شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی ۴ آذر‌ماه

نمایش استیضاح، تلافی بی‌اعتنایی به مجلس

روزنامه‌های اصلاح‌طلب این روزها از زبان فعالان سیاسی، نبودن احزاب و نهادهای صنفی و مدنی را دلیل انباشت اعتراض‌های مردمی و به خشونت کشیده شدن آن ارزیابی می‌کنند. کیهان اما ساز دیگری می‌زند و مدعی است کانال‌های ارتباطی دیگری وجود دارد که مردمی‌تر از احزاب‌اند و مسئولان می‌توانند از نزدیک صدای مردم و مطالباتشان را بشنوند. منظور کیهان راهپیمایی‌های حکومتی است که با فراخوان گسترده حکومت و با بسیج نیروها و اتوبوس‌های رایگان برگزار می‌شود.

کیهان‌ برای مردم شرط هم می‌گذرد و می‌نویسد راه جلوگیری از نفوذ دشمن به اجتماع‌های مردمی این است که همه تظاهرکنندگان با پذیرش دو ملاک حاکمیت قوانین اسلام و تبعیت از ولی فقیه به صحنه بیایند، مشابه همین تظاهراتی که در روزهای اخیر در محکومیت آشوبگری در برخی استان‌ها برگزار شد. شهروندانی که به تعبیر کیهان به سیاست‌ها معترض‌اند اما رهبر انقلاب و نظام را باور دارند.

طبق معمول، کیهان غیر از انقلابی‌های در صف رهبری، مردم دیگر را به رسمیت نمی‌شناسد و ادامه می‌دهد اگر مسئولان می‌خواهند صدای مردم را بشنوند، به این راهپیمایی‌ها بیایند. کیهان با تیتر «مردم تهران امروز ترامپ و پومپئو را تحقیر می‌کنند»، بدون رتوش نوشته است مردم پای کار تهران امروز چنان ضربه‌ای به «معترض» خواهند زد که هرگز فراموش نکند.

ماجرای استیضاح سه وزیر جهاد کشاورزی، نفت و کشور کلید خورد تا به تعبیر روزنامه شرق، مجلس بی‌اعتنایی دولت در تصمیم‌هایش را تلافی کند. روزنامه سازندگی این وزیران را «قربانیان بنزین در دولت» نامیده است و روزنامه آفتاب یزد این اقدام را «تلاشی برای ابراز وجود مجلس» ارزیابی کرده است.

دو روز پیش، احمد خاتمی، عضو مجلس خبرگان، خبر مصوبه این مجلس در «منع فعالیت شبکه‌های مجازی»، به‌طور مشخص اینستاگرام، را اعلام کرد. امروز، محمد‌صالح نیکبخت، حقوقدان، در دو یادداشت جداگانه در روزنامه‌های آرمان ملی و آفتاب یزد نوشته است مجلس خبرگان حق قانون‌گذاری ندارد و مصوبه جدید این مجلس لازم‌الاجرا نیست. این حقوقدان تاکید می‌کند که قانون‌گذاری در انحصار مجلس شورای اسلامی است و حرف‌های احمد خاتمی یا اعضای خبرگان فقط به‌عنوان توصیه مطرح می‌شود و قابلیت اجرایی ندارد.

به نوشته نوبخت، اگر مجلس شورای اسلامی نمی‌تواند درآمدها و هزینه‌های کشور را تعیین و به قوه مجریه ابلاغ کند و اگر در قانون‌گذاری کشور این‌چنین غیرفعال و بی‌اختیار است، اصلا چرا مردم باید هزینه حضور ۳۰۰ نماینده را در قوه‌ای به نام مقننه بدهند؟ 

اما کمرنگ شدن نقش نهادهای انتخابی و قانونی به مجلس خلاصه نمی‌شود. روزنامه آرمان ملی ادعای دخالت نداشتن آذری جهرمی در قطع اینترنت را بهانه گزارشی کرده است با تیتر «وزیر یا تدارکاتچی؟» و نوشته قطع اینترنت به دستور شورای امنیت کشور نقش وزیر ارتباطات را تقلیل داد به هماهنگ‌کننده‌ای که منتظر دستور است.

اما بشنوید از خبری ورزشی که تیتر یک اغلب روزنامه‌های سیاسی کشور شد. علی‌رغم تایید و تکذیب‌های رسانه‌ها درباره برکناری مارک ویلموتس، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، به نظر می‌رسد مربی دیگر رفتنی شد. روزنامه‌ها می‌گویند برانکو جانشین ویلموتس می‌شود، بلکه شانس صعود ایران به جام جهانی را افزایش دهد. جام جم از هزینه نجومی این تعویض برای فوتبال ایران نوشته است.

