شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی ۲۲ آبان‌ماه

اروپا به تعهداتش عمل کرد یا نکرد؟

نگاهی به کیوسک مطبوعات نشان می‌دهد روزنامه‌ها موضوع‌های متنوعی را به صفحه اول آوردند. با این حال، اغلب از بدعهدی اروپا به برجام نوشته‌اند. روزنامه جوان نظر وزیر خارجه آلمان را تیتر کرده که گفته «برجام نیم‌بند بهتر از بی‌برجامی است». جوان ادامه داده است آنچه اروپا در سر دارد برجام نیم‌بندی است که نه اروپا به آن تعهدی داشته باشد و نه ایران از تعهدهای آن رها شود. 

اما اعتماد گفت‌و‌گوی متفاوتی دارد با مهدی ذاکریان، کارشناس روابط بین‌الملل، که برخلاف ادعای تکراری ایران، توضیح داده اروپا به تعهداتش در برجام عمل کرده است. نظر ذاکریان در فضای سیاسی ایران چنان کمیاب است که اعتماد ترجیح داده است در صفحه یک منتشرش نکند.

در کرمان، روحانی گفت برای اداره کشور ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کم داریم و روزنامه جهان صنعت تیتر زده است «بی‌پولی». روزنامه جهان صنعت نوشته است ایران در دوئل نفتی با آمریکا شکست خورد. دولت بعد از یک سال، نتوانسته است سازوکار روشنی برای عبور از سد تحریم‌های آمریکا ارائه دهد و اکنون، کاهش مشتریان نفتی ایران ضربه مهلکی به بدنه اقتصادی و ذخایر ارزی کشور وارد کرده که بحران اساسی آن کسری بودجه است.

یک حزب اصلاح‌طلب دیگر به مخالفان طرح سرا پیوست. یکی از اعضای شورای مرکزی حزب اراده ملت در گفت‌و‌گو با روزنامه مستقل، ایراد اساسی طرح سرا (سامانه رای‌سنجی اصلاح‌طلبان) را نبودِ بستر اجرایی لازم و غیربومی بودن آن دانسته است. علی خلیلی‌پور دارستانی قیمومیت برخی اشخاص به‌عنوان پدرخوانده جریان اصلاح‌طلبی را آفت اصلی جبهه اصلاحات خوانده و گفته است شورای عالی سیاست‌گذاری باید نخست اعتماد‌سازی کند.

نعمت احمدی، حقوقدان، طرح موضوع چند‌همسری را واکنشی به مساله ازدواج سفید می‌داند و گفته است مسئولان با ارائه چنین راه‌حل‌هایی، می‌خواهند به ازدواج سفید جنبه شرعی دهند. به گفته احمدی، در شرایطی که مهم‌ترین موانع ازدواج نکردن جوانان نداشتن شغل و شرایط مالی مناسب است، طرح چند‌همسری به‌معنای فرار مسئولان از برنامه‌ریزی برای آینده جوانان و آقابالاسر آوردن برای زنان مجرد است. به باور این حقوقدان، چند‌همسری ازدواج سفید را شایع‌تر می‌کند.

احمد مسجد‌جامعی در یادداشتی در روزنامه شرق، مردم را به آیین کتابگردی در روز پنجشنبه ۳۰ آبان دعوت کرده است تا بیایند و از خاموش شدن چراغ کتابفروشی‌ها جلوگیری کنند. آیین مردمی کتابگردی ششمین بار است که به همت شورای شهر تهران برگزار می‌شود ولی امسال، با افزایش روند تعطیلی کتابفروشی‌ها، به تعبیر مسجد‌جامعی، جلوگیری از رخدادی فاجعه‌بار است.

اما بشنوید از اعتماد، که نوشته است «اسنپ برای کیست؟» مدیرعامل این شرکت در برنامه‌ای تلویزیونی، برای نخستین بار سهامداران اسنپ را معرفی کرد. موسس اسنپ دو فرد سعودی به نام عیاد‌ الکثر و محمود الفوز، سهامداران شرکتی آلمانی‌اند که ۳۰ درصد سهام اسنپ را در اختیار دارند. با این حال، عمده سهام اسنپ متعلق به شرکت ایرانسل و ام.تی.ان است.  

تا یادمان نرفته است بگوییم که تکراری‌ترین تیتر امروز نظر منفی آیت‌الله خامنه‌ای درباره چند‌همسری است که گفته «خدا یکی، محبت یکی، یار یکی.»

پیچ تند روحانی

 

گفته می‌شود روحانی دیگر سرمایه اجتماعی سال ۹۲ را ندارد و بخش‌های زیادی از جبهه اصلاحات دیگر با نیروهای غیر‌اصلاح‌طلب ائتلاف نخواهند کرد. روزنامه شرق سراغ فعالان سیاسی اصلاح‌طلب رفته و نظر آن‌ها را درباره پایگاه اجتماعی و سیاسی روحانی و نسبتش با حاکمیت جویا شده است.

