سومین روز آتش سوزی در جنگلهای گچساران؛ سالانه ۱۵ هزار هکتار از جنگلهای ایران در آتش میسوزد
در حالی که مقامهای ایران تایید میکنند سالانه نزدیک به ۱۵ هزار هکتار از جنگلها طعمه آتش میشود، با ادامه آتشسوزیها در دو استان کهگیلویه و بویراحمد و لرستان منابع طبیعی از عمدی بودن ۷۰ درصد آنها در برخی شهرستانها خبر میدهد.
طی یک هفته اخیر جنگلهای وسیعی در شماری از شهرستانهای دو استان لرستان و کهگیلویه و بویراحمد اسیر آتش شده است.
مدیران کل منابع طبیعی در دو این استان از وضعیت «بحرانی» آتشسوزی در پنج شهرستان لرستان و ادامه آتشسوزیهای جنگلهای گچساران در روز یکشنبه سوم خرداد خبر دادند.
مسئولان محلی ضمن تایید محدودیت امکانات مهار آتشسوزی از ادامه تلاش برای خاموش کردن آن میگویند.
این در حالی است که همزمان با ادامه و تکرار این آتشسوزیها شیرزاد نجفی، مدیرکل منابع طبیعی لرستان، از عامل انسانی در ۱۰۰ درصد آتشسوزیهای استان خبر داده بود.
او روز ۳۰ اردیبهشتماه نیز گفته بود: «با بررسیهای انجامشده در ۱۰ سال گذشته مشخص شده است که ۷۰ درصد حریق جنگلها ریشه در اختلافات ملکی و یا قومی و قبیلهای دارد و باید بررسیهای کارشناسی روی این موضوع انجام شود.»
اختلاف بر سر مالکیت، سودجویی،توسعه اراضی و مراتع، گسترش محدوده زمینهای کشاورزی و عدم حصارکشی مناسب زمینها از جمله نیتهای دیگر عامل انسانی در آتشافروزی عمدی جنگلها، مراتع و علفزارهای کشور عنوان شده است.
تیرماه سال گذشته معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان اعلام کرده بود که ۹۵ درصد آتشسوزی های انجامشده در عرصههای منابع طبیعی کشور عمدی است.
در همان سال نیز علی عباسنژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری تایید کرده بود که «اختلافات منطقهای» ریشه بسیاری از آتشسوزی ها است.
نقش تعلل در اجرای قانون و مشکلات اقتصادی
قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع کشور، قانون مجازات اسلامی و قوانین صید و شکار مجازاتهایی برای آتشسوزیهای عمدی و نابودی مراتع و جنگلها تعیین کردهاند، با اینحال همچنان این مورد ادامه دارد.
فعالان و تشکلهای حامی محیط زیست از وجود مافیای چوبخواری و زمینخواری در این زمینه گلایه میکنند.
مظفر افشار، پدر بلوط ایران و فعال در زمینه حفاظت محیط زیست، سال ۱۳۹۵ در گفتوگو با خبرگزاری ایرنا گفته بود: «در مواردی کشاورزان برای تبدیل جنگلها به اراضی کشاورزی یا مواجه نشدن با پیگردهای قانونی درباره تهیه زغال از جنگل به صورت عمدی به سوزاندن جنگلها اقدام می کنند.»
با این حال در برخی موارد طی سالهای گذشته پروندههایی برای متخلفان تشکیل شده است.
وبسایت خبری ایانا ۲۱ اردیبهشتماه امسال به نقل از دادستان عمومی و انقلاب تبریز از تشکیل و صدور احکام قضایی حبس برای دستکم دو نفر در پروندههای آتشسوزی جنگلهای ارسباران استان آذربایجان شرقی در سال گذشته خبر داد.
سال ۱۳۹۷ خبرگزاری ایرنا گزارش داد که تنها در دو سال ۶۰۰ هکتار از اراضی پناهگاه حیات وحش میانکاله در آتشسوزیهایی که زمینخواران ایجاد کرده بودند از بین رفت. رییس اداره حقوقی محیط زیست این استان گفته بود که آتشسوزیها با نیت «گسترش دامنه مالکیت در منطقه» صورت میگیرد.
از سویی نیز افزایش قیمت سوخت و تشدید وخامت اوضاع اقتصادی در مناطقی از کشور خانوارهای کمدرآمد را به چوبسوزی کشانده است. مظفر افشار در این زمینه گفته بود: «در یکی از روستاهای لرستان که دارای ۷۵ خانوار است تا قبل از اجرای هدفمندی يارانهها كه هزينه تهيه نفت و گاز براي آنها كمتر حساب ميشد تمام ۷۵ خانوار از نفت و گاز استفاده میكردند، ولی از زمان اجرای هدفمندی يارانهها بيش از ۷۰ خانوار همين روستا چوبسوز شدند.»
اتلاف سالانه ۱۵ هزار هکتار از جنگلها در آتش
علاوه بر آتشسوزیهای عمدی، آتشسوزی غیرعمد با عامل انسانی و بر اثر بیاحتیاطی نیز همچنان در فصل گرما در کشور تکرار میشود.
تیرماه سال گذشته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها ضمن اشاره به افزایش ۳۰ درصدی آتشسوزیها گفته بود که ۹۵ درصد آنها عامل انسانی دارند.
این آتشسوزیها در فصلهای گرمتر ماهانه صدها هکتار از جنگلها و مراتع کشور را از بین میبرد. تنها در خردادماه سال گذشته این میزان ۵۰۰ هکتار اعلام شد.
این میزان آتشسوزی جنگلها بنا بر آنچه که علیمحمد شاعری، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس، در سال ۱۳۹۷ اعلام کرد میانگین ۱۵ هزار هکتار در سال دارد.
شاعری گفته بود که با وجود اشاره برنامه ششم توسعه دولت را مکلف به تهیه و اجرای برنامه جامع «اطفای حریق» کرده اما دولت در آن تعلل میکند.
بر اساس اینفوگرافی که سازمان جنگلها در اردیبهشتماه سال گذشته منتشر کرده بود مساحت جنگلهای زاگرس بین پنج تا شش میلیون هکتار و جنگلهای شمال بیش از دو میلیون هکتار اعلام شده است.