مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در توییتی خبر داد که آمریکا اطلاعات مربوط به استفاده ایران از تسلیحات شیمیایی را از حالت محرمانه خارج کرده است.

اشاره پمپئو به گزارشی است که چندی پیش وزارت خارجه آمریکا درباره مساله پیروی از «کنوانسیون منع توسعه، تولید، انباشت و استفاده از سلاح‌های شیمیایی و از بین بردن آنها» منتشر کرد.

در این گزارش برخی از کشورهای عضو این کنوانسیون از جمله جمهوری اسلامی ایران به استفاده یا ارسال تسلیحات شیمیایی به مناطق درگیر جنگ و عدم‌ پیروی به تعهدات خود در این کنوانسیون متهم شده‌اند.

در گزارش وزارت خارجه آمریکا تاکید شده است که تا آخر دسامبر سال ۲۰۱۹ ، ۱۹۲ کشور عضو این کنوانسیون هستند و اسرائیل علی‌رغم امضا عضو کنوانسیون نشده و سه کشور مصر، کره شمالی و سودان جنوبی هم آن را امضا نکرده‌اند.

بر اساس گزارش وزارت خارجه آمریکا چهار کشور عضو کنوانسیون، برمه، ایران، روسیه و سوریه علی‌رغم امضای این توافقنامه، مفاد آن را در مواردی نقض کرده‌اند.

یافته‌ها: سه اقدام ایران در نقض کنوانسیون منع استفاده از سلاح‌های شیمیایی 

حدود پنج صفحه از گزارش بیست صفحه‌ای وزارت خارجه آمریکا به ایران و مواردی پرداخته است که بر اساس این گزارش، نقض مفاد کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی بوده است.

در بخش یافته‌های این گزارش تاکید شده است که ایران حداقل در سه مورد کنوانسیون مزبور را نقض کرده است:

۱- به دلیل انتقال تسلیحات شیمیایی به لیبی در سال ۱۹۸۷ و در جریان جنگ این کشور با چاد

۲- به دلیل مشخص نکردن ادوات و مواد شیمیایی که برای کنترل شورش در اختیار دارد

۳- به دلیل داشتن مراکز تولید تسلیحات شیمیایی و اعلام نکردن آن

این بیانیه تاکید می‌کند که آمریکا نگران است که ایران به دنبال اهداف تعرض‌آمیز باشد.

جزییات: تولید گاز سی‌آر برای سرکوب اعتراضات و ساخت تسلیحات شیمیایی جنگی

در بخش دیگری از این گزارش که وزارت خارجه آمریکا منتشر کرده، به جزئیات موارد نقض کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی توسط ایران پرداخته شده است.

این گزارش تاکید می‌کند که مطابق با یکی از بندهای ماده ۳ کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی، کشورهای عضو از اول ژانویه ۱۹۴۶ به بعد موظف‌اند که انتقال یا دریافت مستقیم و غیرمستقیم هرگونه سلاح شیمیایی را اعلام کنند.

اما بر اساس ارزیابی ایالات متحده، ایران در سال ۱۹۸۷ و در جریان جنگ لیبی با چاد تسلیحات شیمیایی به لیبی برده است. این واقعیت بعد از فروپاشی رژیم قذافی و کشف گلوله‌های توپ و بمب‌هایی که با خردل و گوگرد انباشته شده بود مشخص شد. منشا این تسلیحات بر اساس این گزارش ایران بوده است.

در این گزارش همچنین تاکید شده است که اعضای کنوانسیون باید تمامی ابزار شیمیایی کنترل شورش و فرمول ساخت آن را باید اعلام کنند اما ایران تاکنون چنین نکرده است. همچنین بر اساس ارزیابی وزارت خارجه آمریکا در ایران ترکیبات شیمیایی خاص گاز محرک سی‌آر تولید كرده است و حتی از سال ۲۰۱۲ برای صادرات به بازار عرضه كرده است. این گزارش تاکید می‌کند که این موارد از سوی ایران گزارش نشده است.

در این گزارش همچنین  بر وجود مراکز تولید تسلیحات شیمیایی تاکید شده است که ایران گلوله‌های توپخانه‌ای و همچنین بمب‌های هوایی پر شده از مواد شیمیایی در اختیار دارد. ایالات متحده ابراز نگرانی کرده است که ایران از این موارد برای اهداف ناسازگار با کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی استفاده کند.

وزارت خارجه آمریکا تاکید کرده است که در هیچ‌یک از این موارد ایران اقدامات خود را به بازرسان سازمان ملل گزارش نکرده است.

در بخش دیگری از این گزارش به تحقیقات دانشگاهی ایران در زمینه مواد شیمیایی مرتبط با اهداف نظامی اشاره کرده است.

این گزارش می‌گوید که از سال ۲۰۰۵ ، برخی مراکز تحت کنترل نهادهای نظامی ایران از جمله دانشگاه امام حسین و دانشگاه مالک اشتر، در مورد مواد شیمیایی خاص تحقیق کرده اند و  این تحقیقات شامل طیف گسترده ای از ترکیبات است که دارای اثرات مختلف از جمله قدرت ناتوان کنند‌گی هستند و عنوان می‌کند که در مقالات منتشر شده ایرانی به کاربردهای احتمالی این مواد در تسلیحات نظامی اشاره شده است.