اخبار جعلی، هویتهای جعلی: کارزار اینترنتی ایران علیه سعودی و اسراییل
وقتی یک زن جوان اهل خاورمیانه نوامبر سال گذشته در توییتر با علی الاحمد، منتقد قدیمی دولت عربستان سعودی تماس گرفت، او فورا به این شخص شک کرد؛ شک او به این دلیل بود که پش از این به عنوان یک روزنامهنگار، هدف هکرها قرار گرفته بود.
این بار اما عملیات دیگری در کار بود؛ زیرا آن زن جوانی که در توییتر با اسم «مونا ا.رحمان» با او تماس گرفته بود و خودش را نویسنده و روزنامهنگار مصری معرفی میکرد، در واقع یک حساب جعلی بود.
علی الاحمد در این باره میگوید: « او در عکسش خیلی آرایش کرده بود، مثل عکس یک مدل.» آن کسی که خود را «مونا ا.رحمان» جا زده بود، کاملا به زبان عربی مسلط نبود و از پیامهایش میشد فهمید که او از صفحه کلید فارسی استفاده میکند.
«مونا ا.رحمان» هکر نبود، اما بخشی از کارزار جهانی ایران در زمینه انتشار اخبار جعلی بود. او برای علی الاحمد لینک مطلبی را فرستاده بود که به نظر میرسید در وبسایت مرکز علوم و امور بینالمللی «بلفر» دانشگاه هاروارد منتشر شده است.
آن مطلب که از برکناری آویگدور لیبرمن، وزیر وقت دفاع اسراییل به دلیل جاسوسی برای روسیه خبر میداد، پر از غلطهای دستوری و املایی بود و در وبسایتی منتشر شده بود که رنگ و صفحهآرایی وبسایت هاروارد را داشت، اما آدرس اینترنتی آن چیز دیگری بود؛ این وبسایت به آدرس «belfercenter.net» نوشته شده بود در صورتی که آدرس واقعی مرکز علوم و امور بینالمللی بلفر «belfercenter.org» است.
علی الاحمد متوجه چیزی شده بود که به تازگی گروهی از محققان دانشگاه تورنتو در گزارشی که در وبسایت «سیتیزن لب» وابسته به این دانشگاه منتشر شده، در ابعاد وسیع از آن پرده برداشتند: عملیات هواداران جمهوری اسلامی ایران در اینترنت با استفاده از وبسایتهای جعلی و حسابهای جعلی در رسانههای اجتماعی برای انتشار اخبار و اطلاعات نادرست.
گزارش سیتیزن لب نشان میدهد چگونه کاربرانی که از سوی ایران به کار گرفته شدهاند، طی سالهای گذشته اخبار و مقالات نادرستی را علیه عربستان سعودی، آمریکا و اسراییل منتشر کردهاند.
محققان سیتیزن لب، ۱۳۵ مقاله جعلی را شناسایی کردهاند که در چارچوب کارزاری منتشر شده که آنها نام « Endless Mayfly» را برایش انتخاب کردهاند، زیرا این مقالات کمی پس از انتشار از بین میروند.
برای نمونه در یکی از این مقالهها نوشته شده بود: «ایوانکا ترامپ [دختر رییسجمهوری آمریکا] گفته غیرقابل باور است که زنان نمیتوانند در عربستان سعودی رانندگی کنند.» این مقاله در وبسایتی منتشر شده بود که شبیه وبسایت مجله معروف سیاسی-اقتصادی «فارین پالیسی» بود.
یا مطلبی دیگر که در آن نوشته شده بود «عربستان سعودی دیوار مرزی میان آمریکا و مکزیک را تأمین مالی خواهد کرد». این مطلب هم در وبسایتی شبیه وبسایت مجله آمریکایی «آتلانتیک» منتشر شده بود.
در این زمینه محمد محمدی، سخنگوی روابط عمومی سفارت ایران با رد این موضوع گفته است که «این اطلاعات غلط است» و خود ایران، «قربانی» چنین حملاتی است.
محققان سیتیزن لب شرح میدهند که چگونه برای اولین بار یک طراح وب بریتانیایی توانست به کارزار انتشار اخبار جعلی از سوی ایران پی ببرد.
این طراح وب دو سال پیش در وبسایت Reddit مقالهای را با موضوع «رقصیدن ترزا می به ساز عربستان سعودی» در سایتی کشف کرد که شبیه سایت روزنامه «ایندیپندنت» بریتانیا بود.
بر اساس گزارش این محققان، گرچه بسیاری از مطالب کارزار اخبار جعلی از سوی ایران از بین رفت، اما فعالیت این کارزار همچنان ادامه دارد.
علی الاحمد با اشاره به گزارش سیتیزن لب میگوید این گزارش از خطرهایی پرده برمیدارد که فعالان سیاسی را در اینترنت تهدید میکند.