کارشناسان رسانه‌های اجتماعی می‌گویند در آستانه انتخابات پارلمانی اروپا که قرار است روزهای ۲۳ تا ۲۵ ماه مه برگزار شود، برخی از سیاستمداران پوپولیست با استفاده از عدم شناخت رای‌دهندگان از این اتحادیه اخبار نادرستی را در مورد مسایل داغ سیاسی از جمله مهاجرت منتشر می‌کنند.

در مقابل سیاستمداران و احزاب پوپولیست می‌گویند بحث آزاد و انتقادی در مورد تمایزهای فرهنگی قربانی نزاکت سیاسی شده است.

پیش‌بینی می‌شود که احزاب پوپولیست در این انتخابات موفقیت زیادی کسب کنند. همزمان نهادهای مسئول راستی‌آزمایی در سراسر اتحادیه اروپا در همکاری با یکدیگر انتشار اخبار سیاسی جعلی را خنثی کنند.

شبکه خبری سی‌ان‌ان چند مورد از عجیب‌ترین خبرهای جعلی و ارتباط آن‌ها با اختلاف‌نظرهای موجود در افکار عمومی کشورهای اروپایی را بررسی کرده است.

کوپن سکس در یونان

یکی از عجیب‌ترین موارد این اخبار جعلی «دادن کوپن سکس به مهاجران» در آلمان است. شاید ساختن و انتشار چنین خبری به ذهن کمتر کسی برسد ولی به ذهن یک نفر رسیده است.

کیریاکوس ولوپولوس، یک سیاستمدار ناسیونالیست و چهره تلویزیونی در يونان چندی پیش در برنامه تلویزیونی خود ادعا کرد «دولت آلمان برای اینکه مهاجران به زنان تجاوز نکنند به آن‌ها کوپن مجانی می‌دهد تا به فاحشه‌خانه بروند.»

آقای ولوپولوس، بنیانگذار حزب مسیحی و ناسیونالیستی به نام «راه حل یونان» به خاطر شیوه برخورد و نظرات تحریک‌آمیزش در یونان شناخته شده است. حزب تازه تاسیس او در پارلمان این کشور نماینده‌ای ندارد و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که در انتخابات یونان در ماه اکتبر ممکن است دو درصد از کرسی‌های پارلمانی را به دست بیاورد.

او در برنامه تلویزیونی خود گفت: «در آلمان مهاجران سوری یا افغانستانی هفته‌ای دو کوپن می‌گیرند، به فاحشه‌خانه‌ها می‌روند، کار خود را می‌کنند و می‌روند پی کارشان. این اروپایی است که من دوست ندارم.»

او هشدار داد که در آینده نزدیک، احتمالا تا سال ۲۰۲۱ دولت یونان همین کار را خواهد کرد و هزینه آن را شهروندان این کشور باید بدهند.

سی‌ان‌ان تلاش کرده با او مصاحبه کند ولی آقای ولوپولوس حاضر به گفت‌وگو نشد.

این ادعای جعلی را اولین بار تانوس سیتیستاس اپاچتیتیس (Thanos Sitistas Epachtitis) در وب‌سایت افشاگر اخبار جعلی به نام «الینکا» برملا کرد. او می‌گوید: «در شرایطی که یونان حدود ۱۰ سال ریاضت اقتصادی را پشت سر می‌گذارد، سیاستمداران پوپولیست از مشقت مردم سوءاستفاده می‌کنند و هنوز هم می‌توانند روی رای‌دهندگان تاثیر بگذارند.»

مطلب او یکی از ده‌ها مقاله و گزارشی است که در هفته‌های گذشته توسط «راستی‌آزمایی اروپا» منتشر شده که یک طرح مستقل است و ۱۹ موسسه رسانه‌ای و روزنامه اروپایی در آن مشارکت دارند. تمامی این رسانه‌ها اعضای گروهی به نام «شبکه بین‌المللی راستی‌آزمایی» هستند.

لامپرینی روری استاد دانشگاه اکستر و کارشناس سیاست یونان می‌گوید با وجودی که «کوپن سکس برای مهاجران» یک داستان ساختگی بود ولی هدفش تحریک احساسات ضد مهاجران در یونان است. به گفته او یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۸ نشان داد که حدود ۷۲ درصد از مردم یونان معتقدند با افزایش ورود مهاجران جرایم در کشور بیشتر شده است.

او می‌افزاید: «بحران اقتصادی یونان در سال ۲۰۱۰ و افزایش ناگهانی ورود مهاجران پس از آن ترکیب خطرناکی است که احساسات ضد مهاجران در آن کشور را تشدید کرده است.»

همجنس‌گرا هراسی (هوموفوبیا) در هلند

تییری باودیه (Thierry Baudet)، سیاستمدار پوپولیست هلندی یکی دیگر از افرادی است که هنر ادعاهای عجیب و جعلی را به کمال رسانده است. حزب او «مجمع دمکراسی» که مخالف اتحادیه اروپاست در انتخابات منطقه‌ای هلند در ماه مارس یکی از برندگان اصلی بود.

او که به چهره نرم پوپولیسم دست‌راستی هلند شهرت پیدا کرده مدعی شد که دلیل افزایش همجنس‌گرا هراسی در این کشور «مهاجرت کنترل نشده» است.