محمد سلامتی هرچند کارنامه اقتصادی دولت روحانی را ضعیف می‌داند، معتقد است سرمایه اجتماعی او تغییری نکرده است و هنوز بخش‌هایی از اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان میانه‌رو از روحانی حمایت می‌کنند.

محمد‌صادق جوادی حصار، تحلیلگر سیاسی، می‌گوید سرمایه اجتماعی روحانی برگرفته از دوستداران هاشمی رفسنجانی بود و اصلاح‌طلبان هم به ضرورت سیاسی وارد ائتلاف با او شدند. به باور جوادی حصار، خود روحانی جز سرمایه اجتماعی اندکی در پایگاه سنتی اصول‌گرایی، سرمایه‌ای نداشت.  

صادق زیباکلام بزرگ‌ترین لطمه عملکرد روحانی را آسیب به اعتماد عمومی برای مشارکت در انتخابات می‌داند و معتقد است مردم دیگر به تغییر باور ندارند. به  گفته زیباکلام، روحانی دیگر نه میان اصلاح‌طلبان پایگاهی دارد، نه میان اصول‌گرایان، تا جایی‌که آینده سیاسی‌اش نه مثل احمدی‌نژاد می‌شود، نه مثل خاتمی.

عبدالله ناصری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، هم گفته است روحانی نه تنها مردم را ناامید کرد، حتی نتوانست به کانون‌های اصلی قدرت نزدیک شود. روحانی می‌خواست شبیه هاشمی باشد ولی در عمل، دچار بی‌عملی شد و دیگر سخت است بتواند تاثیرگذار باشد.

 

اروپا به تعهداتش در برجام عمل کرد

 

تروییکای اروپایی در بیانیه‌ای که دوشنبه منتشر شد، عنوان کردند که به برجام به‌طور کامل پایبند بودند. روزنامه اعتماد در گفت‌و‌گو با مهدی ذاکریان، کارشناس روابط بین‌الملل، از او پرسیده است اروپایی‌ها دقیقا از چه صحبت می‌کنند، چون ظریف گفته است اروپا فقط یک تعهد را نشان دهد که در ۱۸ ماه گذشته به آن عمل کرده باشد.

به گفته ذاکریان، از تعهداتی که اروپایی‌ها به آن عمل کردند این بود که به لغو قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران پایبند بودند و اجازه ندادند هیچ‌یک از بندهای آن علیه ایران اجرایی شود. بنابراین، در موضوع تعلیق قطعنامه‌های شش‌گانه علیه ایران، اروپا به تعهدش عمل کرد. اروپا از نگاه خود ماجرا را می‌بیند و متوجه خواسته‌های ایران نیست. 

ذاکریان نکته دیگر را پایبندی اروپا به روح و ماهیت برجام می‌داند، یعنی اگر شرکت، بانک یا سرمایه‌گذاری قصد ورود یا همکاری با ایران را داشت، اروپا جلوی اقدام آن‌ها را نمی‌گرفت. اروپایی‌ها معتقدند که سر موضع خود ایستادند و ترامپ را زیر سوال بردند. اما ایران می‌گوید هیچ سودی از برجام نبرده است.

ذاکریان معتقد است ایران اقتصاد جهانی را نمی‌شناسد، در برجام اشاره نشده است که کشورها شرکت‌ها را مجبور به همکاری با ایران می‌کنند، فقط تاکید شده است ایران می‌تواند وارد فضای جدیدی از تجارت بین‌المللی شود.

به باور ذاکریان، خروج آمریکا از برجام حرکت به سمت یک‌جانبه‌گرایی بود، اگر ایران عملا از برجام خارج شود، سیاست آمریکا تکمیل می‌شود و جامعه بین‌المللی بازنده اصلی است. بنابراین، اروپا باید تلاش کند که برای مهار یک‌جانبه‌گرایی آمریکا، برجام را به‌عنوان توافقی چندجانبه حفظ کند.

 

ترکیه جای ایران را در بازار افغانستان گرفت

 

مبادله‌های تجاری ایران با کشورهای همسایه رو به کاهش است. بعد از آن‌که تراز تجاری مبادله‌ها با ترکیه منفی شد، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و افغانستان در گفت‌و‌گو با آرمان ملی پیشنهاد کرده است افغانستان را جایگزین ترکیه کنیم. این در حالی است که ترکیه در حال اشغال جای ایران در بازار افغانستان است.

به گفته رییس اتاق بازرگانی ایران و افغانستان، دلیل حجم پایین مبادله‌های تجاری دو کشور دشواری نقل و انتقال پول است. بعد از تحریم بانک آرین، ایران دیگر نتوانست در افغانستان گشایش اعتبار کند. از سوی دیگر، مصوبه بانک مرکزی مبنی بر این‌که مبادله‌ها باید بر پایه دلار باشد، حجم بازرگانی را کاهش داد، چرا که طرف‌های افغانستانی حاضر نیستند با دلار زیاد کار کنند.

