بیست سال از مرگ استنلی کوبریک می‌گذرد و در این دو دهه، بارها از حقایق ریز‌و‌درشت زندگی شخصی و حرفه‌ای این فیلمساز فقید آمریکایی پرده برداشته شده است. این بار نیز نشریه گاردین در گزارشی، از پیدا شدن سه فیلمنامه منتشر‌نشده از کوبریک خبر داده است که مضمون اصلی این سناریوها درگیری‌های زناشویی عنوان شده است، از حسادت و خیانت گرفته تا بگومگوهای روزمره و وابستگی‌های آزاردهنده.

تاریخ نگارش هر سه فیلمنامه به سال‌های دهه ۱۹۵۰ بر‌می‌گردد، یعنی دورانی که کارگردان صاحب‌سبک سینما روزهای پرتلاطمی را در زندگی مشترک جدیدش با روث سوبوتکا، بازیگر و رقصنده آمریکایی، سپری می‌کرد . کوبریک در سال ۱۹۵۷، بعد از دو سال زندگی مشترک، عاقبت از همسر دومش هم جدا شد. او این سه فیلمنامه را در فاصله سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۶ نوشته است.

یکی از سه سناریوی مذکور با عنوان «مرد متاهل» ۳۵ صفحه فیلمنامه تایپ‌شده همراه حاشیه‌نویسی و چند صفحه از یادداشت‌های دست‌نویس کوبریک است. فیلمنامه دیگر با عنوان «ازدواج بی‌عیب‌ونقص» یادداشت‌های دست‌نویس و ۷ صفحه صحنه‌پردازی را شامل می‌شود. فیلمنامه سوم به نام «حسادت» ۱۳ صفحه تایپی و دست‌نویس است درباره طرح اولیه داستانی درباره دلخوری و رنجش میان یک زن و شوهر.

این فیلمساز آمریکایی، که بیشتر سال‌های عمرش را در عمارتی مجلل در بریتانیا سپری کرد، خالق شاهکارهای ماندگاری همچون «راه‌های افتخار»، یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های سینمای ضد‌جنگ، و حماسه «اسپارتاکوس» است، که هر دو را با بازی کرک داگلاس، ستاره سینمای کلاسیک، مقابل دوربین برد. او با ساخت فیلم «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» در اواخر دهه ۱۹۶۰، تغییری کم‌سابقه و شگرف در حوزه جلوه‌های ویژه ایجاد کرد.

کوبریک در سطرهای آغازین «مرد متاهل» (Married Man) می‌نویسد ازدواج مثل یک وعده غذای مفصل و طولانی است که ابتدا دسر سرو می‌شود. این سه فیلمنامه به‌تازگی به مجموعه آثار کوبریک در دانشگاه هنر لندن انتقال یافته است.

جالب آن‌که میان ایده‌ها و طرح‌های خام این سه فیلمنامه، می‌توان ردی از آخرین شاهکار سینمایی کوبریک، «چشم‌های کاملا بسته» یافت، تریلری مناقشه‌برانگیز که به طرح مضامینی نظیر حسادت و بگومگو‌های زن‌و‌شوهری پرداخته است. کوبریک در فاصله کوتاهی پس از اتمام مراحل تولید این فیلم، که با بازی تام کروز و نیکول کیدمن مقابل دوربین برد، در سال ۱۹۹۹ از دنیا رفت.

نیتن آبرامز، استاد مطالعات فیلم در دانشگاه بنگور، که از چهره‌های پیشگام در شناخت آثار و زندگی کوبریک به شمار می‌رود، از پیدا شدن این طرح‌ها و یادداشت‌ها ابراز شگفتی کرده است. جدیدترین کتاب او با نام «چشم‌های کاملا بسته: استنلی کوبریک و ساخت آخرین فیلمش»، که با همکاری رابرت کالکر نوشته است، اواخر ژوییه امسال، به‌مناسبت بیستمین سالروز اکران این فیلم سینمایی، به همت انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر خواهد شد.

با وجود این، آبرامز در مصاحبه با گاردین گفت از این بابت قدری احساس سرخوردگی می‌کند، چرا که حجم قابل‌توجهی از کارهای منتشر‌نشده کوبریک بلافاصله بعد از آن که او نگارش کتابش را به اتمام رسانده بود، بیرون آمد.

آبراز در ادامه خاطرنشان کرد که کوبریک خود را نویسنده نمی‌دانست و به همین دلیل در ساخت فیلم‌هایش با نویسندگان دیگر همکاری می‌کرد. او همچنین به نقل‌قولی از کرک داگلاس اشاره کرد که ماجرای تولید «راه‌های افتخار» را روایت می‌کند. داگلاس جایی گفته بود هنوز یک نسخه از فیلمنامه افتضاح «راه‌های افتخار» را نگه داشته است، نسخه‌ای که کوبریک با تمرکز روی گیشه و سینمای تجاری نوشته بود. به گفته داگلاس، «اگر آن فیلمنامه را مقابل دوربین برده بودیم، احتمالا استنلی به‌جای آن‌که ساکن عمارتی در انگلستان باشد، همچنان در آپارتمانی در بروکلین زندگی می‌کرد.»