معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران ابراز امیدواری کرد که در «آینده بسیار نزدیک» ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا ( SPV) راه‌اندازی و عملیاتی شود.

ایران و اتحادیه اروپا به‌همراه چین و روسیه، اوایل مهرماه سال جاری در حاشیه اجلاس مجمع‌عمومی سازمان‌ملل، از ایجاد سازوکاری ویژه برای تسهیل روابط تجاری با ایران تحت توافق برجام، ازجمله درمورد صادرات نفت، خبر دادند.

بانک‌های مرکزی و موسسات تجاری که از عواقب نقض تحریم‌های آمریکا نگران‌اند، در مدیریت این شرکت نقشی نخواهند داشت و به این شکل، ممکن است بتوانند از اثر تحریم‌ها مصون بمانند.

به گزارش ایرنا، عباس عراقچی در این زمینه گفت، ساز و کار ویژه مالی اروپا از نظر «فنی، مالی و حقوقی» جزییاتی دارد که رسیدن به آن‌ها «زمان‌بر» است، اما همچنان ابراز امیدواری کرده که این ساز و کار در «آینده بسیار نزدیک» در اروپا رسما ثبت شود و پس از آن «به تدریج عملیاتی خواهد شد».

عراقچی اضافه کرد این مساله که اروپا «بسیار آهسته‌تر از تصور» ایران حرکت کرد، یک «واقعیت» است.

او اضافه کرد که یکی از دلایلی که اتحادیه اروپا هنوز انتظارات ایران را برآورده نکرده، آن است که «هنوز به راهکارهای عملیاتی نرسیده‌اند».

ایران پیش از این تهدید کرده بود که اگر قادر نباشد به صادرات نفت و گاز ادامه دهد یا از دریافت پول این صادرات محروم شود، برجام را ترک خواهد کرد.

خبرگزاری رویترز پیش از آغاز دور دوم تحریم‌ها علیه ایران در گزارشی به نقل از سه دیپلمات اروپایی نوشته بود که گرچه  این سازوکار از لحاظ قانونی، باید از ۱۳ آبان (چهارم نوامبر) شروع به کار کند، اما تا پس‌از آغاز سال آینده میلادی، امکان عملیاتی‌شدن آن وجود نخواهد داشت. ضمن آن‌که به نوشته رویترز این سازوکار برای حفظ همه موارد تجارت با ایران، کارآمد نیست.

عباس عراقچی اکنون گفته است که یکی از دلایل این تاخیر «سیطره‌ای است که دلار و سیستم مالی آمریکا بر نهادهای اروپایی دارد» و ایجاد مکانیزمی که «با این سیطره دلار سروکار نداشته باشد و آمریکایی ها نتوانند آن را در چمبره تحریم‌های خود قرار بدهند کار آسانی نیست».

دونالد ترامپ اردیبهشت ماه سال جاری اعلام کرد با هدف مذاکره مجدد با ایران و دست‌یابی به توافقی بهتر، از برجام خارج می‌شود. به دنبال این اتفاق اعلام شد که تحریم‌ها علیه ایران در دو بازه زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه بازخواهند گشت.

دور نخست این تحریم‌ها از مرداد ماه سال جاری بازگشت و دور دوم تحریم‌ها - که شامل صادرات نفت و گاز ایران هم می‌شد - از ۱۴ آبان ماه اجرایی شد. دولت آمریکا اعلام کرده است که یکی از اهداف در دوم تحریم‌ها، رساندن فروش نفت و گاز ایران به صفر است. آمریکا همچنین شرکت‌ها و کشورهای مختلف را تهدید کرده است که در صورت نقض تحریم‌ها، با جریمه مواجه خواهند شد.