موسسه «راستی‌آزمایی اروپا» برای بررسی صحت ادعای او، چندین پژوهش جدید را بررسی کرد ولی هیچ نشانه‌ای در اثبات ادعای تییری باودیه در مورد ارتباط همجنس‌گرا ستیزی با مهاجرت پیدا نکرد و اعلام کرد که ادعای او «عموما نادرست» است.

این موسسه با بررسی گزارش پلیس هلند در مورد افزایش هوموفوبیا به این نتیجه رسید که بیش از ۶۱ درصد از مظنونان این نوع جرایم ملیت هلندی دارند. این موسسه در عین حال اعلام کرد که پلیس بین مظنونان هلندی و مهاجر هیچ تمایزی قایل نمی‌شود.

کلائس د ورسه (Claes de Vreese)، پروفسور علوم سیاسی در دانشگاه آمستردام می‌گوید هدف این ادعای آقای بوادیه نشانه گرفتن منش لیبرال مردم هلند بود و قصد داشت نشان دهد که پذیرش همجنس‌گرایی در کشور از سوی مهاجران به خطر افتاده است.

او می افزاید: «پوپولیست‌ها همیشه با شعارهای تند می‌کوشند چنین جلوه دهند که خطر بزرگی از بیرون جامعه را تهدید می‌کند.»

پوپولیست‌های هلند مواضع عجیبی دارند، از یک طرف از کشور خود به عنوان مهد تساهل دفاع کرده و از طرف دیگر در مورد مهاجرت موضع آشتی‌ناپذیری دارند.

آزمایش بعدی برای تییری باودیه میزان موفقیت حزب او در انتخابات پارلمانی اروپا خواهد بود.

اسلام و آزادی بیان

مارتین زیشرت (Martin Sichert)، یکی از سیاستمداران حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» ماه مارس در پیامی در فیس‌بوک نوشت: «انتقاد از اسلام ممنوع است.» او افزود: «به نظر دادگاه حقوق بشر اروپایی پاسداری از اسلام از آزادی بیان در اروپا مهم‌تر است.»

اشاره او به پرونده الیزابت سابادیچ - ولف (Elisabeth Sabaditsch-Wolff) یک کارشناس علوم سیاسی اتریشی است که سال ۲۰۰۹ در سمیناری در مورد اسلام، رابطه پیامبر اسلام با یک کودک را با میل جنسی به کودکان مقایسه کرد. این سمینار در شهر وین و توسط حزب راست افراطی «حزب آزادی» برگزار شده بود.

مراجع قضایی اتریش خانم سابادیچ- ولف را به جرم توهین به مقدسات مذهبی ۴۸۰ یورو جریمه کردند. او چندین بار به این حکم اعتراض کرد ولی در نهایت دادگاه حقوق بشر اروپایی در سال ۲۰۱۸ این حکم را تایید کرد.

بر اساس پژوهش یک رسانه راستی‌آزمایی در آلمان به نام «کورکتیو» اظهارات مارتین زیشرت «ساده‌نمایی شدید یک موضوع پیچیده است.» نتایج بررسی این ادعا در وب‌سایت «راستی‌آزمایی اروپا» منتشر شد.

موسسه «کورکتیو» در نتایج بررسی خود نوشت: «از حکم یک دادگاه نمی‌توان به این نتیجه رسید که پاسداری از اسلام از آزادی بیان مهم‌تر است. حتی در حکم دادگاه عبارت پاسداری از اسلام درج نشده است.»

آقای زیشرت به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفت هنوز از اظهارات خود «کاملا دفاع» می‌کند. او در یک بیانیه طولانی افزود: «اگر ما جلوی بحث‌های آزاد و انتقادی در مورد مذاهب و فرهنگ‌ها را بگیریم، در عمل آزادی بیان را فدای نزاکت سیاسی کرده‌ایم.»

او افزود: «در پیام فیس‌بوک نه از اسلام بلکه از سیاست‌ها و دادگاه‌هایی انتقاد کرده‌ام که از ترس اینکه ممکن است برای برخی ناخوشایند باشد از حقوق اساسی ما دفاع نمی‌کنند.»

ورنر پلاتزلت، یک کارشناس سیاسی که ظهور و رشد نیروهای دست راستی را از نزدیک دنبال کرده، می‌گوید این مورد نشان‌دهنده یکی از نگرانی‌های بسیاری از رای‌دهندگان دست‌راستی و حتی میانه‌رو آلمانی است. آن‌ها احساس می‌کنند هرگونه انتقادی از اسلام به خاطر نزاکت سیاسی ممنوع است.

او می‌افزاید:«اتحادیه اروپا برای رعایت موازین نزاکت سیاسی هیچ فشاری وارد نمی‌کند. ولی از نگاه پوپولیست‌های دست راستی اتحادیه اروپا «دشمن خلق شده‌ای» است که سیاست‌های آن قدرت کشورهای عضو «برای حفاظت از خویش را تضعیف می‌کند.»

حزب آلترناتیو برای آلمان که تا چند سال پیش یک گروه حاشیه‌ای بود پس از پیروزی چشمگیر در انتخابات سال ۲۰۱۷ به سومین حزب بزرگ آلمان بدل شده است.

احزاب پوپولیست کشورهای اروپایی ممکن است همین موفقیت را در انتخابات پارلمانی اروپا نیز به دست بیاورند.