استفاده از مکانیسم ماشه، اقدامی که ممکن است دولت ترامپ‌ را تنها‌تر و سازمان ملل متحد را دچار بحران کند.

تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران با یک رای مثبت، دو رای منفی چین و روسیه و یازده رای ممتنع سایر اعضا ناکام ماند و اکنون مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، در نظر دارد روز پنجشنبه به نیویورک سفر کند تا به رییس شورای امنیت اطلاع بدهد ایالات متحده آمریکا مکانیسم ماشه را فعال می‌کند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در مطلبی به این مساله می‌پردازد و معتقد است این اقدام نیز با مخالفت چین و روسیه و همین‌طور دو متحد نزدیک ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و فرانسه، همراه خواهد بود و می‌تواند به تنش در مورد مشروعیت قدرتمندترین نهاد سازمان ملل متحد منجر شود. البته مشخص نیست بتوانند از طریق روندهای پیش‌بینی‌شده جلوی فعال شدن مکانیسم ماشه را بگیرند.

از طرفی، حتی بزرگ‌ترین مخالفان ایران در آمریکا نیز با این اقدام موافق و همراه نیستند. جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی در دولت ترامپ، که وقتی بحث ایران در میان باشد از موضع مخالفش کوتاه نمی‌آید، بارها گفته است آمریکا وقتی از برجام خارج شد، جایگاهش برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه را از دست داد و این اقدام ارزش آسیبی را که به قدرت وتوی آمریکا در شورای امنیت می‌زند ندارد. در واکنشی نادر، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در توییتی جان بولتون را تحسین کرد و نوشت: «دست‌کم او ثابت‌قدم است‌ــ ویژگی بارزی که در دولت ایالات متحده آمریکا نایاب است.»

پافشاری آمریکا بر پیگیری فعال‌سازی مکانیسم ماشه بحث‌برانگیز بوده است و امکان دارد سایر اعضای شورای امنیت درخواست آمریکا را نادیده بگیرند. در صورت چنین اتفاقی، قدرت شورای امنیت برای اجرای تصمیم‌های قانونی الزام‌آورش زیر سوال می‌رود.

انتظار می‌رود پمپئو شواهد نقض برجام را به شورای امنیت ارائه کند، که احتمالا جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود. ایران نقض برخی بندهای برجام را انکار نمی‌کند اما می‌گوید خروج آمریکا از توافق و بازگشت تحریم‌های آمریکا این کشور را وادار کرده است دست به چنین اقدامی بزند.

ایالات متحده آمریکا یا هر عضو دائم شورای امنیت می‌تواند از حق وتویش استفاده کند تا مانع ادامه تعلیق تحریم‌ها شود و در واقع، به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل منجر می‌شود. اما این مساله که آیا بقیه اعضای شورای امنیت در واکنش به آمریکا، با تصویب قطعنامه‌ای دیگر تعلیق تحریم‌ها را تمدید خواهند کرد یا نه محل سوال است. برخی تحلیلگران معتقدند سایر اعضا اقدام آمریکا را نادیده خواهند گرفت تا دولت ترامپ خودش برای تمدید تعلیق تحریم‌ها قطعنامه بدهد و سپس، آن را وتو کند، فقط برای این‌که نشان بدهد روند قانونی پیش‌بینی‌شده را طی می‌کند.