در حالی که انتقادها به امضای توافق ۲۵ ساله حکومت ایران با چین همچنان ادامه دارد، اکنون ارزیابی نهادهای اطلاعاتی آمریکا حاکی از آن است پکن در مسیر تضعیف ایالات متحده چشم به سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه دارد و با پروژه‌های زیربنایی آن‌ها را به خود بدهکار می‌کند.  گزارش ارزیابی سالانه تهدیدهای آمریکا برای سال ۲۰۲۱ میلادی که روز سه‌شنبه بخش‌هایی از آن منتشر شده به تهدیدهای اصلی ایالات متحده در سطح جهان اشاره می‌کند که در آن کشورهای چین، روسیه، ‌کره شمالی و ایران به عنوان چالش و تهدیدهای اصلی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. قرار است مقام‌های ارشد دولت آمریکا گزارش مورد نظر را روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ۲۵ و ۲۶ فروردین به کمیته‌های ناظر اطلاعاتی کنگره ارائه دهند.

پروژه کمربند و جاده چین

در بخش مربوط به چین اشاره شده که پکن در چارچوب تلاشی «تمام دولتی» به دنبال گسترش نفوذ خود در جهان و فروریختن ائتلاف‌های آمریکا برای تقویت هنجارهای جهانی به نفع سیستم اقتدارگرای چینی است. این گزارش اشاره می‌کند از جمله تلاش‌های چین برای دستیابی به این هدف پیشبرد پروژه عظیم «کمربند و جاده» است. این پروژه در سال ۲۰۱۳ میلادی و با هدف تقویت ارتباطات جاده‌ای و ریلی خارج از چین و در راستای همکاری‌های فراقاره‌ای مطرح شد که در آن حدود ۷۰ کشور و سازمان به عنوان هدف سرمایه‌گذاری انتخاب شده است.  از این طرح به عنوان سازوکار گسترش نفوذ نظامی و سیاسی چین در جهان یاد می‌شود.

توافق با ایران

ایران نیز از جمله کشورهایی است که در معرض توجه چین به شمار می‌رود و به تازگی، جمهوری اسلامی سند توافقی ۲۵ ساله برای سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی، نظامی و زیرساختی با پکن امضا کرده است. واشینگتن‌پست در همین زمینه نوشته مقام‌های آمریکا چین را در ارتباط با این استراتژی متهم می‌کنند که کشورهای در حال توسعه را با پروژه‌های زیربنایی که توان پرداخت آن را ندارند به دام انداخته و این کشورها را مدیون و مقروض پکن کنند.

گسترش نفوذ نظامی چین؛ همکاری با ایران

در گزارش آمریکا همچنین آمده است که چین قصد دارد دست‌کم در دهه آینده انبار سلاح‌های هسته‌ای خود را دو برابر کند، تاسیسات و پایگاه‌های نظامی در خارج از کشور را پس بگیرد و امنیت مناطقی را که «قلمرو خود» به حساب می‌آورد تامین کند. حوزه نظامی و دفاعی که اکنون گزارش آمریکا از آن به عنوان تلاش برای گسترش نفوذ چین یاد کرده، از جمله محورهای سند توافق اخیر میان ایران و چین است.  نایب‌رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس این همکاری تهران و پکن را اخیرا در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر تایید کرد. پیشتر و در جریان سفر محمد باقری، رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، به چین در سال ۱۳۹۸ هم توافق‌هایی از جمله در حوزه مبادلات دفاعی و برگزاری دوره‌های آموزشی و ‌تمرینات مشترک صورت گرفت.

ایران؛ در رده بعدی چالش‌های آمریکا

با این حال علاوه بر چین، گزارش اطلاعاتی آمریکا، ایران را هم پس از روسیه و کره شمالی از جمله چالش‌های بعدی ایالات متحده معرفی کرده است. جامعه اطلاعاتی آمریکا در گزارش خود اشاره کرده‌ که همچنان بر این باور است که ایران «در حال حاضر فعالیت‌های اساسی در زمینه تولید سلاح هسته‌ای که ما برای تولید دستگاه هسته‌ای ضروری می‌دانیم، ‌انجام نمی‌دهد.» با این حال در زمان بیرون آمدن جزییات این گزارش در روز سه‌شنبه، ایران اعلام کرد که سطح غنی‌سازی خود را به ۶۰ درصد رسانده است. این تصمیم در پی انفجار تاسیسات نطنز،‌ اعمال تحریم‌های حقوق بشری اروپا و همچنین همزمان با مذاکرات هسته‌ای وین صورت گرفت. در این گزارش آمده است كه ایران «تهدیدی مستمر علیه منافع آمریكا و متحدانش» در خاورمیانه تحمیل می‌کند و برای تضعیف نفوذ آمریكا تلاش خواهد كرد.