پانزدهم آبان‌ماه (۶ نوامبر ۲۰۱۸)، یکی از هیجان‌انگیزترین دوره‌های انتخابات میان‌دوره‌ای در ایالات متحده آمریکا برگزار خواهد شد. تا روز دوشنبه هفتم آبان‌ماه (۲۹ اکتبر) حدود هشت‌میلیون نفر در ایالاتی که افراد زودتر می‌توانند رای بدهند، رای خود را به صندوق‌ها انداخته یا پست کرده‌اند (فاکس‌نیوز، ۲۹ اکتبر ۲۰۱۸). میزان هزینه‌‌ تبلیغات تلویزیونی نامزدها بالاخص نامزدهای مجلس نمایندگان نسبت‌به دوره‌ قبل تقریبا دو برابر شده است. برای انتخابات سنا نیز دمکرا‌ت‌ها در برخی ایالت‌ها (مثل تگزاس) تا سه‌برابر جمهوری‌خواهان هزینه کرده‌اند. در ماه اکتبر تقریبا هرشب، ترامپ در یکی از ایالت‌ها مشغول تشویق شهروندان به شرکت در انتخابات و رای دادن به نامزدهای جمهوری‌خواه بوده است. دموکرات‌ها از «موج آبی» و جمهوری‌خواهان از «موج قرمز» سخن گفته‌اند. در ده پرسش و پاسخ، تلاش می‌کنم شرایط این انتخابات را ترسیم کنم.

۱- سرنوشت مجلس نمایندگان چه خواهد شد؟

نظر سنجی‌ها تا یک هفته قبل از روز نهایی انتخابات نشان می‌دهد که دموکرات‌ها شانس بیشتری برای در اختیار گرفتن اکثریت در مجلس نمایندگان دارند. از ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان در حدود سی کرسی، مورد رقابت بسیار شدید است و نسبت کرسی‌های قابل اعتماد دموکرات‌ها به جمهوری‌خواهان حدود ۲۰۵ به ۲۰۰ کرسی بوده است. یک موسسه‌ نظرسنجی (نیت سیلور (Nate Silver) در موسسه‌ 538) نسبت شانس دموکرات‌ها به جمهوری‌خواهان برای به‌دست گرفتن مجلس نمایندگان را چهار به یک پیش‌بینی کرده است. البته باید توجه داشت که نظر‌سنجی‌ها در انتخابات ۲۰۱۶، پیش‌بینی‌های درستی ارائه نکردند.

۲- سرنوشت سنا چه خواهد شد؟

سرنوشت سنا داستان دیگری دارد. نظرسنجی‌ها تا هفتم آبان‌ماه (۲۹ اکتبر) نشان می‌دهد که دموکرات‌ها ۴۴ و جمهوری‌خواهان ۵۰ کرسی قابل اتکا دارند (تفاوت نامزدها در نظرسنجی‌ها بیش‌از ۵ درصد بوده است) و در شش ایالت نیز رقابت بسیار نزدیک است. در این دوره از انتخابات، کل تعداد کرسی‌های مورد رقابت ۳۵ مورد (از ۱۰۰ کرسی) است (۳۳ کرسی معمول و ۲ کرسی برای جایگزینی نمایندگان مستعفی). تعداد کرسی‌هایی که سناتورهای موجود دموکرات و جمهوری‌خواه در این دوره انتخابات سنا، برسر آن‌ها مشغول کارزارند، به‌ترتیب ۲۶ و ۷ کرسی است که این امر، کار دموکرات‌ها را برای کسب اکثریت دشوارتر می‌سازد.

