علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، می‌گوید «آتش به‌اختیار» دو طرفه است و اگر حکومت افرادی را بدون حکم قضایی و برخلاف قانون اساسی حصر خانگی کند، در اینجا دانشجویان و بلکه سایر اقشار مردم، آتش به‌اختیار اند.

علی مطهری، چهارشنبه ۲۴ خرداد ماه در گفت‌وگو با خبرگزاری «خانه ملت»، در رابطه با عبارت «آتش به اختیار» در صحبت‌های اخیر آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی گفت: «فکر می‌کنم مقصود رهبری از تعبیر "آتش به‌اختیار" این است که اگر مسؤولان به وظایف خود عمل نکردند، دانشجویان و سایر اقشار موظف‌اند که خود اقدام کنند؛ این امر شامل همه‌ی حوزه ها می‌شود؛ اعم‌از فرهنگی، سیاسی و اقتصادی».

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، چهارشنبه ۱۷ خرداد در دیدار با جمعی از دانشجویان به آن‌ها توصیه‌ کرده بود که اگر اختلالاتی در دستگاه‌های فکری، فرهنگی یا سیاسی می‌بینند، وارد میدان شده و اقدام کنند. او از دانشجویان به‌عنوان «افسران جنگ نرم» یاد کرده بود و از آنها خواسته بود تا رسماً دست‌به‌کار و «آتش به‌اختیار» باشند.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی با ذکر چندین مثال، تعبیر خود را از عبارت «آتش به‌اختیار»، به این شکل توضیح داد: «مثلاً اگر در دانشگاهی مسأله‌ی نظارت‌بر پوشش اسلامی نادیده گرفته و منجربه ولنگاری شد، دانشجویان موظف‌اند خود وارد عمل شوند؛ یا اگر آزادی بیان مخدوش شد و به منتقدان حکومت اجازه‌ی اظهارنظر داده نشد یا افرادی را بدون حکم قضایی و برخلاف قانون اساسی حصر خانگی کردند و یا مدیران کانال‌های تلگرامی پرمخاطب را قبل‌از انتخابات بدون هرگونه توضیحی بازداشت طولانی مدت کردند، یا دانشجویان و خبرنگارانی را به اتهامات واهی و با انگیزه‌ی سیاسی بازداشت یا ستاره‌دار کردند، در اینجا دانشجویان و بلکه سایر اقشار مردم آتش به اختیاراند؛ چون مسؤولان به وظیفه‌ی خود عمل نکرده‌اند».

مطهری افزود: «فکر می‌کنم رهبری برای حراست از احکام دین و استقلال فرهنگی و احترام به آزادی‌ها این تعبیر را به‌کار بردند که آثار آن، هم متوجه دولت و هم متوجه همه‌ی نهادهای حکومتی است. به‌عبارت دیگر، مخاطب این دستور در دانشگاه‌ها، هم بسیج دانشجویی و جامعه‌ی اسلامی دانشگاهیان هستند که صرفاً از نظام دفاع می‌کنند و هم انجمن‌های اسلامی که انتقادهایی به نظام دارند. در واقع، دوطرف آتش به اختیار اند».

استفاده از عبارت «آتش به اختیار» از سوی رهبر جمهوری اسلامی در هفته‌ی گذشته، واکنش‌های بسیاری به دنبال داشت. از جمله‌ی این واکنش‌ها، می‌توان به سخنان صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه‌‌ی قضائیه‌ی جمهوری‌اسلامی در روز دوشنبه، ۲۲ خردادماه اشاره کرد. او گفته بود: «آتش به اختیار در عرصه‌ی فرهنگی یعنی دلسوزان انقلاب، خصوصاً جوانان نباید به‌دلیل کم‌کاری احتمالی برخی مسؤولان، کارهای فرهنگی را بر زمین بگذارند؛ بلکه باید همانند مجاهدین در مقابل قاعدین، در صف اول جهاد انقلابی حضور داشته باشند و در مسیر تحقق اهداف فرهنگی انقلاب و ارزش‌های آن بکوشند».