همانطور که دور از انتظار نبود، با کاهش محدودیتها، بازگشاییهای بیمحابا، ازسرگیری فعالیتهای اجتماعی و حتی فعالیتهای غیرضروری، آمار مبتلایان و مرگومیر در اثر کرونا در ایران دوباره رو به افزایش گذاشت.
دکتر داوود پیام طبرسی، رییس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، روز یکشنبه گذشته در قالب پیامی ویدیویی، در مورد بیتوجهی به فاصلهگذاری اجتماعی هشدار داد و گفت گرما تاثیری در روند سرایت بیماری نداشته و در بسیاری از استانهای ایران دوباره صعودی شده است.
این اظهارنظر با نتایج یک مدلسازی بر مبنای دادههای دو ویروس قبلی از خانواده کروناها، یعنی مرس و سارس، که ۱۸ ماه مه در نشریه ساینس منتشر شده بود، همخوانی دارد. یافتههای این پژوهش نشان داده بود گرمای تابستان احتمالا تاثیر چندانی بر گسترش همهگیری نخواهد داشت و عامل موثر، ایمنی بخش بزرگی از جامعه خواهد بود.
طبرسی در پیامش همچنین با اشاره به بیتوجهی به فاصلهگذاری اجتماعی، گفت با این وضعیت، تابستان سختی در پیش خواهد بود.
نشریه لنست هم روز ۲۰ ژوئن، در یک گزارش خبری ویژه، به موضوع اوجگیری دوباره کرونا در ایران پرداخته و نوشته است برداشتن محدودیتها، خستگی مردم، بیتوجهی به استفاده صحیح از ماسک صورت و رعایت فاصله اجتماعی از دلایل بازگشت بیماری است.
نگاهی به دادههای رسمی هم نشاندهنده اوجگیری مجدد روند شیوع بیماری در کشور از اواخر اردیبهشتماه است.
بازگشت دوباره به نقطه آغاز
با همه حرف و حدیثها درباره پنهانکاری چینیها، بازگشت بیماری به چین پنهان نماند و بیماری دوباره به جایی که از آن آمده بود بازگشت. موجی از بیماران، این بار در پکن، پایتخت چین، این کشور را، که با اجرای مقررات سختگیرانه مدعی پایان همهگیری بود، غافلگیر کرد. شناسایی ۱۵۸ مورد جدید ابتلا در پکن زنگ خطر آغاز موج دوم بیماری در این کشور را به صدا درآورد.
مشابه موج نخست، این بار هم گویا موج بیماری از یک بازار مواد غذایی آغاز شده است. هرچند بررسیهای بعدی نشان داد منشا اصلی بیماری بازار گوشت ووهان نبوده است، بهدلیل شلوغی و احتمال بالای انتقال، این بازار نقش مهمی در گسترش همهگیری داشته است و این همان اتفاقی است که احتمالا در پکن هم رخ داده است.
با این وضعیت، دوباره مقررات سختگیرانه و محدودیتهای جدی در بخشهایی از این کشور اعمال شده است.
گروه خونی و شدت بیماری
هرچند پس از ماههای ابتدایی بیماری، بین گروه خونی و شدت بیماری در افراد هماهنگی آماری دیده شده بود، پژوهشهای اخیر بر نقش ویژگیهای ژنتیکی، از جمله گروه خونی، بر شدت بیماری صحه گذاشتهاند.
بهتازگی، پژوهشی نشان داده است در افرادی که گروه خونی A دارند، احتمال بروز نارسایی تنفسی ۴۵ درصد بیشتر از بقیه گروههای خونی است و در گروه خونی O، این احتمال ۳۵ درصد کمتر است. این پژوهش همچنین نقش ژنهای گیرنده ویروس جدید کرونا در شدت بروز بیماری را مشخص کرده و نشان داده است عملکرد این ژنها میتواند با شدت بیماری در ارتباط باشد.
