در حالی که خانواده‌های کشته‌شدگان اعتراضات سراسری و زندانیان سیاسی خواستار تحریم انتخابات شده‌اند،‌ مواضع سال‌های اخیر نامزدهای انتخاب نظام نشان می‌دهد آن‌ها از سرکوب و کشتار شهروندان معترض حمایت کرده بودند.

طی روزهای اخیر مادران و بستگان کشته‌شدگان در اعتراضات و اعدام‌شدگان و زندانیان سیاسی با ضبط ویدیوهایی گفته‌اند به خاطر سرکوب عزیزانشان به کارزار «رای بی رای» می‌پیوندند.

جدیدترین دور از اعتراضات سراسری در آبان ۹۸ رخ داد که در آن دست‌کم ۱۵۰۰ نفر کشته و حدود هفت هزار نفر بازداشت شدند. سرکوب این اعتراض‌ها با حمایت نامزدهایی از جمله ابراهیم رئیسی و‌ امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، سرزنش مردم از سوی عبدالناصر همتی و سکوت محسن رضایی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی و محسن مهرعلیزاده در برابر کشتار معترضان مواجه شد.

دفاع قاضی‌زاده هاشمی از سرکوب

قاضی‌زاده هاشمی که در سال ۹۸ عضویت هیات رییسه مجلس بود، کشتار گسترده در کرج و ماهشهر را تایید کرد.

این نامزد انتخابات با حمایت از سرکوب‌ها گفته بود: «در این میان ممکن است به جمع بی‌گناهی هم آسیب وارد شده باشد.»  

او معترضان آبان‌ماه در جنوب کشور را به «صدمه به خطوط اصلی انتقال انرژی» متهم کرده بود.

حمایت رئیسی از محکومیت و پرونده‌سازی

رییسی در جایگاه ریاست قوه قضاییه از برخورد قضایی با بازداشتی‌های این اعتراضات حمایت و شهروندان معترض را به «اغتشاش و ناامنی و بر هم ریختن کشور» متهم کرده بود.

او درباره تشکیل پرونده و محکومیت‌ها گفت: «فضاسازی‌ها و جوسازی‌ها تاثیرگذار نیست و بنای دستگاه قضایی بر صدور رای بر مبنای شرع و قانون است.»

رئیسی همچنین اعتراض‌ها در رسانه‌های اجتماعی به احکام صادره برای بازداشت‌شدگان را کار «ضد انقلاب و ربات‌ها» عنوان کرد.

گزارش‌های تجمیعی سازمان‌های حقوق بشری نشان می‌دهد احکام صدها سال زندان و هزاران ضربه شلاق و همچنین تبعید و خدمات اجباری برای دولت از جمله مجازات‌های قضات رئیسی برای معترضان بوده است.

همتی و سرزنش مردم معترض

همتی هم از جمله مسئولان دولت حسن روحانی بود که پس از همراهی رییس‌ جمهوری با سرکوب‌های امنیتی، افزایش قیمت ارز را به اعتراضات نسبت داد.

او گفت که دولت در پی «التهاب وحشتناک» در بازار ارز در سال ۱۳۹۷موفق به مدیریت این بازار شد،‌ اما از اعتراضات سراسری آبان ۹۸ به بعد با ایجاد شدن «انتظارات منفی» در جامعه،‌ روند افزایش بهای ارز و کاهش ارزش ریال مجددا آغاز شد.

اشاره جلیلی به سخنرانی در دانشگاه‌ها

سعید جلیلی اخیرا در یک گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی در فروردین‌ماه امسال وقتی با سوالی درباره دلیل سکوتش در زمینه اعتراضات آبان‌ماه مواجه شد،‌ گفت از جمله معدود افرادی بوده که به دانشگاه‌ها رفته و درباره آن سخنرانی کرده بود.

رضایی: کار برادرزن صدام بود

محسن رضایی در تحلیل اعتراضات سراسری دی‌ماه سال ۹۶، آن را به دخالت نیروهای خارج کشور مرتبط کرد.

او اشاره کرد برادر همسر اول صدام حسین، دیکتاتور عراق، در اعتراضات نقش داشته است.

این نامزد انتخابات ۱۴۰۰ اشاره کرد که پیش از اعتراضات جلسه‌ای در اربیل از سوی میز عملیات ایران در سیا با حضور رییس دفتر پسر صدام، برادر همسر اول او، نماینده بارزانی، نماینده عربستان سعودی و سازمان مجاهدین خلق برگزار شده بود و قرار شد عملیاتی را در ایران اجرا کنند.

بی‌تفاوتی مهرعلیزاده و زاکانی

در میان نامزدهای این انتخابات اظهارنظر مشخصی از سوی علیرضا زاکانی و محسن مهرعلیزاده درباره حق اعتراض مردم یا محکومیت سرکوب در سال‌های اخیر منتشر نشده است.

مادران آبان: رای بی رای!

موضع‌گیری نامزدهای انتخابات درباره اعتراضات مردم از آن جهت مورد توجه است که اغلب آن‌ها این روزها در وعده‌های خود از حق آزادی مردم،‌ دسترسی به اینترنت و آزادی بیان در رسانه‌ها ابراز حمایت می‌کنند.

اما مادران جوانان کشته‌ یا زندانی‌شده از جمله سهیل عربی، محسن جعفرپناه، ‌پژمان قلی‌پور و محمد طاهری در پیام‌های ویدیویی خون فرزندان خود را یادآوری کرده‌ و گفته‌اند رای آن‌ها «سرنگونی» جمهوری اسلامی است.

از سوی دیگر برخی شهروندان در رسانه‌های اجتماعی و همچنین تریبون‌های خیابانی هم این موضوع را طرح کرده‌اند.

روز سه‌شنبه ویدیویی به دست ایران اینترنشنال رسید که نشان می‌دهد یک نفر در تریبون آزاد منطقه نازی‌آباد در جنوب تهران می‌گوید: «هر کس رای بدهد به ۱۵۰۰ کشته آبان ظلم کرده است.»

پیشتر هم شماری از خانواده‌های قربانیان نقض حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی ‌از جمله اعدام‌شدگان دهه ۶۰ و بستگان کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی و اعتراضات پیشین، در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس به صراحت اعلام کردند انتخابات ۱۴۰۰ را تحریم می‌کنند.