شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی ۱۳ بهمن‌ماه

اینستِکس، کانالی مالی بدون ضمانت اجرا

 

در نخستین شنبه ۴۰ سالگی انقلاب همه روزنامه‌های کشور تیترشان را به راه‌اندازی کانال مالی ایران و اروپا اختصاص دادند. برخی روزنامه‌های اصلاح‌طلب و اعتدالی ثبت رسمی سازوکار مالی اروپا را به فال نیک گرفتند و از «امیدها به تعامل با دنیا نوشتند» و آن را «باز شدن پنجره تجارت»، «گام اول برای همکاری» و «دهن کجی اروپا به دلار» ارزیابی کردند. درحالی‌که اصول‌گراهای تندرو یک‌صدا واقعیت کانال اروپایی را «هیچ» خواندند. کیهان با لحنی تمسخرآمیز نوشت: «کوه کانال مالی اروپا موش زایید» و وطن امروز با علامت سوال و تعجب پرسید: «این بود؟!» روزنامه قانون، برخلاف همکاران اصلاح‌طلبش، تیتر انتقادی «ماکت SPV» را ترجیح داد و همشهری واکنش‌های فعالان اقتصادی-سیاسی را در دوسویه «استقبال و احتیاط» دسته‌بندی کرد. اما اجازه دهید قدری فاصله بگیریم از تیترهای سیاسی و در روزنامه‌خوانی امروز از منظری اقتصادی «صفر تا صد کانال مالی اروپا» را به روایت دنیای اقتصاد بخوانیم.

برخلاف سایت‌ها و رسانه‌های خارج از کشور که به‌مناسبت چهلمین سال انقلاب از ۱۲ بهمن‌ماه پرونده‌های منتشر می‌کنند، امروز کمتر روزنامه‌ای در ایران در صفحه نخستش از دهه فجر یادی می‌کند و حتی روزنامه دولتی‌ای چون جمهوری اسلامی فقط به خبر و عکسی در گوشه صفحه اکتفا کرد. جالب این‌که در ۴۰ سالگی انقلاب، فقط روزنامه «پیام زمان» شادانه و رنگی به استقبال دهه فجر رفته است.

در روزهای نخست جشنواره فیلم فجر، بیشترین تحلیل‌های سینمایی به فیلم «غلامرضا تختی» ساخته بهرام توکلی اختصاص داشت که در روزنامه‌خوانی امروز این فیلم را از زاویه نگاه روزنامه شهروند خواهیم دید.

 

از صفر تا صد کانال مالی اروپا

 

روزنامه دنیای اقتصاد در توصیف «اینستکس INSTEX» یا همان ابزار حمایت از مبادلات تجاری می‌نویسد: «این سازوکار مالی یک مکانیزم تسویه و پرداخت خواهد بود. به این معنا که ایران می‌تواند در قالب این کانال مالی نفت و کالای غیرنفتی به یک کشور اروپایی بفروشد و با انتقال پول تنها در خاک اروپا، تعهدات خود از قبیل خرید کالا و خدمات از سایر کشورهای اروپایی را تسویه کند.» نکته‌ای که بهانه «هیچ» خواندن این سیستم در روزنامه‌های اصول‌گراست محدودیت این کالاها و خدمات به اقلام بشردوستانه و مشخصا غذا و داروست. روزنامه دنیای اقتصاد امیدوارانه از تلاش برای حفظ برجام می‌گوید و در عین حال انتقاد  مقامات ایران از جمله محمد‌جواد ظریف را یادآور می‌شود که در توییتی این ساز‌و‌کار مالی را «گام اول بسیار با‌تاخیر اروپا» خوانده است. عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه، نیز این ایراد را که INSTEX فقط برای غذا و داروست رد کرده و گفته است هدف از این سازوکار کالاهای تحریمی است، ولی شروع کار با کالاهایی مثل غذا و داروست تا مکانیزمی برای پرداخت‌ها شکل بگیرد. روزنامه دنیای اقتصاد در توضیح این‌که چرا اروپا علی‌رغم وعده اولیه نتوانست یک بانک را به‌عنوان کانال حمایت از تجارت ایران معرفی کند، می‌نویسد: «مجاب کردن بانک‌ها به همکاری با ایران، به‌دلیل ریسک‌های مالی و غیرمالی، در عمل ناممکن بود، چون حضور کارمندان آمریکایی در این بانک‌ها می‌توانست به مجازات آن‌ها در سیستم حقوقی آمریکا منجر شود و کارمندان غیر‌آمریکایی از سفر به آمریکا منع می‌شدند. پس به‌جای بانک، یک بانکدار ۶۹ ساله آلمانی به نام پرفیشر نماینده اروپاست و احتمالا به‌جای بانک مرکزی ایران، شرکتی ایرانی طرف قرارداد اروپایی‌ها خواهد بود.

