در آستانه سفر عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه ایران به قطر، پادشاهی عربستان‌ سعودی با تغییر تصمیم قبلی خود از امیر قطر برای شرکت در نشست اضطراری سران عرب دعوت کرد.

ملک‌ سلمان، پادشاه عربستان‌ سعودی از شیخ‌ تمیم بن‌ حمد‌ آل ثانی، امیر قطر، دعوت کرد تا در دو نشست اضطراری شورای همکاری خلیج‌ فارس و اتحادیه عرب که روز پنجشنبه نهم خرداد در شهر مکه برگزار می‌شود، شرکت کند.

این تغییر موضع در حالی صورت می‌گیرد که پیش‌تر نام قطر در بین دعوت‌شدگان به این نشست نبود و عراقچی، قطر را در فهرست مقصد منطقه‌ای مورد نظر خود برای سفر و رایزنی قرار داده بود.  

این دعوت از سوی وزارت خارجه قطر تایید شده است. بر اساس بیانیه این وزارتخانه، پیام دعوت عربستان‌ سعودی را از طریق دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس به دوحه داده شده است.

موضوع این دو نشست‌ اضطراری، بررسی و گفت‌و‌گو درباره حمله خرابکارانه اخیر  به چهار کشتی‌ تجاری از جمله دو نفتکش سعودی در آب‌های سرزمینی امارات متحده عربی و حملات شورشی‌های حوثی یمن به تاسیسات نفتی در عربستان‌سعودی اعلام شده است.

ریاض، ایران را متهم کرده که دستور حمله پهپادی به تاسیسات نفتی سعودی را صادر کرده است. شورشیان حوثی که از سوی ایران حمایت می‌شوند، مسئولیت این حمله را به عهده گرفته‌اند.

پیش از این و در خردادماه سال ۱۳۹۶، کشورهای عربستان‌سعودی،‌ امارات متحده عربی، ‌مصر و بحرین، قطر را به حمایت از تروریسم و نزدیکی با ایران متهم کردند و دوحه را در محاصره اقتصادی و دیپلماتیک قرار دادند. قطر این اتهام‌ها را رد می‌کند.

وزارت امور خارجه ایران دو روز پیش اعلام کرده بود که عراقچی قصد دارد برای بررسی تحولات بین‌المللی در هفته‌های اخیر، به‌ویژه در حوزه خلیج‌فارس، به عمان، کویت و قطر سفر کند. انتشار خبر تغییر موضع عربستان‌سعودی نسبت به حضور قطر در نشست‌های مکه، با شروع سفر عراقچی و همزمان با حضور او در مسقط، پایتخت عمان، اتفاق ‌افتاد.

علاوه بر عراقچی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، نیز در ادامه سفرها و رایزنی‌های منطقه‌ای خود پس از اتمام مذاکرات در اسلام‌آباد پاکستان، در عراق به سر می‌برد.

تحولات و سفرهای منطقه‌ای مقام‌های وزارت امور خارجه ایران پس از آن اتفاق می‌افتد که شامگاه یکشنبه ۲۹ اردیبهشت در عراق، یک راکت کاتیوشا به منطقه سبز بغداد، در نزدیکی سفارت آمریکا در این کشور، شلیک شده بود. پیش از این حمله،‌ واشنگتن «به دلیل نگرانی‌های امنیتی» کارمندان غیرضروری خود را از این سفارتخانه خارج کرده بود.

در آستانه سفر ظریف به بغداد، وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که بررسی‌های کشورش نشان می‌دهد سپاه پاسداران در حملات بغداد و همچنین انفجارهای نفتی بندر فجیره امارات متحده عربی دست داشته است.