صبح روز یکشنبه ۱۶ دی‌ماه، شماری از اعضای کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت در اعتراض به عدم تخصیص بودجه برای اجرای قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، مقابل مجلس تجمع کردند. استفاده از ظرفیت‌های مالی و عملیاتی دولت و سازمان‌ها برای اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان و درخواست از مجلس برای نظارت بر اجرای کنوانسیون بین‌المللی حقوق افراد دارای معلولیت، قانون حمایت از حقوق معلولان و تصویب‌نامه هیات دولت از دیگر خواسته‌های معترضان بود.

این البته اولین تجمعی نیست که در ماه‌های اخیر در اعتراض به عدم تخصیص بودجه برای افراد دارای معلولیت برگزار می‌شود. ماه گذشته و هم‌زمان با روز جهانی افراد دارای معلولیت نیز تجمعی مقابل سازمان برنامه و بودجه برای پیگیری همین خواسته شکل گرفت.

قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، که زمستان سال گذشته به تصویب مجلس رسید، در اردیبهشت امسال از سوی رییس‌جمهوری برای اجرا به سازمان بهزیستی کشور ابلاغ شد. در این قانون، حمایت‌هایی برای افراد دارای معلولیت در نظر گرفته شده است، از جمله این حمایت‌ها می‌توان به ارائه خدمات توان‌بخشی، حمایتی، آموزشی و حرفه‌آموزی، در نظر گرفتن بیمه خدمات درمانی، پرداخت مستمری، سهمیه‌های استخدامی و مناسب‌سازی ساختمان‌ها و اماکن دولتی و عمومی اشاره کرد.

عدم تخصیص بودجه برای اجرای قانون حمایت از معلولان در حالی صورت می‌گیرد که یکی از اعضای فراکسیون حمایت از حقوق معلولان در مجلس، جمعیت افراد دارای معلولیت را ۱۲ تا ۱۴ درصد جمعیت کشور عنوان کرده است. این در حالی است که این افراد، به‌دلیل نبود خدمات و تجهیزات، از حق داشتن زندگی مستقل در جامعه محروم هستند.

به گفته بهروز مروتی، مدیر کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت، تنها واکنش مسئولان به عدم تخصیص بودجه توجیهاتی چون فروش پایین نفت کشور و قرار گرفتن کشور در شرایط تحریم بوده است.

به نظر می‌رسد در حال حاضر اظهارات همایون هاشمی، رییس کمیسیون تدوین قانون جامع حمایت از معلولان، که از وعده رییس سازمان برنامه و بودجه مبنی بر اختصاص یک ردیف بودجه برای اجرای قانون حمایت از معلولان خبر داده است، تنها کورسوی امید افراد دارای معلولیت باشد. هر‌چند همایون هاشمی مبلغ بودجه وعده‌داده‌شده را مشخص نکرده، اما مدیر کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت این مبلغ را ۱۱۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده است؛ مبلغی که به‌گفته او کمتر از یک دهم مبلغ درخواستی سازمان بهزیستی برای اجرای قانون حمایت از معلولان است.

دولت ایران در سال‌های اخیر اقدامات مثبتی در راستای حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت انجام داده است، از جمله این اقدامات می‌توان به پیوستن ایران به کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت سازمان ملل متحد، تصویب قانون جامع حمایت از معلولان و همچنین اقداماتی در زمینه بازرسی و بهبود دسترسی به ساختمان‌های عمومی، وسایل حمل‌و‌نقل و خدمات دیگر در تهران و سایر شهرهای بزرگ، مانند ایجاد ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی کشور در سال ۱۳۹۴ اشاره کرد. با این حال، دولت ایران به‌دلیل کوتاهی در تامین خدمات جامعه‌محور کافی، از قبیل وسایل کمکی باکیفیت و متناسب با نیاز افراد، کمک شخصی، ارائه خدمات توان‌بخشی و توانمند‌سازی دسترس‌پذیر مورد انتقاد فعالان حقوق بشری قرار گرفته است.