به گفته حسین سلیمی، انتقال چمدانی پول هم با قوانین ضد‌پولشویی تعارض دارد و بانک مرکزی افغانستان به‌دلیل فشارهای خارجی حاضر نیست ریسک معامله با ایران را بپذیرد.

از سویی، تنها کالای صادراتی افغانستان محصولات کشاورزی است، ولی ایران حاضر به واردات محصولات کشاورزی از افغانستان نیست. افغانستان از رفتار ایران ناراحت است و می‌گوید ما به کانادا انار صادر می‌کنیم اما ایران از ما نمی‌خرد.

گفتنی است حجم مبادله‌های تجاری ایران و افغانستان در حال حاضر ۲/۳ میلیارد دلار است.

 

طرح سرا نقشه نیم‌حزب‌های اصلاح‌طلب

 

روزنامه کیهان برای نخستین بار به طرح «سرا» واکنش نشان داد و نوشت شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان یا خود را به خواب زده است یا نمی‌داند که در بسیاری از شهرها و حتی مراکز استان‌های کشور، احزاب اصلاح‌طلب به تعداد انگشتان یک دست عضو فعال ندارند، چطور این سامانه قرار است کار کند.  

به نوشته کیهان، هر روز چهره‌های شناخته‌شده اصلاح‌طلبان حزب‌های ذره‌ای جدیدی تشکیل می‌دهند که همگی روی هم نیم‌حزب هم نیستند. کیهان به نقل از سایت انتخاب، نوشته است حزب اتحاد ملت مبدع طرح سرا بوده است.

کیهان رای‌سنجی اصلاح‌طلبان را ساز‌و‌کاری معکوس خوانده است که به‌جای مردم، انحصارطلبان انتخاب می‌کنند. از نگاه کیهان، اعضای شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان خود بدون مشروعیت و برگزاری انتخابات دموکراتیک انتخاب شدند، در حالی‌که این‌ها به‌عنوان پدرخوانده‌های اصلاح‌طلبان حداقل یک سوم نامزدها را تعیین می‌کند. کیهان در ادامه نوشته است معلوم نیست چه کسی انتخاب می‌کند و چه کسی انتخاب می‌شود.

کیهان معتقد است مناسبات طایفه‌ای و سنتی بر مساله انتخابات حکمفرماست، به‌گونه‌ای که یک نفر فقط با پشتوانه اقوام و آشنایان رای کسب می‌کند و مردم به اصلاحات و نمایندگانش اهمیت چندانی نمی‌دهند.

 

قصه تلخ تعطیلی کتابفروشی‌ها

 

روزنامه صنعت، معدن، تجارت از تشدید بحران تعطیلی کتابفروشی‌ها در کشور گزارش داده است. به گزارش صمت، چرخه تولید کتاب بیش از عرضه آن است. تولید انبوه کتاب در حالی است که با تعطیلی کتابفروشی‌ها دیگر ویترینی برای عرضه کتاب نیست.

صمت در گفت‌و‌گو با مدیر یک کتابفروشی، از او شنیده است که در پایان کار روزانه، نمی‌دانند فردا همسایه‌هایشان باز هم کتابفروشی می‌مانند یا ممکن است به کافه یا فست‌فود تغییر شغل بدهند.

تعطیلی کتابفروشی «ایرانیان» در خیابان فردوسی بعد از ۴۵ سال، تعطیلی کتابفروشی «نشر آسیا» در شاه‌آباد تهران که ۵۴ سال قدمت داشت و اکنون اغذیه‌فروشی شده است، تعطیلی کتابفروشی‌های «نشر رود»، «اسلامیه» و «بامداد» در میرداماد، نمونه‌هایی از تعطیلی کتابفروشی‌های کوچک و بزرگ تهران است. 

مدیر انتشارات «خجسته» علت تعطیلی این کتابفروشی قدیمی را پایین آمدن سطح مطالعه و نبود مشتری عنوان می‌کند و می‌گوید وضع اقتصادی مردم خوب نیست و خیلی راحت از خیر خرید کتاب می‌گذرند.

قصه تلخ تعطیلی فقط مختص کتابفروشی‌های قدیمی نیست، تعدادی از آن‌ها تازه‌تاسیس بودند، مثلا کتابفروشی ۴۰۰ متری «رایزن چشمه» پس از یک سال فعالیت در منطقه نیاوران، تعطیل شد یا «بامداد کتاب» در خیابان انقلاب در دومین سال فعالیتش بسته شد.

گفتنی است در کشور بیش از ۶ هزار ناشر فعال داریم و از این تعداد، فقط کتاب‌های ۱۰۰ تا ۱۵۰ ناشر در کتابفروشی‌ها در دسترس است.

 

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More