ایران اکنون در حالی بعد از چین به‌عنوان دومین کانون شیوع کرونا شناخته می شود که اولین موارد ابتلای به این بیماری در بسیاری از کشورهای غرب آسیا به ایران مرتبط هستند.

زائران، کارگران، تاجران، سربازان و روحانیون مرتبا از مرزهای ایران به کشورهای منطقه در حال آمد و شد هستند و از آنجا که بسیاری از این کشورها فاقد یک دولت و سیستم بهداشتی کارآمد هستند، کنترل چندانی بر این روند اعمال نمی‌شود.

به گزارش نیویورک تایمز در روز سه شنبه، موارد مشاهده شده در عراق، افغانستان، بحرین، کویت، عمان، لبنان، امارات متحده عربی و حتی یک مورد در کانادا همگی از ایران نشات گرفته اند.

 به گفته کارشناسان، خاورمیانه نقطه‌ای بسیار مناسب برای همه‌گیری بیماری هاست و جمعیت بالای مسافران که بین کشورهای منطقه در حال آمد و شد هستند می‌توانند حامل بیماری باشند.

اقتصاد ایران در نتیجه تحریم‌ها بسیار ضعیف شده و مردم اعتمادشان را به دولت از دست داده‌اند. رهبران ایران نیز که در انزوای جهانی شدیدی قرار دارند، در ارتباط با وضعیت موجود عملکرد چندان شفافی از خود نشان نمی‌دهند.   

شهر زیارتی قم که کانون شیوع کرونا در ایران است، همچنان مملو از مسافرانی از کشورهای منطقه است که در زیارتگاه‌ها در گروه‌های بزرگ مراسم عبادی‌شان را انجام می دهند.

روز دوشنبه، دکتر محمدرضا غدیر، رییس دانشگاه پزشکی قم، در تلویزیون دولتی ایران عنوان کرد که وزارت بهداشت از مقامات خواسته است تا در ارتباط با شیوع کرونا «هیچ آماری را منتشر نکنند». وی افزود وضعیت بسیار حاد است و بیماری به سراسر شهر رسیده است.

ایرانی‌ها که اعتمادشان را نسبت به مقامات از دست داده‌اند، به توصیه‌های مسئولان در مورد لزوم دوری کردن از فضاهای بیمارستانی بی‌توجه هستند و برعکس، برای آزمایش سالم بودن خود در مراکز اورژانس مراجعه می‌کنند.

قیمت ماسک‌های بیمارستانی در ایران و سراسر منطقه افزایشی چشمگیر داشته و در مناطقی حتی به سی برابر قیمت معمولی خود به فروش می رسند.

کارشناسان معتقدند تعداد کمی از کشورهای خاورمیانه آمادگی واکنش کارآمد به کرونا را دارند.

به گفته مقامات افغانستان، اولین مورد تایید شده کرونا مردی ۳۵ ساله در هرات بوده است که به تازگی از سفر زیارتی قم بازگشته بود. دولت افغانستان از روز یک‌شنبه تمامی سفرهای هوایی و زمینی به ایران را به حالت تعلیق درآورد.

در عراق که بیشترین مرز مشترک را با ایران دارد، تنها یک مورد ابتلا به کرونا ثبت شده و آن هم یک طلبه ایرانی در شهر نجف بوده است.

روز جمعه در پایتخت لبنان، زن چهل و یک ساله‌ای که روز قبل از سفر زیارتی‌اش به قم بازگشته بود، مبتلا به کرونا تشخیص داده شد. اما با این حال، تا پیش از روز دوشنبه که دولت محدودیت‌های مسافرتی به مناطق تحت تاثیر کرونا را در لبنان اعمال کرد، هیچ وضعیت اضطراری اعلام نشده بود.

جنگ‌های داخلی و یا ناآرامی‌های چندین ساله در بسیاری از کشورهای منطقه از جمله سوریه، عراق، افغانستان و یمن، سیستم بهداشت و درمان آنها را به کلی خراب کرده است.

علاوه بر این، بیشتر کشورهای منطقه توسط حاکمان خودکامه‌ای اداره می شوند که سابقه ضعیفی در شفافیت، پاسخگویی و ارائه خدمات بهداشتی دارند.