روز چهارشنبه گذشته ۴ بهمن، هم‌زمان با اعلام حمایت آمریکا از خوآن گوایدو، چند نفر از اهالی رسانه‌های اجتماعی اعلام کردند اینستاگرام تیک تایید آبی‌رنگ حساب کاربری نیکولاس مادورو را حذف کرده است. اسکرین‌شات‌هایی از صفحه مادورو در توییتر و اینستاگرام منتشر شد که فاقد تیک آبی بود و اسکرین‌شات‌های مشابهی از صفحه گوایدو نیز منتشر می‌شد که تیک تایید آبی‌رنگ حساب را داشت.

در روزهای گذشته، تظاهرات مخالفان دولت ونزوئلا و رییس‌جمهوری این کشور، نیکولاس مادورو، افزایش چشمگیری داشته است. ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر به جمع حامیانِ خوآن گوایدو، رهبر مخالفان و رییس مجلس نمایندگان ونزوئلا، پیوسته‌اند. اما از ظواهر امر برمی‌آید که در هزاره سوم، علاوه بر حمایت سیاسیون سایر کشورها، یک نشانه دیگر هم اهمیت دارد و آن اینستاگرام است.

در تصویر زیر نمونه‌ای از این توییت‌ها را مشاهده می‌کنید. (توییت زیر را منتشر‌کننده پاک کرده است و این فقط تصویرش است.)

در این رابطه، یکی از سخنگوهای اینستاگرام در بیانیه‌ای اعلام کرد که «حساب نیکولاس مادورو هرگز تیک آبی نداشته است و ما (اینستاگرام) این تیک تایید را از حساب کاربری او حذف نکرده‌ایم.» همچنین به نظر می‌رسد حساب خوآن گوایدو نیز از چند ماه پیش از این اتفاقات، تیک آبی مربوط به تایید حساب کاربری‌اش در اینستاگرام را دریافت کرده است.

اما شایعه‌ها ادامه پیدا کرد و به سمت حمایت رسانه‌ای اجتماعی همچون اینستاگرام از یک چهره سیاسی رفت، شایعاتی که حتی رسانه راشاتودی که به روسیه، از کشورهای حامی مادورو، وابسته است نیز در راستای حمایت از او، در قالب مقاله‌ای با عنوان «دخالت فیسبوک [صاحب اینستاگرام] در سیاست ونزوئلا با سوء استفاده از تیک آبی حساب»، به این شایعه‌ها دامن زد.

این اولین بار نیست که مردم یا کارشناسان شاهد نوعی دخالت شرکت‌های بزرگ دنیای فناوری در سیاست بوده‌اند. پیش از این در سال ۲۰۱۰، گوگل‌مپ خود را در مرکز بحث‌های مرتبط با منطقه مرزی میان کاستاریکا و نیکاراگوئه یافت. در سال ۲۰۱۱، فیسبوک به‌صورت رسمی و با وجود عدم مقبولیت آن نزد مقامات رسمی سازمان ملل، حاکمیت کوزوو را به رسمیت شناخت. در سال ۲۰۱۳، گوگل دوباره تا‌ حدودی درگیر بحث‌های مرتبط با حاکمیت فلسطین شد و در صفحه سرویس جستجوگر خود «گوگل فلسطین» را جایگزین «گوگل مناطق [اشغالی] فلسطینی» کرد.

به هر حال، شرکت‌های دنیای فناوری نمی‌توانند مانند کشور سوییس همواره بی‌طرف باشند. این شرکت‌ها در برهه‌هایی مانند بازیگری سیاسی نقش‌آفرینی کرده‌اند و احتمالا با تصمیم‌گیری‌های حساس به سمت افزایش نقش خود در این بازی پیش خواهند رفت.

سیاست الصاق تیک آبی به یک حساب کاربری تایید‌شده از جانب اینستاگرام در چارچوب اتفاقی همچون شورش در ونزوئلا می‌تواند اثر قابل‌توجهی بر مقبولیت چهره‌ها در میان مردم و تظاهرات‌کنندگان داشته باشد و پتانسیل جدی این نشان آبی‌رنگ بر یک حساب کاربری و تاثیر رسمیت‌بخشی آن بر مخاطبان را نمی‌شود نادیده گرفت.

اما آنچه در رابطه با مادورو و گوایدو و حساب کاربری‌شان در این برهه آشکار است عدم دخالت اینستاگرام و در واقع فیسبوک در حساب کاربری آن‌هاست.

منبع: اسلیت