سه کشور اروپایی عضو برجام نسبت به افزایش سرعت غنی‌سازی در ایران تا نزدیک به سطح لازم برای ساخت سلاح اتمی شدیدا ابراز نگرانی کردند و آن را ناقض تعهدات تهران خواندند.

در همین حال یک دیپلمات اروپایی نیز به ایران‌اینترنشنال گفت اعضای برجام با ارسال پیامی از ابراهیم رئیسی خواسته‌اند هرچه سریع‌تر گفت‌وگوهای هسته‌ای را از همان‌جا که در وین متوقف شد از سر بگیرد.

بیانیه سه کشور اروپایی

آلمان، بریتانیا و فرانسه نسبت به افزایش سرعت غنی‌سازی در ایران تا نزدیک به سطح لازم برای ساخت سلاح اتمی شدیدا ابراز نگرانی کردند و آن را نقض جدی تعهدات تهران تحت برجام خواندند.

وزارت خارجه این سه کشور اروپایی عضو توافق هسته‌ای روز پنجشنبه ۲۸ مرداد در بیانیه‌ای مشترک اعلام کرد: «ایران باید فورا تمام اقداماتی راکه نقض‌کننده برجام است، متوقف کند.»

در این بیانیه با اشاره به محدود شدن دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته‌ای ایران آمده : «از ایران می‌خواهیم با نگرشی برای به نتیجه رساندن فوری و موفق گفت‌وگوها، هر چه سریع‌تر به میز مذاکره در وین برگردد.»

بر اساس گزارش جدید آژانس که خبرگزاری رویترز نسخه‌ای از آن را مشاهده کرده، ایران با سرعت دادن به غنی‌سازی در این کشور، اورانیوم فلزی با غنای ۲۰ درصد تولید کرده است.

این گزارش می‌گوید ایران قبلا از یک آبشار ۱۶۴ تایی از سانتریفیوژهای آی آر-۶ برای غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد استفاده می‌کرد، اما الان علاوه بر آن، از یک مجموعه ۱۵۳ عددی از سانتریفیوژهای آی آر-۴ نیز برای غنی‌سازی تا ۶۰ درصد استفاده می‌کند.

وزارت خارجه آمریکا پیشتر در واکنش به گزارش آژانس در بیانیه‌ای نوشت که ایران باید «پیشرفت‌های هسته‌ای» خود را متوقف کرده و به مذاکرات برای اجرای کامل تعهدات در برجام بازگردد.

آمریکا در بیانیه خود اعلام کرد: «ایران هیچ نیاز باورپذیری به تولید اورانیوم فلزی، که با توسعه سلاح هسته‌ای در ارتباط مستقیم است، ندارد.»

با این حال، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، در واکنش به گزارش آژانس گفت: «تا وقتی اجرای کامل و بی‌قید و شرط برجام از سوی آمریکا و دیگر طرف‌های برجامی از سر گرفته نشود، جمهوری اسلامی برنامه هسته‌ای خود را بر اساس نیازها و تصمیمات حاکمیتی و در چارچوب تعهدات پادمانی پیگیری می‌‌کند.»

«اعضای برجام به رئیسی پیام فرستاده‌اند»

یک دیپلمات اروپایی که نخواست نامش فاش شود به ایران‌اینترنشنال گفت کشورهای عضو برجام در پیامی به ابراهیم رئیسی خواستار آن شده‌اند که مذاکرات وین از همان‌جایی که متوقف شد، از سر گرفته شود.

به گفته این دیپلمات، این پیام را انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در مراسم تحلیف رئیسی حاضر بود به تهران منتقل کرده است.

بنابر همین گزارش، او در دیدار با حسین امیرعبداللهیان دو پیام از سوی اعضا برجام به رییس جمهوری جدید ایران منتقل کرد؛ نخست اینکه ایران باید هرچه سریع‌تر به گفت‌وگوهای احیای برجام بازگردد، و دوم اینکه مذاکرات باید دقیقا از همان نقطه‌ای که بیستم ژوئن متوقف شد از سر گرفته شود.

این دیپلمات اروپایی می‌گوید حسین امیرعبداللهیان در دیدار دو ساعته‌اش با مذاکره‌کننده ارشد اروپا در مذاکرات وین، به وضوح گفت رئیسی تصمیم دارد به مذاکرات وین باز گردد؛ با این حال با قطعیت در مورد از سرگرفته شدن گفت‌وگوها از همان جا که متوقف شده، موافقت نکرده، اما مخالفتی هم در این زمینه اعلام نکرده است.

به گفته این دیپلمات اروپایی، امیرعبداللهیان تضمین‌های مورد درخواست ایران در ارتباط با آینده برجام را از موضوعات سخت گفت‌وگوهای آینده نام برده و گفته بدون این تضمین‌ها بسیار دشوار خواهد بود در تهران افراد مختلف را متقاعد کنیم که توافقی را امضا کرده‌ایم که فردایش آمریکا می‌تواند از آن خارج شود.

این دیپلمات اروپایی در پاسخ به این سوال که با استقرار دولت جدید در تهران انتظار سخت‌تر شدن موضع ایران در مذاکرات را دارد یا نه،‌ گفت:«فکر می‌کنم دولت جدید با مواضع سخت‌تری پای میز مذاکره خواهد آمد و در ابتدا گفت‌وگوها مشکل‌تر شود ولی دیر یا زود به واقعیت باز می‌گردند. ما از ماه مه می‌دانیم که یک توافق احتمالی چگونه خواهد بود . بنابر این دیر یا زود به موقعیت‌های قابل مذاکره برمی‌گردند. چون هم ایران و هم آمریکا به یک توافق‌ نیاز دارند.»

این دیپلمات اروپایی معتقد است وضعیت افغانستان و ضربه‌ای که به آمریکا پس از روی کار آمدن طالبان وارد شده به توافق میان تهران و واشنگتن بر سر برجام کمک می‌کند.

هنوز مشخص نیست مذاکرات وین چه زمانی بعد از رای اعتماد کابینه جدید آغاز خواهد شد و دولت رئیسی چه مدت برای تشکیل تیم مذاکره کننده جدید زمان لازم دارد. اینکه مذاکره کننده ارشد ایران چه کسی خواهد بود و این گفت‌وگوها را وزارت خارجه ادامه خواهد داد یا شورای عالی امنیت ملی از دیگر سوالاتی است که کشورهای اروپایی درگیر برجام هنوز پاسخی برای آن ندارند. اما حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیمه سپتامبر فرصت مناسبی برای برقراری ارتباطات سیاسی با دولت جدید جمهوری اسلامی خواهد بود.

این دیپلمات اروپایی درگیر در مذاکرات وین به ایران اینترنشنال گفت: «نگرانی سه کشور اروپایی این است که با گذر زمان برنامه‌هسته‌ای ایران پیشرفته‌تر و کنترل آن در چارچوب برجام مشکل‌تر می‌شود. نگرانی که با توجه به گزارش تازه آژانس درمورد تولید صفحه سوخت بیست درصدی کاملا موجه است. اگر به زودی و در زمانی منطقی به میز مذاکره باز گردیم نگرانی برطرف می‌شود ولی اگر این زمان بیشتر از سه یا چهار ماه طول بکشد برنامه هسته‌ای ایران به چیزی کاملا متفاوت از ۲۰۱۶ [زمان اجرای برجام] می‌رسد.»