اما قبل از این‌که برویم سراغ روزنامه‌خوانی امروز، کوتاه از گزارش آفتاب یزد درباره «وام روسی» بگویم که هرچند وزیر نیرو ۵ میلیارد دلار وام از روسیه خواسته است و طرفین هم توافق کرده‌اند، روزنامه آفتاب یزد امیدی ندارد و نوشته است «شاید پرداخت نشود»، همان‌طور که تکمیل نیروگاه بوشهر یا تحویل موشک‌های اس‌ـ‌۳۰۰ انجام نشد.

به باور علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل سیاسی، مقام‌های ارشد نظام به روسیه اعتماد دارند در حالی‌که روس‌ها برای ایران شریکی نامطمئن، مرموز و شکننده‌اند. این استاد دانشگاه معتقد است که روس‌ها همواره در پی وابسته کردن ایران و استیلا بر اقتصاد ما بوده‌اند، اما شانسی که ایران آورده این است که اقتصاد روسیه آن‌قدر قدرت ندارد که تمام اقتصاد ایران را در اختیار بگیرد و ببلعد.

و اما خبرهای بیشتر.

طبقه متوسط به اعتراض خوشبین نیست

 

حسین راغفر، اقتصاددان، در گفت‌و‌گو با آرمان ملی از دلایل و پیامدهای اعتراض‌های اخیر گفته است. از نگاه این اقتصاددان، مردم معترض به خیابان ریختند چون گرانی را چرخه‌ای مستمر می‌بینند که پایانی ندارد. طبقه ضعیف جامعه احساس می‌کرد قربانی سیاست‌های اقتصادی شده است، ولی هیچ گوش شنوایی برای شنیدن صدای اعتراضش وجود ندارد.

راغفر ریشه و جنس اعتراض‌ها را اقتصادی می‌داند که تبعات سیاسی و اجتماعی داشته است و می‌تواند در آینده به اعتراض‌های گسترده‌تر و عمیق‌تری علیه ساختار سیاسی کشور منجر شود.

از نگاه راغفر، اعتراض‌های مخرب اخیر نتیجه انباشت اعتراض‌های بی‌پاسخ‌‌ گذشته است. راغفر شکل اعتراض‌ها در مناطق مختلف کشور را متفاوت می‌بیند. به عقیده او، در تهران راه‌بندان روزهای ابتدایی شکل مدنی اعتراض بود ولی در شهرهای دیگر شکل مخرب به خود گرفت. این اقتصاددان علت تفاوت شکل اعتراض‌ها را در خوشبین نبودن طبقه متوسط به نتیجه اعتراض‌ها می‌داند و از همین رو، آن‌ها فقط به شیوه‌های مدنی مانند خاموش کردن اتومبیل یا ایجاد راه‌بندان بسنده کردند. دلیل دیگر تفاوت شیوه اعتراض، نابرابری‌های عمیقی است که بین طبقات شهری در تهران وجود دارد.

راغفر افزایش قیمت بنزین را تصمیمی شتاب‌زده و با هدف تامین کسری بودجه دولت ارزیابی و تمام توجیه‌های دیگر را رد می‌کند. این اقتصاددان همچنین پرداخت یارانه نقدی را مانند ریختن سم در حلقوم جامعه تعبیر می‌کند که اولین قربانی‌اش طبقات محروم جامعه‌اند.

رقم خسارت طرحی بد

 

سرمقاله امروز کیهان رقم خسارت‌های مالی و جانی اعتراض‌های یک هفته گذشته را برآورد کرده است. کیهان در این یادداشت، به استناد گزارشی از روزنامه همشهری، نوشته است تخمین‌های اولیه از تخریب کلی و جزیی ۱۰۰ شعبه بانکی کشور حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان بوده است و کیهان دلیل چنین خسارتی را اجرای بسیار بد طرحی لازم خوانده است.

کیهان فهرست دیگر خسارت‌های سه روز نخست اعتراض‌ها را به این رقم اضافه می‌کند، از جمله ۱۰۰۰ میلیارد تومان به‌خاطر تعطیلی فروش اینترنتی، ۳۰۰ میلیارد تومان خسارت به اتوبوس‌های اصفهان، ۲۰۰ میلیارد تومان خسارت به فروشگاه‌های زنجیره‌ای، ۲۰۰ میلیارد تومان خسارت به جایگاه‌های سوخت و آمبولانس‌ها.

کیهان همه این خسارت‌های مالی را به‌علاوه خسارت‌های جانی و روانی سرکوب فقط در سوء‌مدیریت دولت خلاصه می‌کند و به موافقت و حمایت رهبری در اجرای طرح، که مجوز هجوم نیروهای امنیتی برای سرکوب معترضان را صادر کرد، هیچ اشاره‌ای نمی‌کند.