۳- تاثیر فرایند نامزدی قاضی کاوانا برای دیوان‌عالی چه خواهد بود؟

جلسات بررسی صلاحیت قاضی برت کاوانا برای عضویت در دیوان‌عالی آمریکا در اوایل اکتبر، از هنگامی که اتهامات جنسی متعددی به او وارد شد، به موضوع مورد توجه برای عموم تبدیل شد. نوع برخورد غیرمنصفانه و حزبی دموکرات‌ها در جلسات بررسی صلاحیت و اعلام باور به اتهامات اتهام‌زنندگان بدون هیچ شاهد و مدرک (بر خلاف اصل بی‌گناهی افراد تا زمان اثبات جرم) و رفتار اوباش‌گونه‌ برخی از فعالان آن حزب در برخورد با نمایندگان جمهوری‌خواه سنا باعث شد که جمهوری‌خواهان برای شرکت در انتخابات، شور و هیجان بیشتری پیدا کنند. معمولا در انتخابات میان‌دوره‌ای، اعضای حزبی که در کنگره اکثریت دارد، شور و شوق کمتری برای شرکت در انتخابات دارند؛ اما نحوه‌ برخورد دموکرات‌ها باعت تحریک جمهوی‌خواهان برای شرکت در انتخابات ۲۰۱۸ شده است. تغییرات جدی در نظر‌سنجی‌ها این شور وشوق را بلافاصله بعد از جلسات بررسی صلاحیت کاوانا به‌خوبی نشان می‌دهد. قبل از جلسات کاوانا، نظر سنجی‌ها نشان می‌داد که دموکرات‌ها ممکن است بتوانند اکثریت سنا را به‌دست آورند؛ اما بعد از آن جلسات، امکان این امر به‌شدت تقلیل یافت.

۴- تاثیر کاروان‌های مهاجران تا چه حدی است؟

موضوع مهاجرت غیرقانونی به ایالات متحده یکی‌از موضوعات مورد مناقشه در حلقه‌های سیاسی، رسانه‌ها و انواع انتخابات است. دموکرات‌ها با دیوار مورد نظر ترامپ در مرز جنوبی کشور مخالف‌اند و مهاجران غیر قانونی را «افراد بدون مدرک» می‌نامند و نه «بیگانگان غیرقانونی». بسیاری از دموکرات‌ها اعلام کرده‌اند که درصورت پیروزی، شهر یا ایالت خود را محلی امن برای مهاجران غیرقانونی قرار خواهند داد. در این شرایط، کاروان‌هایی که از هندوراس و گواتمالا به‌راه افتاده‌اند و می‌خواهند وارد ایالات متحده شوند، مشوق افراد مخالف با مهاجرت غیرقانونی (اکثرا جمهوری‌خواهان) است برای شرکت در انتخابات. از همین جهت، ترامپ در کارازارهای انتخاباتی مدام به این موضوع اشاره می‌کند.

۵- تاثیر بسته‌های بمب و کشتار کنیسه‌ «درخت زندگی» چیست؟

دو رویداد حدود دو هفته تا ده روز قبل از انتخابات میان‌دوره‌ای، جامعه‌ آمریکا را تکان داد: ارسال دست‌کم سیزده بمب دست‌ساز برای رهبران دموکرات و پس از آن، حمله‌ یک ضدیهود به کنیسه‌ای در شهر پیتزبورگ که منجربه کشته شدن یازده نفر و مجروح‌شدن شش‌نفر (چهار پلیس) شد. دموکرات‌ها از این دو رویداد استفاده کرده‌اند تا ترامپ را نژادپرست جلوه دهند؛ چون ارسال‌کننده‌ بمب‌ها طرفدار ترامپ بوده است و متهم کشتار در کنسیه، مخالف مهاجرت. اما این اتهام‌زنی‌ها تاثیر چندانی بر نتیجه‌ انتخابات نخواهد داشت، چون اولا اتهام ضدیهود بودن به ترامپ نمی‌چسبد (با داماد یهودی و دخترش که به یهودیت گرویده است)، ثانیا این‌گونه رویدادها در جامعه‌ آمریکا درطول سال هم جریان دارد و منحصر به ایام انتخابات نبوده‌ است و ثالثا اکثر شهروندان آمریکایی می‌توانند مرز میان آزادی بیان و رقابت‌های سخت انتخاباتی را با خشونت تشخیص دهند و خشونت طرفداران را به‌حساب رهبران نمی‌گذارند.

۶- آیا این انتخابات نوعی همه‌پرسی درمورد ترامپ است؟

دموکرات‌ها تلاش داشته‌اند این انتخابات را به نوعی همه‌پرسی درمورد دولت ترامپ تبدیل کنند. در آگهی‌های انتخاباتی دموکرات‌ها، در کمتر تبلیغ تلویزیونی حمله به ترامپ، دیده نمی‌شود. آن‌ها می‌خواهند همه‌‌ مخالفان ترامپ را در سبد رای خود قرار دهند. در مقابل، حضور بی‌سابقه‌ ترامپ در کارازارهای انتخاباتی ایالت‌های مختلف، او را به یکی از چهره‌های کلیدی در تاثیرگذاری در انتخابات کنگره تبدیل کرده است. در سخنرانی‌های ترامپ در شهرهای مختلف، ده‌ها هزار نفر شرکت می‌کنند که کم‌سابقه است. اوباما در این حد در انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ نقش کلیدی نداشت و نمی‌توانست تا این حد مخاطب جذب کند.

