محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۵ تیرماه در نشست سالانه شورای روابط خارجی اروپا در برلین در یک سخنرانی با اشاره به تنش میان قطر و شماری از همسایگان عربش، از کشورهای اروپایی خواست تا از نفوذ خود برای تنش‌زدایی میان آنها استفاده کرده و در این زمینه «نقش پررنگ‌تری» ایفا کند. او تاکید کرد: اروپا از قابلیت‌های لازم برای کمک به حل مناقشه‌های خلیج فارس برخوردار است. ظریف افزود: «اتحادیه اروپا نمی‌تواند به بهای شکست دیگران به فکر پیروزی باشد و این مساله‌ای است که ایران به‌خوبی از آن آگاه است.»

وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: «ما نیازمند یک مجمع امنیت منطقه‌ای در خلیج فارس هستیم تا گفت‌وگو را بر هراس‌افکنی غالب کنیم.»

محمد‌جواد ظریف با انتقاد از رویکردها و سیاست‌های ریاض گفت: «نفرتی که توسط عربستان سعودی گسترش می‌یابد، با آنچه توسط داعش گسترش می‌یابد، تشابه زیادی دارد». او افزود: «یک اختلال شناختی در منطقه ما وجود دارد که تصور می‌کند می‌توان امنیت را از خارج وارد کرد».
محمدجواد ظریف با اشاره به اتهامات کشورهای منطقه به دوحه و تهران گفت: «یک روز می‌گویند ایران، یک روز می‌گویند قطر. اینها تلاش‌هایی برای فرار از مسئولیت است. فرار از این نقص اساسی نظام دولتی که نمی‌تواند پاسخ تقاضای مردمش را بدهد».
شماری از کشورهای منطقه، جمهوری اسلامی ایران را متهم به حمایت از «تروریسم» و نفوذ مخرب در امور داخلی خود می‌کنند و با قطع روابط خود با  قطر، از این کشور خواسته‌اند تا از تهران فاصله بگیرد و از گروه‌‌هایی مانند حماس و حزب‌الله حمایت نکند. قطر اتهام حمایت از تروریسم را بی‌اساس خوانده است.
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود در نشست شورای روابط خارجی اروپا با اشاره به ریشه‌های مشکلات و ناامنی در منطقه گفت: این منطقه گرفتار مشکلات ساختاری، عدم تقارن در اندازه، ثروت و جمعیت است و عدم توانایی کشورهای منطقه در پرداختن به نیاز مردم برای مشارکت در زندگی ملی منجر به واکنش‌های خشونت‌آمیز جوانان می‌شود.

وی افزود: امیدواری شخصی یکی از اجزای مهم ثبات اجتماعی و بین المللی است و ناامیدی منجر به نفرت می‌شود.
ظریف با بیان اینکه امنیت قابل خریدن نیست و سیاست خارجی یک کالا نیست، یادآورشد: «وقتی که سیاست خارجه تبدیل می‌شود به یک کالا، محک شما هم برای این‌که مشخص کنید چه کسی تروریست است و چه کسی تروریست نیست، میزان خرید تجهیزات نظامی توسط او است».
اشاره ظریف به قراردادهای کلان تسلیحاتی جدید میان ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی است که در سفر اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهورآمریکا، به این کشور امضاء شد. قراردادی که انتقاد مقام‌های جمهوری اسلامی را در پی داشت.
عربستان سعودی، مصر، بحرین و امارات متحده عربی با تعیین سیزده شرط برای قطر، گفته‌اند تا زمانی که این خواسته‌ها برآورده نشود، محاصره اقتصادی و دیپلماتیک این کشور پایان نخواهد نیافت. قطع روابط با جمهوری اسلامی ایران، پایان دادن به حمایت از حزب الله لبنان، اخوان المسلمین و حماس و تعطیلی شبکه تلویزیونی الجزیره از جمله این خواسته‌ها است.
رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه ۴ تیر، شروط همسایگان عرب قطر برای پایان دادن به محاصره دیپلماتیک و اقتصادی قطر را «شروط بسیار سختی» خواند و خواستار آن شد که این چهار کشور و قطر با هم همکاری کنند و راه حلی برای این بحران بیابند.
محمد جواد ظریف روز دوشنبه ۵ تیر،  برای دیداری دوجانبه و شرکت در شورای روابط خارجی اروپا وارد برلین پایتخت آلمان شد. او قرار است در ادامه این سفر اروپایی به ایتالیا برود.
به گفته بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در این سفر که در چارچوب روابط دوجانبه صورت می‌پذیرد، راه‌های گسترش و تعمیق روابط در حوزه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی در گفت‌وگو با مقامات عالی‌رتبه آلمان و ایتالیا مورد گفت‌وگو و رایزنی قرار می‌گیرد.