عربستان سعودی در حال تکمیل نخستین رآکتور هسته‌ای خود است. تصاویر جدید ماهواره‌ای نشان می‌دهد که تاسیسات این رآکتور در شهرک علمی و فناوری شاه عبدالعزیز در حال نصب و راه‌اندازی است.

به گزارش گاردین و به نقل از رابرت کلی، مدیر سابق سازمان بازرسی هسته‌ای وابسته به آژانس انرژی اتمی، این رآکتور که هنوز تکمیل نشده، با۳۰ کیلووات ظرفیت، از نوع کوچک بوده و جنبه تحقیقاتی دارد.

تصاویر ماهواره‌‌ای یک تانکر عمودی به ارتفاع ۱۰ متر را نشان می‌دهد که حاوی سوخت هسته‌ای است. بر اساس این تصاویر، عملیات ساخت و ساز در اطراف این تانکر در جریان است.

گرچه هدف اصلی این رآکتور، تحقیقاتی و در راستای آموزش متخصصان این حوزه گزارش شده، اما به باور تحلیلگران هسته‌ای، قبل از تزریق سوخت به رآکتور، عربستان سعودی می‌باید به مجموعه‌ای از قواعد و رویه‌های معمول عمل کند؛ از جمله اینکه باید امکان بازرسی‌های سازمان انرژی اتمی را فراهم سازد.

انتظار می‌رود این رآکتور تا پایان سال جاری میلادی آماده بهره‌برداری شود. شرکت آرژانتینی اینوپ (Invap) طراحی این رآکتور را انجام داده و عملیات نصب سازه‌های آن را مهندسان سعودی مدیریت می‌کنند.

هفته گذشته وزارت انرژی آمریکا از صدور هفت مجوز برای فروش فناوری هسته‌ای به عربستان سعودی خبر داد. این مجوزها به گزارش خبرگزاری رویترز و به نقل از وزیر انرژی دولت ترامپ، بعد از ماه نوامبر سال ۲۰۱۷ صادر شده و شامل «انتقال مواد یا تجهیزات هسته‌ای» نمی‌شود.

این خبر در حالی منتشر می‌شود که شرکت‌های آمریکایی که برایشان مجوز صادر شده از وزارت انرژی خواسته بودند تا خبر صدور این مجوزها محرمانه بماند و علنی نشود.

تصاویر مربوط به این رآکتور نخستین بار هفته گذشته و توسط خبرگزاری بلومبرگ منتشر شد؛ و این زمانی بود که میان کاخ سفید و کنگره آمریکا بر سر فروش فناوری هسته‌ای به ریاض کشمکش‌هایی بالا گرفت.

انتقاد نمایندگان کنگره عمدتا متوجه این موضوع است که چرا دولت آمریکا باید محافظ حکومت عربستان سعودی باشد؛ حکومتی که مسئول نقض گسترده حقوق بشر، کشتار غیرنظامیان در یمن و قتل و مثله کرده جمال خاشقچی، منتقد و ستون‌نویس واشنگتن‌پست است.

برد شرمن، از مهمترین منتقدان دولت ترامپ در کنگره صدور این مجوزها را که به «بند ۸۱۰» معروف است، تلاشی از سوی دونالد ترامپ و داماد او جرد کوشنر برای دور زدن کنگره و خدمتی به پادشاهی سعودی توصیف کرده است؛ آنچه در حالت عادی نیازمند توافق رسمی و برطرف شدن موانع جدی در برنامه هسته‌ای این کشور است.

پیش‌تر در ماه فوریه کنگره آمریکا در گزارشی از شواهدی یاد کرده بود که بر اساس آن برخی اعضای پرنفوذ در کاخ سفید برای دستیابی فوری به توافقی برای فروش رآکتورهای هسته‌ای به عربستان سعودی آن‌هم بدون ضمانت های کافی، فشارهای زیادی آورده‌اند.