۷- پیامد برد دموکرات‌ها چه خواهد بود؟

بسیاری از دموکرات‌ها از پیش اعلام کرده‌اند که درصورت دردست گرفتن اکثریت کنگره، به استیضاح ترامپ، تحقیق و تفحص درمورد او و اخلال در برنامه‌هایش خواهند پرداخت. توجه آنها به موضوعات دیگر مورد توجه مردم، دربرابر حمله به ترامپ و تلاش برای به‌زیر کشیدن ترامپ، کم‌رنگ به‌نظر می‌رسد. دموکرات‌ها در این انتخابات، از حیث موضوعات معیشتی عمدتا به بیمه‌ درمانی توجه دارند، درحالی‌که برنامه‌ مورد نظر اکثریت آن‌ها در دوره‌ اوباما به تصویب رسید و در دوره‌ ترامپ هم لغو نشد (غیر از اجباری‌بودن همگانی آن). در سال ۲۰۱۸ بسیاری از دموکرات‌ها برنامه‌ دولتی‌کردن کامل بیمه را دنبال می‌کنند.

۸- تاثیر رشد اقتصادی و میزان اشتغال بر انتخابات چه خواهد بود؟

در دو سالی که از ریاست جمهوری ترامپ می‌گذرد، وضعیت اقتصادی ایالات متحده بسیار بهبود یافته است. نرخ بیکاری به حدود ۳/۷ درصد کاهش یافته است که از نظر اقتصاددانان مساوی با اشتغال کامل است. این رقم پایین‌ترین نرخ بیکاری در ۴۹ سال گذشته بوده است. رشد اقتصادی ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به حدود ۴ درصد رسید که در یک دهه‌ اخیر بی‌سابقه بوده است. متوسط رشد اقتصادی در ایالات متحده در دوره‌ اوباما حدود ۲ درصد بود. از این جهت، وضعیت اقتصادی به سود جمهوری‌خواهان کار می‌کند.

۹- آیا سیاست خارجی آمریکا تغییر خواهد کرد؟

دموکرات‌ها به‌شدت با سیاست خارجی ترامپ، بالاخص خروج او از برجام مخالف بوده‌اند. جان کری در ماه‌های نزدیک به خروج احتمالی ترامپ از این توافق، کاملا در قالب لابی جمهوری اسلامی عمل می‌کرد تا او را از خروج باز دارد. در حوزه‌های دیگر سیاست خارجی مثل رابطه با عربستان سعودی، تصمیم‌های مربوط به اسرائیل و روابط با چین و روسیه و اروپا نیز آنها با دولت ترامپ فاصله دارند، اما در این انتخابات سخنی از این اختلافات به‌زبان نمی‌آورند. البته درصورت پیروزی، حتما تلاش خواهند کرد جهت سیاست خارجی را تغییر دهند. بازگشت به برجام حتی با اکثریت دموکرات‌ها در کنگره، بسیار بعید به‌نظر می‌رسد.

۱۰- سرنوشت تحقیقات مولر چه خواهد شد؟

رابرت مولر اعلام کرده است که نتیجه‌‌ تحقیقات مربوط به مداخله‌ روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ را بعد از انتخابات اعلام خواهد کرد. تاکنون هیچ نشانه‌ای مبنی‌بر همکاری ترامپ با روسیه جهت برنده‌شدن او در انتخابات به‌چشم نمی‌خورد، اما به‌فرض آن‌که چنین نشانه‌هایی در گزارش مولر ارائه شود، اینکه اکثریت کنگره به‌دست کدام حزب باشد، هم در سرنوشت ریاست جمهوری ترامپ، هم در ادامه‌ اجرای سیاست‌های مورد نظر او و هم در انتخابات ۲۰۲۰ تاثیر خواهد گذاشت.