عقربه‌های ساعت به ضرر ایران به‌سرعت در حال گردش است، تا پنجره فرصتی که توافق هسته‌ای نامیده می‌شود را ببندد، چنانچه که این کشور حاضر به انجام تغییرات اساسی در رفتار خود نبوده و یا پشنهاد انجام گفت‌وگوهای جدید با آمریکا را نپذیرد.  

ایرانی‌ها باور نداشتند که دونالد ترامپ، رییس جمهوری جدید آمریکا، بخواهد چنین سخت با آنها برخورد کند. حتی کشورهای اروپایی نیز به‌خاطر داشتن رابطه اقتصادی و بازرگانی با تهران، با بازگشت تحریم‌ها مورد تنبیه قرار می‌گیرند. رییس جمهوری آمریکا وعده داده که بخشی از این تحریم‌ها در مردادماه و باقی آن، در آبان ماه عملی شود.  

درحالی‌که مؤسسات بازرگانی و سرمایه‌گذاری غربی، یکی بعد از دیگری این کشور را ترک می‌کنند، انتخاب‌های ایران محدود شده است به پذیرفتن تحریم‌ها و افزایش نارضایتی مردم که تهدیدی برای بقای جمهوری اسلامی است، یا تن‌دادن به تغییرات بنیادی و پذیرفتن مذاکره مستقیم با آمریکا.  

هفته پیش در شهر وین اتریش، وزرای خارجه ناتوان اتحادیه اروپا به مقامات سیاسی ایران قول دادند بسته کمک‌های اقتصادی خود را که تاحدودی بتواند جبران خسارت‌های ناشی از خروج آمریکا از برجام را فراهم کند، ارائه دهند؛ اما برای حکومت ایران، این وعده کافی نیست.  

ما درباره سیستم حکومتی روحانیونی سخن می‌گوییم که خواست‌های بلندبالا از اتحادیه اروپا دارند و تهدید کرده‌اند چنانچه نظرشان تأمین نشود، از توافق خارج و برنامه هسته‌ای خود را ازسر بگیرند.  

بیشتر مراکز خصوصی غربی که در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند، تصمیم گرفته‌اند که فعالیت خود را تا پیش از آن‌که وزارت خزانه‌داری آمریکا آن‌ها را جریمه کند، متوقف نمایند: مانند شرکت پژو، کمپانی نفتی شِل و یا بانک اتریشی اوبر.  

علی‌رغم این مشکلات، اروپا علاقه‌مند به حفظ توافق هسته‌ای است و آن را برای تضمین صلح در منطقه مهم می‌داند؛ توافقی که باعث توقف مسابقه هسته‌ای در این منطقه بحران‌زده جهان شده است.  

وزیر خارجه فرانسه در گفت‌وگویی رادیویی با رادیو فرانسه، پیش از نشست وزاری عضو پیمان هسته‌ای، در شهر وین خطاب به ایران گفت که تهدید اروپا در نقض توافق هسته‌ای را متوقف کند.

او گفت این تهدید باعث می‌شود که اروپا امکان بررسی یک طرح خلاق اقتصادی در جبران ضرر و زیانی که متوجه ایران شده است را از دست بدهد.  

ایران نه‌تنها اروپا را تهدید کرد، بلکه حسن روحانی تهدید کرد که جریات فروش و انتقال نفت از منطقه را نیز به مخاطره بیندازد.

روحانی در سوئیس به‌صراحت گفت که اگر ایران نتواند نفت خود را بفروشد، بی‌مفهوم است که دیگران بتوانند: «ما را تحریم کنید و نتایج آن را ببینید.»  

هنوز به‌روشنی معلوم نیست که تمامی این تهدیدها بلوفی سیاسی است، یا در عالم واقع چنانچه آمریکا بخواهد ایران را منزوی کند، ایرانیان نیز در فکر گرفتن انتقام به‌وسیله درگیر کردن سایر کشورهای منطقه در این اوضاع غیرقابل‌پیش‌بینی‌اند.  

بسته پیشنهادی غرب به ایران، مقامات کشور را سرخورده و ناخرسند کرد. روحانی گفت که این بسته کلی و فاقد برنامه اجرایی و جزئیات دقیق همکاری است و تنها به کلیات پرداخته است. مقامات سیاسی ایران ناراضی و دلزده‌اند و از آن‌سو، مشکلاتی که اروپا برای تأمین نظر ایران دارد، این نظر را تقویت می‌کند که احتمال خروج ایران از توافق هسته‌ای بسیار است؛ اما بدون آن‌که تصمیم داشته باشند تا تعهدات خود با آژانس بین‌المللی هسته‌ای را نقض کنند و یا در‌نهایت، ازطریق کانال‌های ارتباطی، وارد گفت‌وگو با ایالات متحده آمریکا شود.  

اتحادیه اروپا می‌گوید که علاقه‌مند به حفظ توافق هسته‌ای ایران است، اما به زمان احتیاج دارد تا بتواند بسته پیشنهادی خود را تکمیل کند و چنین کاری تا قبل از آبان‌ماه، امکان‌پذیر نیست. درواقع، آن‌ها به ایرانی‌ها می‌گویند که درست تا موعد مقرر شده توسط دونالد ترامپ برای بازگشت تحریم‌های نفتی، منتظر باشند.

نه به آن‌که در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما بسیار خوش‌شانس بودند، نه به برگشت ناگهانی و بدشانسی فعلی، حکومت روحانیون به‌ناگاه خود را در مخمصه‌ای می‌بیند که به‌دنبال راهی برای بقاست که حداقل تا آخر دوران ریاست‌جمهوری ترامپ بتواند دوام بیاورند و بعد از آن هم شانس خود را در یک شرط‌بندی که ترامپ در سال ۲۰۲۰ انتخاب نشود، بیازمایند.