کرونا چگونه به بدن حمله میکند؟
شایعترین علایم آلودگی به ویروس جدید کرونا مشکلات تنفسی است زیرا اولین محلی که درگیر میکند ریههاست.
بیماریهای ناشی از ویروسهای خانواده کرونا، درست مثل آنفلوانزا، بیماریهای تنفسیاند و زمانی سرایت میکنند که فرد مبتلا سرفه یا عطسه میکند و قطرات ریز مایع مخاطی یا آب دهان که ممکن است حاوی ویروس باشد پخش میشود.
حمله به سلولهای ریه
هرچند دو ماه بیشتر از ظهور بیماری کرونا نمیگذرد، متخصصان کمکم اطلاعات بیشتری درباره کوویدـ۱۹ کسب میکنند. به گفته پروفسور مارک فیلدر، متخصص میکروبشناسی از دانشگاه کینگستون، به نظر میرسد این ویروس به دو گونه مشخص از سلولهای ریوی حمله میکند: سلولهای جامی یا جامیاختهها و سلولهای مژکدار.
پروفسور فیلدر میگوید: «سلولهای جامی مایعی مخاطی ترشح میکنند که لایهای خیس و لزج روی دستگاه تنفسی ایجاد و به مرطوب نگه داشتن ریهها کمک میکند و در سلامت بدن نقش مهمی دارد.»
«سلولهای مژکدار سلولهایی با پرزهای ریزند که حرکتی مواج به سمت بالا دارند، پس هر ماده مزاحمی را که در مایع مخاطی گیر کند، مانند باکتریها و ویروسها یا ذرات گردوغبار، به سمت گلو میراند.»
«وقتی سرفه میکنید، مایع مخاطی را بالا میآورید و قورت میدهید و توی حمام اسیدی میریزید که به آن میگوییم معدهــ این روند عادی کار است.»
اما به نظر میرسد کوویدـ۱۹ این دو گروه خاص از سلولها را آلوده میکند، مورد مشابهی که در ابتلا به سارس هم دیده شد.
سارس، یا سندرم تنفسی حاد، نیز از چین آغاز شد و در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳، شیوع پیدا کرد و ۷۷۴ نفر را به کام مرگ فرستاد، رقمی بسیار کمتر از حدود ۳۰۰۰ قربانی که کوویدـ۱۹ تاکنون گرفته است.
پروفسور فیلدر در ادامه میافزاید: «مشکلی که داریم این است که ویروس سلولهای جامی و مژکدار را آلوده میکند و میکشد. وقتی در روند تکثیر خود، آنها را میکشد، بافتها توی ریهها میافتند و ریهها کمکم مسدود میشوندـ و این انسداد یعنی بیمار دچار التهاب ریه (یا بهاصطلاح سینهپهلو) میشود.»
ایجاد اختلال در سیستم ایمنی بدن
پروفسور فیلدر میگوید مشکل دیگر این است که سیستم ایمنی تلاش میکند واکنش نشان دهد زیرا تشخیص میدهد که به بدن حمله شده است.
این حمله دفاعی سیستم ایمنی میتواند چنان شدید باشد که به بافتهای سالم زیرین هم آسیب بزند.
به عقیده پروفسور فیلدر، تلاش بدن برای مبارزه با ویروس باعث التهاب ریه میشود که میتواند تنفس را دشوارتر کند. همچنین، سیستم ایمنی بدن مختل میشود و به عضو درگیر و سایر قسمتهای بافت آسیب بیشتری میزند.
این متخصص میکروبشناسی در ادامه میافزاید: «وقتی ویروس در ریهها وارد مرحله التهابی میشود، میتواند کیسههای هوای میان رگهای ریه را دچار مشکل کندــ معمولا در ریه دور اندامهای کلمشکلی پیچیدهاند که کیسه هوایی یا آلوئول نام دارد.»
آلوئولها در تنفس عادی نقش بسیار مهمی دارند، به بدن کمک میکنند دیاکسید کربن را دفع و اکسیژن جذب کند و بسیار حساساند و آسیب به آنها ظرفیت اکسیژنرسانی خون را محدود میکند.
البته فقط ریهها در معرض حمله ویروس نیستند.
حمله به سایر اندامها
کوویدـ۱۹ کلیهها را نیز هدف قرار میدهد، دو عضو لوبیاشکلی که سموم خون را تصفیه میکنند.
پروفسور فیلدر میگوید اگر کلیهها درست کار نکنند، از کار میافتند و بیمار بین مرگ و زندگی دستوپا میزند.
روز یکشنبه ۱۱ اسفندماه، سازمان بهداشت جهانی برای کاهش احتمال ابتلا به کوویدـ۱۹، توصیه کرد افراد بالای ۶۰ سال و کسانی که بیماریهای قلبیـعروقی دارند از حضور در مکانهای شلوغ اجتناب کنند.
گفته میشود افراد بیمار و مسن بیشتر در معرض خطرند.
آخرین ارقام دانشگاه جانز هاپکینز، که میزان همهگیری کوویدـ۱۹ را پیگیری میکند، نشان میدهد که بیش از ۸۹ هزار مورد قطعی و مشکوک آلودگی به این ویروس در سراسر جهان شناسایی شدهاند.