شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی ۱۴ دی‌ماه

انتقام سخت، کی و چطور؟

 

روزنامه‌های ایران یکسره سیاهپوش شده‌اند و عکس قاسم سلیمانی بدون استثنا بر صفحه نخست همه روزنامه‌های کشور نقش بسته است. آنچه از واکنش‌های روزنامه‌ها، اعم از چپ و راست و تندرو و اصلاح‌طلب، به ترور فرمانده سپاه قدس به‌و‌ضوح پیداست همبستگی و اتحادی است که مرزبندی‌های همیشگی سیاست را بی‌معنا کرده است. می‌توان در یک برداشت گفت این یکپارچگی دلیلی بر پوشالی بودن این مرزبندی‌هاست و در واقع، اصلاح‌طلب و اصول‌گرا میوه‌های یک درخت‌اند یا می‌توان فرض کرد که هیچ روزنامه منتقدی جرات ساز مخالف ندارد و برای ماندن، همرنگ جماعت شده است. یا فرض دیگر این‌که «حاج قاسم» میان جریان‌های سیاسی مختلف محبوب بود.

روزنامه اعتماد راز محبوبیت قاسم سلیمانی را در دوری از سیاست تفسیر کرده و نوشته است او برخلاف بسیاری از نظامیان، هرگز سیاسی نشد، مرزبندی‌های اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی را رد کرد و خواستار حفظ همه مردم بود.

از نگاه خبرنگار اعتماد، او اهل گفت‌و‌گو بود و همین ویژگی‌اش سبب شد امروز فقط نظامیان و حاکمیت داغدار از دست دادنش نباشند.

روزنامه‌ها به‌جز یادداشت‌های تکریم و تعظیم سلیمانی، از تبعات این اتفاق نوشتند. روزنامه‌های اصول‌گرا یکصدا به‌دنبال انتقام سخت و سریع‌اند‌. فعالان سیاسی اصلاح‌طلب نظام را به دوراندیشی، خویشتن‌داری و پرهیز از تصمیم‌های احساسی دعوت می‌کنند.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، در گفت‌و‌گو با آرمان ملی، گفته است احتمال این‌که بین ایران و آمریکا جنگی رخ دهد پایین است، اما مهم‌ترین پیامد ترور سلیمانی تهدید منافع آمریکا در همه حوزه‌های جبهه مقاومت است.

از سیاستمداران که بگذریم، برخی تحلیلگرها مانند مهدی مطهرنیا معتقدند اکنون ماشه جنگ در خاورمیانه کشیده شده است.

از نگاه روزنامه اصول‌گرای فرهیختگان، از این پس سیاست در ایران به قبل و بعد از بامداد ۱۳ دی‌ماه ۱۳۹۸ تقسیم می‌شود. به نوشته فرهیختگان، روزنامه منتسب به علی‌اکبر ولایتی، با ترور سلیمانی، قطعا سیاست خارجی کشور تغییر خواهد کرد و این پایانی است بر سیاست خوشبینی و تعامل با آمریکا.

فرهیختگان ترور سلیمانی را نتیجه مواجهه منفعلانه روحانی با برجام و تکرار «آماده مذاکره‌ایم» می‌داند، نتیجه این‌که در شش سال اخیر، عده‌ای در داخل معتقدند در مقابل کنش آمریکا نباید هیچ واکنشی نشان داد تا مبادا به مذاکره لطمه‌ای وارد شود. این روزنامه در ادامه افزوده است با چنین سیاستی، ترامپ اطمینان پیدا می‌کند که فرصت وارد کردن ضربه بزرگ‌تر است.

 

با عصبیت و عصبانیت دنبال انتقام نباشید

 

یادداشت‌ها درباره این ماجرا و تبعاتش فراوان و انتخاب میان آن‌ها دشوار است. غیر از محکوم کردن ترور و تهدید ترامپ، برخی نکات در یادداشت‌ها بود که تیتروار اشاره می‌کنیم.

در یادداشت علی مطهری، نماینده مجلس، در اعتماد جمله پایانی مهم بود، آن‌جا که نوشته است «انتقام ما به‌موقع و حساب‌شده خواهد بود».

