در پی روشن شدن تاریخ دادگاه دو زندانی دوتابعیتی در ایران، ‌روزنامه گاردین نوشت که جمهوری اسلامی قصد دارد با برگزاری دادگاه آن‌ها پیش از دور بعد مذاکرات وین، طی هفته‌ آینده فشارهای خود در گفت‌وگوها را افزایش دهد.

قرار است جلسه دادگاه مهران رئوف،‌ فعال کارگری ایرانی-بریتانیایی و همچنین ناهید تقوی، شهروند ایرانی-آلمانی، که هر دو هم‌زمان و شش ماه پیش زندانی شدند، روز چهارشنبه هشتم اردیبهشت برگزار شود. 

این در حالی است که روز سه‌شنبه ۳۰ فروردین ماه و همزمان با پایان مذاکرات سطح کارشناسی تهران با اعضای برجام برای احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، قرار شد هیات‌های دیپلماتیک برای مشورت با حکومت خود به کشورشان بازگردند.

این گفت‌وگوها از هفته آینده دوباره از سر گرفته می‌شود. پیشتر نیز اعلام شده بود مذاکرات به مرحله تهیه پیش‌نویس برای توافق رسیده است.

اکنون گاردین نوشته توافق بزرگ میان ایران و کشورهای ۱+۴ در زمینه تبادل زندانی شامل همه شهروندان دو تابعیتی، از جمله ایرانیانی می‌شود که در کشورهای غربی‌ زندانی‌اند.

خطیب‌زاده: تبادل همه دربرابر همه!

در همین زمینه سعید خطیب‌زاده،‌ سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، طی یک گفت‌وگوی مجازی در کلاب‌هاوس شامگاه سه‌شنبه اعلام کرد ایران به دنبال یک تبادل زندانی بزرگ به صورت «همه در برابر همه» است.

حکومت ایران اتباع زندانی خود در کشورهای غربی را که به دلیل نقض تحریم‌های ایالات متحده بازداشت شده‌اند، «گروگان» می‌خواند.

 کشورهای غربی هم شهروندان زندانی خود را ابزار ایران برای افزایش قدرت چانه‌زنی در مذاکرات هسته‌ای می‌دانند.

رئوف؛ فعال کارگری زندانی

مهران رئوف بر اساس گزارش‌هایی که تاکنون منتشر شده در ۲۵ مهرماه سال گذشته و در جریان یک جلسه با شماری از فعالان کارگری در کافی‌شاپی در تهران بازداشت شد.

پایگاه خبری نشنال در گزارشی در همین زمینه نوشته بود که ماموران امنیتی پس از شنود و نظارت بر جلسات این فعال کارگری ۶۴ ساله، اقدام به بازداشت او و شماری دیگر از همراهانش کردند که در حال گفتگو درباره حقوق کارگران بودند.

وکیل رئوف می‌گوید با وجود صدها ساعت بازجویی، همچنان بازجویی‌ها ادامه دارد و او پنج ماه گذشته را در سلول انفرادی زندان اوین به ‌سر برده است.

این زندانی تاکنون درخواست حمایت کنسولی از بریتانیا نکرده و دولت نیز اقدامی در این زمینه انجام نداده است.

ناهید تقوی؛ معمار ۶۶ ساله

ناهید تقوی شهروند ایرانی-آلمانی است که در حوزه معماری فعالیت دارد و او هم دقیقا در همان روز ۲۵ مهرماه، همزمان با رئوف، در خانه خود در تهران بازداشت شد.

مریم کلارن، دختر این زندانی، پیشتر اعلام کرده بود مادر ۶۶ ساله‌اش تاکنون در ۸۰ جلسه و در مجموع ۱۰۰۰ ساعت بازجویی شده و این اقدام به معنی شکنجه روانی است.

او از دسترسی نداشتن وکیل مادرش به پرونده انتقاد کرده و گفت که تقوی هفته گذشته به حضور قاضی برده شد.

سخنگوی هیات‌مدیره انجمن بین‌المللی حقوق بشر درباره این زندانی گفته است: «ناهید تقوی بی‌گناه است. او هیچ بختی برای محاکمه عادلانه ندارد.»

این زندانی روز ۱۶ فروردین‌ماه و با بهانه ملاقات با پزشک به بخش ایزوله زندان اوین منتقل شد و در سلول انفرادی با محافظت بالا قرار گرفت.

آمادگی تهران و واشینگتن برای مبادله زندانیان

مقام‌های هر دو کشور ایران و آمریکا پیشتر درباره تمایل به تبادل زندانیان اعلام آمادگی کرده‌اند.

محمدجواد ظریف،‌ وزیر امور خارجه ایران، ‌اخیرا در مصاحبه‌ای با اسپوتنیک گفته بود:‌ «ما آمادگی مذاکره با دولت آمریکا را نداریم، از دولت سوئیس به عنوان حافظ منافع یا سایر دولت هایی که تمایل داشته باشند در این زمینه نقش مثبت ایفا کنند، استفاده می‌کنیم».

مقام‌های وزارت خارجه آمریکا هم همین تمایل متقابل را اظهار کرده‌اند.

شرایط نگهداری، مراقبت بهداشتی و دادرسی زندانیان دوتابعیتی در ایران همواره مورد انتقاد مجامع حقوق بشری بوده است.

سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا یک بار نیز سفرای تهران را در ارتباط با تداوم این بازداشت‌ها احضار کرده و به آن‌ها تذکر داده بودند.