آرشیوی یا تکراری از صف‌های انتخابات، گزارش‌های خلاف واقع و نمایش‌های غیرواقعی از حضور مردم، همه و همه به بی‌اعتمادی مخاطب دامن زد و اکنون که نوبت به کرونا رسید، به اعتمادی نیاز داریم که پیش‌تر نابود شده است.

نمایش تصاویری آرشیوی یا تکراری به جای واقعیت یا گزارش‌های خلاف واقع  یا نمایش‌های غیر واقعی دیگر، همه و همه آثار خود را در بی‌اعتمادی کامل مخاطبان بازتاب داد و اکنون که نوبت به کرونا رسیده است، نیازمند اعتمادی هستیم که پیش از این نابود شده است.

 

به بهانه کرونا نباید اقتصاد را تعطیل کنید

 

به‌عقیده کیهان، تعطیلی مدارس به‌خاطر کرونا موضوع تخصصی است اما تعطیلی نباید به اقتصاد هم سرایت کند. روزنامه کیهان مخالف تعطیلی بخش‌های مختلف کشور، اعم از اقتصاد و مدیریت، علی‌رغم شیوع کروناست.

روزنامه کیهان بالاخره کرونا را جدی گرفت، اما نه از جنبه شیوع بیماری و تلفاتش، بلکه نگران «خطر کرونازدگی» است. کیهان با تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها موافق است، اما می‌گوید تعطیلی کارخانه‌ها باعث رکود اقتصادی مضاعف می‌شود. کیهان مثل همیشه خط توطئه را پررنگ کرده و نوشته است: «دشمنان می‌کوشند با بزرگ‌نمایی کرونا در ایران، قطع ارتباطات تجاری و اقتصادی و مسافری ایران با همسایگانش را عملی سازند.»

روزنامه منتسب به رهبر جمهوری اسلامی با لفظی دستوری نوشته است: «برای جلوگیری از ضررهای کرونا به اقتصاد کشور، باید روند تجارت ایران با همسایگان ادامه پیدا کند.» 

اصرار کیهان بر ادامه صادرات در حالی است که ترکیه، عراق، اقلیم کردستان و افغانستان ممنوعیت‌های حمل‌و‌نقل بار و مسافر از ایران را اعلام کرده‌اند. با این‌حال، کیهان معتقد است دشمن از طریق کرونا به‌دنبال تعطیلی اقتصاد ایران است.

 

قرنطینه؛ آری یا نه؟

 

سازندگی، روزنامه حزب کارگزاران، مساله قرنطینه قم را به صفحه نخست آورده و پرسیده است «قرنطینه؛ آری یا نه؟» و در سراسر گزارش، درصدد توجیه تصمیم سیاسی قرنطینه نشدن قم برآمده است تا تلویحی بگوید «نه به قرنطینه» منطقی است.

به نوشته سازندگی، اعلام قرنطینه قم در شرایطی که زیرساخت‌های این کار مهیا نیست، ممکن است به‌جای پیشگیری از گسترش بیشتر ویروس، بحران دیگری را رقم بزند، کما این‌که شایعه قرنطینه روی قیمت برخی اقلام مصرفی و بازار میوه تاثیر روانی داشته است.

 

مدیران فوتبال خطر کرونا را باور ندارند

 

گروه ورزشی روزنامه آفتاب یزد نوشته است برخلاف کشورهای چین، کره جنوبی، ژاپن و ایتالیا، فدراسیون فوتبال ایران مسابقات را لغو نکرد.

لغو نشدن مسابقات تعجب اهالی فوتبال و روزنامه‌نگاران را برانگیخته است. با این‌حال، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا در ورزش گفته است: «مسابقات فوتبال را نمی‌توان تعطیل کرد.»

فرهاد مجیدی، سرمربی تیم استقلال، اعتراض کرده و گفته است مگر ما ضدویروسیم؟ بازی‌های لیگ ایتالیا لغو شده است، چرا ما باید به‌خاطر چند بازی سفر کنیم و جانمان را به‌ خطر بیندازیم؟ 

ابرار ورزشی هم این حرف مجیدی را تیتر کرده است که «حتما باید یک نفر بمیرد تا لیگ تعطیل شود؟»

 

ایران، تهدیدی برای سلامت و امنیت جهانی

 

روزنامه آرمان ملی دلایل سفر نمایندگان سازمان بهداشت جهانی به ایران را بررسی کرده است.

ناکارآمدی مدیریتی ایران از دید نمایندگان سازمان بهداشت جهانی، می‌تواند تهدیدی برای امنیت و سلامت جهان باشد.

به نوشته آرمان ملی، زائرانی که به کرونا اهمیتی نمی‌دهند، کارگران مهاجر، تاجرانی که مرتب در سفرند و مرزی که بر آن نظارت بهداشتی مناسب نمی‌شود از دلایلی‌اند که سبب شده است ایران به یکی از نقاط بحران در شیوع ویروس جدید کرونا تبدیل شود و نهادهای بین‌المللی نگران وضعیت مقابله با کرونا در ایران باشند.

 

روزنامه‌نگار
تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More