شاید سرفصل یادداشت‌های فعالان سیاسی اصلاح‌طلب دعوت نظام به خویشتن‌داری در وعده انتقام سخت باشد. علی شکوری‌راد نوشته است چوبی را که حق‌طلبانه و توجیه‌پذیر بالا برده‌ایم تا زمانی که بالا نگه داریم، کارکرد خواهد داشت. شکوری‌راد به نظام توصیه کرده است سرمایه سلیمانی را با عصبیت و عصبانیت و به پای انتقام‌جویی محض تباه نکند.

غلامعلی رجایی، فعال اصلاح‌طلب، نیز در اعتماد نوشته است جمهوری اسلامی باید از برخوردهای احساسی در این مورد دوری کند.

 

دست ایران برای شکایت حقوقی بسته است

 

یوسف مولایی، استاد حقوق بین‌الملل، ترور قاسم سلیمانی را از منظر حقوقی بررسی کرده و آن را خلاف عرف و حقوق بین‌الملل دانسته است.

به نوشته مولایی، این حمله بی‌تردید اقدامی تروریستی بوده است و حقوق بین‌الملل حق دفاع مشروع و عادلانه را به ایران می‌دهد.

مولایی دولت عراق را مسئول می‌داند و انتظار دارد دولت این کشور موضع قوی‌تری اتخاذ کند. این حقوقدان معتقد است یا این حمله با مجوز دولت عراق صورت گرفته است یا همان‌طور که ادعا می‌کند، بی‌خبر بوده است. در این صورت، باید در عرصه حقوقی مواضع قوی‌تری علیه آمریکا بگیرد.

در عین حال، مولایی اضافه کرده دست ایران برای شکایت حقوقی بسته است، چرا که دیوان بین‌المللی دادگستری صلاحیتی اجباری ندارد و لذا، حقوق بین‌الملل نمی‌تواند پاسخگوی چنین تقابل و حمله ناجوانمردانه‌ای باشد.

جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در بریتانیا، در گفت‌‌و‌گو با آرمان ملی در ارزیابی اقدام آمریکا به پذیرش مسئولیت ترور گفته است تا قبل از این، دولت‌ها اگر اقدام تروریستی می‌کردند، همواره انتساب عملیات به خود را انکار می‌کردند تا در مظان اتهام تروریسم دولتی قرار نگیرند، اما در ماجرای اخیر، بیانیه وزارت دفاع آمریکا به‌مثابه رسمیت بخشیدن به تروریسم دولتی است.

ساداتیان واکنش ایران در حوزه نظامی را ادامه راهبردهای منطقه‌ای با هدف بیرون راندن آمریکا از خاک عراق و کل خاورمیانه می‌داند.

 

در انتقام سخت، تاخیر جایز نیست

 

رجزخوانی امروز حسین شریعتمداری در کیهان سه نکته دارد. 

اول اینکه از نگاه شریعتمداری، تمامی مقدمات و زمینه‌ها برای انتقام سخت از آمریکا آماده است و مردم انتظار تاخیر در انتقام ندارند. او ارسال و دریافت پیام از طریق سفارت سوییس را ترفند آمریکا برای به سردی کشاندن ماجرا می‌پندارد.

در بیانیه شورای عالی امنیت ملی درمورد کشته شدن قاسم سلیمانی، آمده است که جنایتکاران در زمان و مکان مناسب با انتقام سخت روبه‌رو خواهند شد. نکته دوم این است که به باور شریعتمداری، استفاده از ترکیب «زمان و مکان مناسب»، از منظر عرف دیپلماتیک یعنی «قاطعیت» در این حکم وجود ندارد.

نکته سوم هم اینکه سردبیر کیهان در پایان یادداشت خود آورده است: «بیست میلیون قاسم آماده است، آمریکا ببین!»

 

فصل جدیدی از سیاست‌گذاری و جهت‌گیری

 

در ارزیابی تاثیر ترور قاسم سلیمانی بر سیاست داخلی، جهان صنعت با عبدالله ناصری، عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، گفت‌و‌گو کرده است.

به عقیده ناصری، سیاست‌های کلان داخلی و خارجی ایران عملا در اختیار فرماندهی کل قوا، علی خامنه‌ای، است و هرگونه تغییر در آن و جهت‌گیری‌ها نیز مستلزم اراده و خواست اوست.