با این همه، این نتایج به معنای پیشبینی قطعی شدت بیماری در افراد دارای گروه خونی A یا بیخطری بیماری در افراد گروه خونی O نیست و عوامل دیگری هم بر میزان شدت بیماری اثرگذار است. بنابراین، لازم است همه افراد صرفنظر از گروه خونی، ملاحظات بهداشتی را سختگیرانه رعایت کنند.
ماسک بزنید، ماسک بزنید
هرچند سازمان بهداشت جهانی بسیار دیرهنگام پذیرفت که ماسک میتواند از گسترش بیماری پیشگیری کند، نتایج پژوهشهای اخیر هم نشان میدهد چهبسا ماسک زدن از قرنطینه مفیدتر باشد، البته اگر تعداد کافی از افراد جامعه از آن استفاده کنند.
نتایج بررسیهای اخیر در در دانشگاه کمبریج و گرینویچ هم نشان داده است که استفاده فراگیر از ماسک، حتی ماسکهای ساده پزشکی یا خانگی، میتواند از بروز موج دوم بیماری جلوگیری کند.
البته پژوهشگران تاکید کردهاند زدن ماسک بهتنهایی کافی نیست و همراه با آن باید فاصله اجتماعی و محدودیتهای موقت در مناطق با شیوع بالا اعمال شود و این احتمالا بهترین راه برای پیشگیری از موج دوم بیماری خواهد بود. پیش از این، تجربه هنگکنگ و چند کشور دیگر در استفاده همگانی از ماسک نشان داده بود که این عمل میتواند تا حد زیادی از نرخ گسترش بیماری کم و آن را محدود کند.
پایان افسانه کلروکین، آغازی بر دگزامتازون
هیدروکسی کلروکین، داروی قدیمی مالاریا، فراز و فرودهای بسیار داشت. ابتدا، بهعنوان دارویی نجاتبخش معرفی شد و بعد گفته شد حتی میتواند به افزایش احتمال مرگ افراد منجر شود. هرچند نتایج پژوهشی که استفاده از آن را عامل افزایش مرگومیر اعلام کرده بود بهدلیل فقدان شواهد کافی رد شد، سرانجام پژوهشی معتبر نشان داد این داروی افسانهای اگر خطرناک نباشد، نجاتبخش هم نیست. در پی این تحولات، سازمان غذا و دارو آمریکا هم مجوز موقت استفاده از این دارو را لغو کرد.
اما همین پژوهش نام یک داروی شناختهشده دیگر را سر زبانها انداخت: دگزامتازون. بررسیها در بزرگترین کارآزمایی بالینی داروهای شناختهشده نشان داده است که این داروی قدیمی میتواند میزان مرگومیر افراد مبتلا به نوع شدید کوویدـ۱۹ را کاهش دهد. نکته مهم در مورد این دارو بیاثری و حتی خطرناکی آن برای افرادی است که بروز بیماری در آنها خفیفتر است و این دارو هیچ نقشی در پیشگیری از بیماری ندارد.
دگزامتازون به خانوادهای از داروهای موسوم به کورتیکواستروئیدها یا کورتونها تعلق دارد. این داروها بهطور کلی نقش موثری در کاهش واکنشهای التهابی سیستم ایمنی بدن بازی میکنند. این دقیقا همان نکتهای است که در استفاده از این دارو، باید به آن توجه کرد. در واقع و بهطور کلی، سیستم ایمنی بدن در چند مرحله تلاش میکند بیماری را کنترل کند. اگر عامل بیماریزا در مراحل اولیه بتواند از سد سیستم ایمنی بگذرد، سیستم ایمنی در آخرین تلاشها، با افزایش قابلملاحظه سطح التهاب از طریق آزاد کردن ملکولهایی خاص، تلاش میکند بیماری را متوقف کند. اما این التهاب زیاد در بسیاری از موارد به مرگ بیمار منجر میشود که به طوفان سیتوکین مشهور است.