تعویض ۳ میلیون دلاری

 

فدراسیون فوتبال ایران در حال فسخ قرارداد با مارک ویلموتس و نشاندن برانکو ایوانکوویچ بر نیمکت تیم ملی است. به گزارش جام جم، توافق کلی در مورد مفاد قرارداد انجام شده و برانکو گفته است حاضر نیست با رقمی پایین‌تر از ۱/۵ میلیون دلار برای هر فصل به ایران بیاید.

این در حالی است که با فسخ قرارداد ویلموتس بلژیکی، این مربی نزدیک به ۱/۵ میلیون دلار برای ۴ ماه مربی‌گری از فدراسیون فوتبال ایران خواهد گرفت.

هنوز فدراسیون فوتبال گمانه‌زنی‌ها درباره تعویض سرمربی تیم ملی را تایید نکرده است، ولی به نظر می‌رسد نتیجه در یکی دو روز آینده قطعی شود. جام جم نوشته تمام شرایط برای حضور برانکو در تیم ملی مهیاست، اما شایعاتی هست که بعضی از بازیکنان تیم ملی مثل مهدی طارمی، رامین رضاییان و سردار آزمون از این مربی کروات دل خوشی ندارند. 

منتقدان آمدن برانکو بیشتر علیه فدراسیون موضع می‌گیرند که چرا با تمدید نکردن قرارداد کارلوس کی‌روش، بانی اتفاق‌های اخیر بود و چنین هزینه‌ای به بار آورد. 

رفتار مجلس پوپولیستی و نمایشی است

 

پروانه سلحشوری بخشی از بی‌اعتنایی به مجلس را نتیجه رفتار غیرکارشناسی و پوپولیستی نمایندگان مجلس می‌داند. او در گفت‌و‌گو با آفتاب یزد، دو طرحی را مثال می‌زند که همین دیروز در مجلس مطرح شد، یکی ممنوعیت افزایش قیمت اقلام و خدمات و دیگری، الزام دولت به اختصاص همه درآمدهای حاصل از افزایش قیمت بنزین به یارانه‌‌های نقدی.

سلحشوری هر دو طرح را پوپولیستی می‌خواند که باعث بی‌اعتنایی به مجلس می‌شود. به گفته سلحشوری، مگر می‌شود از راننده‌ای که بنزین سه هزار تومانی می‌زند توقع داشت کرایه‌اش را عوض نکند؟ یا مگر می‌شود از کارخانه‌داری که فرآورده‌های نفتی تولید می‌کند بخواهیم فرآورده‌هایش را گران نکند. او طرح‌های مجلس را فاقد کارشناسی و اغلب نمایشی می‌داند.

این نماینده اصلاح‌طلب مجلس با روند بی‌رویه استیضاح‌ها هم مخالف و معتقد است به جایگاه مجلس ضربه می‌زند وقتی نمایندگان استیضاح‌کننده پای استیضاح نمی‌مانند و با وعده یا رایزنی راضی می‌شوند و انصراف می‌دهند. 

سلحشوری، که خود از لیست امید انتخاب شد، می‌گوید مردم آن‌قدر آسیب دیده بودند که دنبال تغییر حداقلی بودند و حاضر شدند به افراد ناشناس رای بدهند، بلکه قبلی‌ها روی کار نباشند. اکنون هم، وقتی مردم ببینند این مجلس اقتداری ندارد، ریزش رای زیادی خواهیم داشت.

جامعه خالی از عشق

 

موسسه گالوپ در گزارش سال ۲۰۱۹، درباره احساسات و عواطف در کشورهای مختلف پیمایش‌هایی انجام داده است و در یکی از گزارش‌ها، به این موضوع پرداخته است که مردم در کشورهای مختلف چقدر تجربه‌های احساسی لذت‌بخش و مثبت و چقدر تجربه‌های منفی داشته‌اند.

آمار این موسسه نشان می‌دهد ایران جزو ۱۰ کشوری است که پاسخ‌دهنده‌ها بیشترین تجربه عاطفی منفی را داشته‌اند؛ ایران بعد از چاد، نیجریه، سیرالئون و عراق قرار دارد و این بسیار نگران‌کننده است.

مقصود فراست‌خواه، جامعه‌شناس، در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران، این وضعیت را نتیجه سیاست‌ها و ساختارهای سیاسی و اجتماعی نادرست در جمهوری اسلامی می‌داند که ابراز عشق را ممنوع و عشق را به تابویی فرهنگی تبدیل کرده است.

به باور فراست‌خواه، احساسات و عواطف در ایران دچار سیاست‌زدگی شده و همین سیاست‌های ایدئولوژیک و غیرواقع‌بینانه نظم عاطفی در جامعه را دچار اختلال کرده است. حکومت می‌خواهد تکلیف همه چیز را در زندگی مردم مشخص کند، این‌که چه بپوشند، چه نپوشند یا چه جایز است چه نیست و همین توان خودبیانی را از جوانان سلب کرده است. 

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More