ماسک در مترو، اتوبوس و تاکسیهای تهران اجباری شد
استفاده از ماسک در حمل و نقل عمومی پایتخت، بهویژه مترو، اتوبوس و تاکسی، از صبح روز شنبه سیزدهم اردیبهشتماه، اجباری شد. این اقدام با تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا درحالی انجام شد که سه هفته قبل، همین ستاد با پیشنهاد شهرداری و شورای شهر تهران برای اجباری کردن ماسک در مترو مخالفت کرده بود.
عیسی فرهادی، فرماندار تهران، گفت که هرچند تاکنون نیز استفاده از ماسک در حمل و نقل عمومی بهویژه مترو تاحدود زیادی از سوی شهروندان انجام میشد اما از صبح شنبه استفاده از ماسک اجباری شده است و امیدواریم همه شهروندانی که قصد استفاده از حملونقل عمومی و مترو را دارند، نسبت به استفاده از ماسک اقدام کنند.
فرماندار تهران هدف از اجباری شدن ماسک را اجرای دقیق پروتکلهای اعلامشده ازسوی وزارت بهداشت درباره مقابله با کرونا ویروس در اماکن عمومی بهویژه مترو، اتوبوس و تاکسی عنوان کرد.
حسن روحانی یک هفته قبل گفته بود وزارت کشور اعلام خواهد کرد که از چه روزی داشتن ماسک برای سوار شدن مترو و اتوبوس «الزامی» خواهد شد و وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز ماسک مورد نیاز را تامین خواهد کرد. او در جلسه هفتم اردیبهشت ماه ستاد ملی مدیریت کرونا گفت که مشکلی برای تامین ماسک نداریم و هجده میلیون ماسک وارد کردهایم که آن را هم روانه «بازار» خواهیم کرد.
این درحالی است که زهرا نژادبهرام، عضو هیات رییسه شورای شهر تهران، روز شنبه بیست و ششم فروردین ماه با هشدار درباره اینکه فاصلهگذاری اجتماعی در متروی پایتخت امکانپذیر نیست و باید مترو تعطیل شود، اعلام کرد ستاد ملی مدیریت کرونا به ریاست روحانی، با پیشنهاد شورای شهر تهران برای اجباری شدن استفاده از ماسک در مترو مخالفت کرده است.
نژادبهرام همان روز گفت که به دلیل بازگشایی ادارات و واحدهای صنفی و با افزایش شمار مسافران متروی تهران، «طرح اجباری کردن استفاده از ماسک در مترو در دستور کار قرار گرفته، اما ستاد مدیریت ملی کرونا با آن مخالفت کرده است». او افزود: «ما معتقدیم مترو محل نشر ویروس کروناست و همچنان درخواست داریم مترو باید تعطیل شود.»
با گذشت چند هفته، حسن روحانی و ستاد مدیریت ملی کرونا به پیشنهاد شورای شهر تهران در مورد استفاده از ماسک بازگشتند، اما همچنان از عناوین متفاوتی درباره آن استفاده میکنند، عناوینی که با حقوقی متفاوت و مسئولیتهای متفاوتی برای دولت ایجاد میکند.مقامهای جمهوری اسلامی از زمان اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران نشان دادهاند که حاضر به پرداخت هزینههای لازم برای حمایت کامل از مردم در عبور از بحران شیوع کرونا نیستند. از همین رو، قرنطینه را در هیچ شهر و استانی اجرا نکردند و به جای آن به اجرای طرح فاصلهگذاری اجتماعی با ایجاد منع تردد بین استانی در جریان تعطیلات نوروزی اقدام کردند، تا بار مالی آن را بر عهده نگیرند.
آنها درباره اجباری شدن ماسک نیز از همین رویکرد استفاده کردهاند و با وجود اینکه مدیران میانی، از جمله فرماندار تهران، از عنوان «اجباری» شدن استفاده از ماسک در حمل و نقل عمومی استفاده کردهاند، اما حسن روحانی از عنوان «الزامی شدن استفاده از ماسک» در سخانش بهره گرفته است.