در این مرحله، استفاده از دگزامتازون باعث کاهش التهاب میشود و به بیمار شانس بازگشت به زندگی میدهد و اگر پیش از واکنش التهابی بدن استفاده شود، در واقع، فقط سیستم ایمنی بدن را تضعیف و خطر بیماری را افزایش میدهد. بنابراین، استفاده از آن فقط در بیماران بستری در ICU و زیر دستگاه تنفس مصنوعی باعث کاهش مرگومیر میشود و استفاده خودسرانه از آن بسیار خطرناک خواهد بود.
شواهد جدید در مورد شیوع زودهنگام کوویدـ۱۹
هفته گذشته در گزارش نتایج پژوهشی در دانشگاه هاروارد، به این موضوع اشاره کردیم که ویروس جدید کرونا یا سارس کووـ۲ احتمالا از تابستان در چین شیوع داشته است. از دیگر شواهدی که این گمانهزنی را تقویت میکند این است که مشخص شد مشاهده اولین موارد ابتلا به بیماری در فرانسه و آمریکا دستکم به ماه دسامبر ۲۰۱۹ میرسد، حتی پیش از آنکه ویروس جدید کشف شود.
اکنون یافتههای پژوهشی در ایتالیا نشان میدهد این ویروس در ایتالیا هم دستکم از ماه دسامبر وجود داشته است. مطالعه روی نمونههایی که موسسه بهداشت ملی ایتالیا از فاضلابهای این کشور جمعآوری کرده نشان داده است ردپای ژنتیکی این ویروس در نمونههای جمعآوریشده از فاضلاب شهرهای تورین، میلان و بولونیا وجود دارد. این زمان دستکم دو ماه زودتر از تایید رسمی نخستین مورد ابتلا در این کشور و حتی پیش از کشف رسمی ویروس است.
پیش از این، محققان ایتالیایی در زمستان گذشته، بر مبنای تفاوتهای ژنتیکی ویروس جداشده از یک بیمار و نمونههای بهدستآمده از بیماران چینی و دو توریست این گمانه را مطرح کرده بودند.
مجموعه این شواهد نشان میدهد احتمالا شیوع ویروس جدید کرونا بسیار بسیار زودتر از آنچه تصور میشود در چین آغاز شده بود و جامعه جهانی در خوشبینانهترین حالت، با یک اهمال بهداشتی بزرگ و در بدترین حالت، با یک پنهانکاری مواجه بوده است.
شرکت داروسازی «انستیتو سرم» هند سه میلیون دوز واکسن کرونای آسترازنکا به عربستان سعودی تحویل خواهد داد. خبرگزاری رویترز سهشنبه هفتم بهمنماه به نقل...More
ندیم زهاوی، وزیر امور واکسیناسیون کرونا در بریتانیا از مردم این کشور خواست که از اکنون برای سفرهای خارجی تعطیلات تابستان برنامهریزی نکنند. به گزارش...More
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل گفت: «مشتاقانه منتظر همکاری با رئیس جمهور بایدن هستم، برای تقویت بیشتر این اتحاد قوی بین ایالات متحده و اسرائیل،...More
همزمان با هشدار توانیر و شرکتهای توزیع برق استانی درباره بازگشت خاموشیها در شبانه روز پیش رو، سعید توکلی، مدیرعامل شرکت گاز استان تهران از صدور...More
مجید تخت روانچی، سفیر ایران در سازمان ملل، گفت اکنون نوبت دولت جدید آمریکاست که تصمیم بگیرد به توافق هستهای برگردد یا نه و تاکید کرد اگر واشینگتن...More
پس از حذف اپلیکیشن پارلر، شبکه اجتماعی مورد استفاده هواداران دونالد ترامپ از گوگل پلی و اپ استور، آمازون هم اعلام کرد به میزبانی این شبکه اجتماعی روی...