 

اینستکس، کانالی مالی بدون ضمانت اجرا

 

یوسف مولایی، استاد علوم سیاسی و حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران، در سرمقاله روزنامه آرمان امروز از چالش‌های ساز‌و‌کار مالی اروپا نوشته است. این استاد دانشگاه در تحلیل ابعاد حقوقی و فنی INSTEX می‌نویسد: «به نظر می‌رسد این مکانیزم ضمانت‌های اجرایی موثری ندارد که اگر زمانی نخواهد اجرا شود، ایران بتواند از باب مسئولیت، اتحادیه اروپا را به پاسخگویی وادارد. در حقیقت، بیشتر داوطلبانه به نظر می‌رسد تا‌این‌که یک تعهد حقوقی در چارچوب حقوق بین‌الملل باشد. اگر زمانی این کانال مالی فعال نشود یا دامنه عملش را محدود کند، ایران حق اعتراض ندارد و نمی‌تواند درخواست خسارت کند. مضاف بر این‌که عملیاتی شدن کانال مشروط به پیوستن ایران به کنوانسیون‌های مقابله با پولشویی در چارچوب سی.اف.تی، پالرمو و اف.اِی.تی.اف است.» این تحلیل‌گر مسائل حقوق بین‌الملل تنها امتیاز INSTEX را در بُعد سیاسی ارزیابی می‌کند که نشان‌دهنده اراده سیاسی اروپا برای زنده نگه داشتن برجام  است.

 

قانونی برای حمایت از خبرنگاران افشاگر فساد وجود ندارد

 

روزنامه مستقل از قول یاشار سلطانی، روزنامه‌نگار افشاگر خانه‌های نجومی شهرداران‌، نوشته است: «نه تنها از خبرنگاران و رسانه‌های افشاگر فساد حمایت نمی‌شود، بلکه حکومت و دستگاه قضایی آن‌ها را به‌عنوان منبع خبری خود می‌بیند که اگر مدرکی دارند بدهند تا حجت شرعی انجام شود.» سلطانی می‌گوید: «وظیفه رسانه انتشار مسائل، فسادها و رانت‌هاست، نه انجام حجت شرعی. به‌عنوان خبرنگار وظیفه من پیگیری و انتشار موارد فساد است تا اگر نیاز است، قانون اصلاح شود.» یاشار سلطانی، که اخیرا به‌دلیل افشای مدارکی دایر بر تخلفات شهرداری دوران قالیباف به ۵ سال زندان محکوم شده است، به روزنامه مستقل می‌گوید: «با بستن روزنامه، خبرگزاری و بستن دهان خبرنگار، نظام حفظ نمی‌شود، راه را اشتباه می‌رویم.»

 

۴۰ درصد اقتصاد ایران مالیات نمی‌دهد

 

به گزارش سخن روز، سالانه بیش از ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار میلیارد تومان به‌واسطه فرار مالیاتی از جیب دولت در می‌رود. فرار مالیاتی عمدتا از سوی پردرآمدها با سند‌سازی و ارائه آمار غلط صورت می‌گیرد، که نه تنها دولت را در ارائه خدمات اجتماعی ضعیف می‌کند، بلکه سبب می‌شود درآمدها در سطح جامعه به نحو متناسب توزیع نشود و شکاف طبقاتی را افزایش می‌دهد. این روزنامه از قول یکی از کارشناسان اقتصاد سیاسی خبر از ۴۰ درصد فرار مالیاتی در ایران می‌دهد، که نشان‌دهنده از کار افتادن یکی از چرخ‌های اقتصادی کشور است. روزنامه سخن روز از کارشناسان راهکار خواسته است. علیرضا سلطانی می‌گوید: «هیچ فرد و نهادی نباید معاف از مالیات باشد، تا وقتی در ایران افراد با انواع و اقسام شیوه‌ها، اعم از دور زدن قانون، پولشویی و غیره، خود را از پرداخت مالیات معاف می‌کنند، فرار مالیاتی هم ادامه دارد. کنترل و نظارت بیشتر از طریق تصویب قوانین مبارزه با پولشویی و شفاف کردن مکانیزم‌های مالیاتی و کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی می‌تواند در راستای سیاست‌گذاری موثر مالیاتی باشد.»

 

تختی شعار‌زده، تختی خاموش، تختی نازنین

 

محمد‌صادق شایسته در نگاهی به فیلم غلامرضا تختی ساخته بهرام توکلی، آن را روایتی مستند‌وار از زندگی این پهلوان ایرانی می‌داند و به آن ۴ ستاره می‌دهد از ۵. این فیلم، که به سبک و سیاق فیلم‌های همان دوران سیاه و سفید است، از کودکی تختی آغاز می‌شود، با سکانسی تکان‌دهنده از غرق شدن و درگیری‌اش با لشکری از بچه‌های مهاجم در یک فضای دهشتناک جنوب شهری. به تعبیر شایسته، واقعیت همیشه بی‌پرواست و فیلم تختی هم از این مستثنی نیست. از نظر این منتقد سینمایی، مستند‌واری فیلم باعث شده است زبانش بی‌پروا باشد و در بسیاری از سکانس‌ها حرف‌هایی بزند که اگر قرار بود با محافظه‌کاری برود سراغشان، امکان روایت در دوران فعلی را نداشت. از نظر تحلیل‌گر روزنامه شهروند، بُعد فنی فیلم به‌قدری قدرتمند و استاندارد است که در بسیاری مواقع پوششی است بر ضعف داستا، با وجود این، شخصیت‌پردازی ضعیف و گاهی افتادن در ورطه شعار را از نقاط ضعف فیلم توکلی می‌داند.

 

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More