این موضوع هفتهها قبل در میان اعضای شورای شهر تهران بهطور ضمنی مطرح شده بود که در صورت «اجباری شدن ماسک» شهرداری تهران و دولت، موظف به تامین رایگان ماسک مورد نیاز مسافران در مترو و اتوبوسها خواهند بود. «الزامی شدن ماسک» که روحانی از آن استفاده کرده، به معنای نپذیرفتن موضوع تامین ماسک مورد نیار از سوی دولت یا نهادهای عمومی چون شهرداری است.
سخنان فرنوش نوبخت، مدیرعامل متروی تهران، نیز تایید میکند که شورای شهر، شهرداری و متروی تهران و همچنین دولت برنامهای برای تامین «ماسک رایگان» برای مسافران ندارند و برای «فروش» ماسک به شهروندان برنامهریزی کردهاند. او گفتگفت که «از شنبه از ورود افراد بدون ماسک در مترو جلوگیری میشود» و «متروی تهران که جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار نفر در آن تردد میکند، اقدام به عرضه ماسک با قیمت مصوب میکند».
علاوه بر ماسک مورد نیاز بیش از ۵۰۰ هزار مسافر روزانه متروی تهران، به گفته مرتضی ضامنی، مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانیهای شهری کشور، در صورت اجرای طرح اجباری شدن ماسک در شهرهای کشور، فقط رانندگان تاکسی روزانه به «۴۰۰ هزار جفت دستکش و ۴۰۰ هزار ماسک نیاز دارند.
این رقم برای مسافران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، به تعداد مسافران روزانه آن که در حال حاضر ۴۰۰ هزار نفر عنوان شده نیز مورد نیاز است که با تکمیل بازگشاییها و بازگشت شمار مسافران به روزهای قبل از شیوع کرونا، شمار مسافران آن به یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر خواهد رسید.
رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، دو روز قبل گفت که «ظرفیت تولید ماسک کشور قبل از کرونا ۲۰۰ هزار عدد بود و پس از شیوع کرونا و با کمک نیروهای مردمی و جهادی، تولید ماسک کشور به ۶ میلیون عدد در روز رسیده است». او افزود: «دشمنان ما به دنبال القای ناکارآمدی و کمبود اقلام اساسی از جمله اقلام بهداشتی بودند که با حضور بسیج و نیروهای مردمی و جهادی، این نقشه دشمنان نقش بر آب شد.»
با این حال، وزیر صنعت، معدن و تجارت، به نقش «ستاد اجرایی فرمان امام» در این مورد اشاره نکرد، ستادی که تحت نظر علی خامنهای است و در بحران شیوع کرونا از واردات کیتهای تشخیص کرونا تا تولید و واردات ماسک و دستکش فعالیت میکند، اما هیچ بخشی از این محصولات را «رایگان» در اختیار مردم قرار نمیدهد و یک سوی معاملات سوداگرانه در قبال سلامت مردم با شرکتها و وزارتخانههای دولتی است.
اجباری شدن ماسک درست چند روز بعد از افتتاح کارخانه تولید ماسک ستاد اجرایی فرمان امام در استان البرز رخ داد و محمد مخبر، رییس این ستاد، در مراسم افتتاح آن گفت که با بهرهبرداری از این کارخانه در آینده نزدیک به تولید چهار میلیون ماسک در روز هم خواهد رسید.
ماسکهایی که هیچ بخشی از آن به صورت رایگان در اختیار مردم قرار نمیگیرد، بخشی از آن با قیمت مصوب دولت به فروش میرسد و بخشی از آن هم راهی بازار آزاد میشود تا با قیمت چند برابر به مردم فروخته شده و بر داراییهای بنیادهای تحت نظر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، افزوده شود.