لغو نمایشگاه تهمینه میلانی زیر آماج نقدها
عمر نقاشی های تهمینه میلانی کوتاه بود. «گالری ایوان» در پی اعتراضات گسترده هنر دوستان و منتقدان و برخلاف میل این فیلمساز مطرح سینمای ایران، نمایشگاه آثار نقاشی تهمینه میلانی با عنوان «فیلمهایی که نساختم» را تنها دو روز پس از افتتاح تعطیل و از جامعه هنری عذر خواهی کرد.
اعتراض ها اما به طور عمده بر حول دو محور در جریان بود: کپی بودن آثار و خام دستانه بودن آنها.
مدیر «گالری ایوان»، حوری قدیمی، در گفتگو با ایسنا علت لغو نمایشگاه آثار تهینه میلانی را «وجود مستنداتی مبنی بر صحت کپی بودن نقاشی های خانم میلانی» بیان کرد. در میان این آثار، اتهام کپی از یکی از نقاشیهای جنی میلهوف ( Jenny Meilihove) تصویرگر ( illustrator) روسی ساکن اسرائیل بیش از دیگر آثار خبر ساز شد. موضوعی که اعتراض میلهوف را نیز برانگیخت و میلانی را وادار به عذر خواهی کرد بهطوریکه از شباهت نقاشی خود با میلهوف ابراز تاسف کرد و آنرا تاثیر ناخودآگاه از تصویری که احتمالا در ذهن او نقش بسته است دانست.
طیف دیگری از هنرمندان و منتقدان، آثار نقاشی میلانی را ضعیف، خامدستانه و سطحی توصیف کردند و حتی نمایش آنها را توهینی به جامعه هنری دانستند و ورود هنرمندان از شاخه تخصصی خود به رشتههای هنری دیگر را که در آن سر رشته ندارند به سخره گرفتند.
افشین پرورش، عکاس و فعال هنری، علاوه بر اعتراض به آثار ضعیف میلانی ، فضای گالریها را حق هنرمندان واقعی دانست و از تخصیص فضای گالریها به واسطه ارتباطات، رانت و شهرت به شدت انتقاد کرد. او همچنین تعطیلی نمایشگاه میلانی را موفقیتی برای جامعه هنری دانست و آنرا حاصل اتحاد و همبستگی هنردوستان، هنرمندان و منتقدان توصیف کرد.
درمقابل تهمینه میلانی از اقدام برخی منتقدان بعنوان تلاشی برای بدنام کردن و ترور شخصیت نام برده و گفته که نقاشی خانم میلهوف پس از او کشیده شده است.
اما این همه ماجرا نبود، چرا که پس از تعطیلی نمایشگاه هم، جنجال ها فروکش نکرد و بحث درباره نمایشگاه تهمینه میلانی داغ و تازه باقی ماند. علیرضا ساعی در اینستاگرام مجله «حرفه؛ هنرمند» علت این حجم بالای انتقادها از میلانی را شهرت این کارگردان سینما میداند اما او اصل ماجرا را نه نقدها که فُرم نقدها بر میشمارد. ساعی با اشاره به خشونت آشکار این نقدها، سخن از خشونت مجازی به میان میکشد و آن را مذموم میپندارد، چرا که به گفته او ما «در شرایطی بسر میبریم که خشونت کلامی قابلیت تبدیل به خشونت فیزیکی دارد.» اما ساعی، رفتار میلانی در برخورد با انتقادها، به رسمیت نشناختن اعتراضها و برچسب زدن و دهنکجی به آنها را نادیده میگیرد. تو گویی سلبریتیهایی که « بر قله قدرت نشستهاند دیگر حتی علاقهای به پنهان کردن نظام انحصاری ندارند».
هیاهوها تا آنجا بالا گرفت که عدم تناسب قیمت نقاشیها با کیفیت آثار ارایه شده، بحث «مافیای هنر» را دوباره به پیش کشید؛ مسالهای که به فعالیت مالی مبهم مرتبط با بازار هنرهای تجسمی اشاره دارد و نمونه آن جنجالهاییست که بر سر تامین منابع مالی سریال شهرزاد به راه افتاد. هر چند تهمینه میلانی اتهام به کسب درآمد از طریق شهرت را رد میکند و اعلام کرد که تمامی عواید نمایشگاه صرف خیریه میشود.
با اینهمه، جار و جنجال انحلالِ نمایشگاه نقاشی تهمینه میلانی شاید فرصت مغتنمی باشد تا اینبار از هنرمند و ساختاری که به باز تولید هنر و هنرمندی که خود میخواهد مشغول است گذر کنیم و به چگونگی اندیشیدن به "هنر" بیاندیشیم.