ناصری در ادامه افزوده است شهادت سردار سلیمانی حتما فصل جدیدی در سیاست‌گذاری و جهت‌گیری‌های رهبر جمهوری اسلامی باز خواهد کرد.

مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل بین‌الملل، ترور سلیمانی را کشیدن ماشه جنگ در خاورمیانه می‌داند که می‌تواند برای همه پیامدهایی داشته باشد. مطهرنیا با اشاره به این‌که جنگ بر قدرت و ثروت حامی آن متکی است، به‌طور سربسته تبعات جنگ را برای ایران بیشتر از آمریکا دانسته است.

 

ترورها و حملات آمریکا ادامه دارد

 

حسین علایی، از فرماندهان سابق سپاه و نزدیک به اصلاح‌طلبان، در تحلیل شرایط بعد از ترور سلیمانی، در روزنامه جمهوری اسلامی نوشته آمریکا ممکن است ترورها و حملات بیشتری را در دستور کار خود داشته باشد و دولت عراق، مردم ایران و لبنان و سایر ساکنان منطقه باید مراقب باشند.

علایی انتهای یادداشتش تاریخ زده است «صبح جمعه». با توجه به پیش‌بینی علایی، این تاریخ احتمالا تاکید بر این فرض بوده است که حتی قبل از روز شنبه و انتشار یادداشتش در روزنامه، حمله دیگری رخ دهد. خبرهای امروز این پیش‌بینی علایی را تایید می‌کند.

حسین علایی سرمقاله‌ای هم در شرق نوشته است با تیتر «لزوم غفلت نکردن از دشمن» که با همین ایده و هشداری است مبنی بر این‌که حملات ادامه دارد.

 

ایران قرار است چگونه انتقام بگیرد؟

 

به گزارش فرهیختگان، توانایی دفاعی جمهوری اسلامی در چهار دهه نشان داده است که هیچ‌گاه متکی به افراد نبوده و شهادت سرداران نیروی قدس راهبردهای ایران را تغییر نداده است.

فرهیختگان به این سوال پرداخته است که ایران قرار است چگونه به ترور سلیمانی پاسخ دهد؟ به نوشته فرهیختگان، ایران در دو سطح توانایی‌های برجسته‌ای دارد: سطح نخست، نیروهای مسلح ایران و در سطح دوم، نیروهای نیابتی در سوریه و عراق و یمن.

ایران نزدیک به یک میلیون نیروی نظامی در خدمت و پنج میلیون نیروی مسلح در ساختارهای بسیج مردمی دارد که به گفته فرهیختگان، این افراد قابلیت اعزام به میادین نبرد را دارند.

ایران هزاران موشک در شهرهای موشکی و میان کوه‌ها مستقر کرده که حتی با تسلیحات اتمی و سنگرشکن نیز دستیابی به آن‌ها ناممکن است.

فرهیختگان ضربه غافلگیرکننده ایران را یا از نوع هدف قرار دادن پایگاه نظامیان آمریکایی در غرب آسیا می‌داند یا از طریق عناصر خودجوشی که در سراسر جهان زندگی می‌کنند و گوش به فرمان جمهوری اسلامی‌اند.

فرهیختگان در این گزارش، به‌طور مجزا به توان حزب‌الله لبنان، دولت و ارتش سوریه و انصارالله یمن پرداخته و آن‌ها را بازوهای عملیاتی ایران در انتقام سخت دانسته است.  

به نوشته فرهیختگان، قدرت حزب‌الله ترکیبی از تعداد نفر و ساختارها در کنار تسلیحات و حجم آن‌هاست؛ حزب‌الله در صورت نبرد، ۵۰ هزار نیروی کارآمد و ۱۳۰ هزار راکت و موشک دارد.

فرهیختگان دولت و ارتش سوریه را، مانند لبنان و عراق، مدیون سلیمانی می‌داند. به باور این روزنامه، نیروهای محور مقاومت به‌جز نزدیکی به مواضع آمریکا در منطقه شامات و غرب عراق، به دیگر پایگاه‌های آمریکا در دریای مدیترانه و شمال آفریقا هم نزدیک‌اند و می‌توانند با موشک‌های بالستیک و کروز، جوابی فرامنطقه‌ای به آمریکا بدهند.

 

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More