شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.

تصمیم امارات متحده عربی برای خروج از یمن

 

تصمیم اخیر امارات متحده عربی برای خارج کردن بخش بزرگی از نیروهای نظامی‌‌اش از خاک یمن بیانگر واقعیت‌های ژئوپلیتیک منطقه خاورمیانه است. خروج امارات متحده عربی از یمن در مرحله اول حکایت از آن دارد که در تدارک است خود را برای جنگ احتمالی میان ایالات متحده آمریکا و ایران آماده کند. نظر به رویکرد پیشاپیش مشخص ایران، در صورت هر گونه حمله نظامی آمریکا به ایران، هر دو کشور امارات متحده عربی و عربستان سعودی تبدیل می‌شوند به جبهه دوم جنگ ایران و آمریکا. دلیل دیگر خروج امارات متحده عربی از یمن رویکرد متفاوت دو کشور متفق، یعنی امارات متحده عربی و عربستان سعودی، در قبال وضعیت حاکم بر یمن به‌خصوص در جنگ با حوثی‌هاست که مورد حمایت ایران‌اند.

یکی از مهم‌ترین نگرانی‌هایی که امارات متحده عربی در عرصه بین‌المللی دارد موضع این کشور در قبال انتقاد‌های گسترده از نقش امارات متحده عربی در افزایش شمار غیرنظامی‌های کشته‌شده در جنگ یمن و عواقب و آسیب‌های احتمالی همسویی با سیاست‌های منطقه‌ای دولت ترامپ در خاورمیانه است. با این حال، تصمیم مقام‌های امارات متحده عربی برای خروج بخش اعظمی از نیروهایش از نقاط کلیدی یمن مطلق نبوده است و برخی از نیروهای تحت آموزشش را به بهانه مبارزه با تروریسم در یمن حفظ خواهد کرد. اما واقعیت امر این است که حفظ موقعیت هر‌چند جزیی امارات متحده عربی در داخل مرزهای یمن در اصل برای بهره‌مندی از سواحل یمن در دریای سرخ هم به لحاظ نظامی و هم به لحاظ تجاری در رقابت با کشورهایی مثل ترکیه و قطر است.

از مهم‌ترین نکات قابل‌توجه در این بین، جدایی امارات متحده عربی از عربستان سعودی در نتیجه خروج از یمن است، که خواه ناخواه باعث می‌شود ادامه حضور نظامی عربستان سعودی در یمن، به‌عنوان مهم‌ترین محرک جنگ یمن، بیش از پیش توجه جامعه بین‌المللی را جلب کند. علی‌رغم اهداف متفاوتی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی در یمن دنبال می‌کنند، اقدام سعودی‌ها به بمباران غیر‌نظامی‌های یمنی تا حد زیادی موجبات ناخرسندی و نارضایتی مقام‌های اماراتی را فراهم ساخت. در شرایطی که عربستان سعودی در مناطق شمالی یمن، که با این کشور هم‌مرز است، بر حوثی‌های تحت حمایت ایران متمرکز شده است، امارات متحده عربی نیز در حمایت از جدایی‌طلب‌های یمنی در مناطق جنوبی این کشور، گروه‌های مرتبط با اخوان‌المسلمین را هدف قرار می‌داد.

با وجود این‌که امارات متحده عربی، بر‌خلاف عربستان سعودی، تصمیم گرفته است بخش اعظمی از نیروهایش را از یمن خارج کند، به نظر نمی‌رسد بخواهد ائتلافش با عربستان سعودی را بر هم بزند. با این حال، آنچه مسلم است تفاوت میان جایگاه و رویکرد فعلی این دو کشور در قبال ایران است. با در نظر گرفتن آنچه اخیرا در خلیج فارس در جریان است، امارات متحده عربی، بر‌خلاف عربستان سعودی، از متهم کردن ایران به دست داشتن در حمله‌های اخیر به چند نفتکش و نیز اظهار‌نظر درباره توقیف نفتکش بریتانیایی در آب‌های خلیج فارس خودداری کرده است. مهم‌ترین دلیل اتخاذ چنین رویکردی نگرانی عمیق مقام‌های اماراتی از تداوم تنش میان ایران و غرب است. علاوه بر این، امارات متحده عربی در حال حاضر، در محافظت از جبهه خود بیش از پیش زیر فشار و تهدید است. پیش از این، مقام‌های این کشور بر این باور بودند كه ایالات متحده آمریکا در هر صورت با حمله به مواضع ایران، حافظ منافع امارات متحده عربی در برابر تهدیدهای ایران خواهد بود. اما در نتیجه سرنگونی پهپاد آمریکایی، که از پایگاه هوایی اماراتی وارد حریم هوایی ایران شده بود، دونالد ترامپ از حمله به ایران منصرف شد و با این اقدام باعث شد امارات متحده عربی در مورد ادامه حضورش در یمن و مبارزه با حوثی‌های تحت حمایت ایران دچار سر‌درگمی شود و بیش از پیش احساس خطر کند.

با وجود این، امارات متحده عربی هنوز ائتلافش با عربستان سعودی را حفظ کرده است. این دو کشور در سایه این ائتلاف موفق شده‌اند با مخالفت‌های داخلی مقابله و اعتراض‌ها و شورش‌های داخلی را سرکوب کنند و از بروز هر گونه جنگ داخلی پیشگیری کنند. رویکرد ضد‌انقلابی دو کشور نیز ریشه دارد در تمایلات محمد بن سلمان و همتای اماراتی‌اش در شکل دادن به دنیای عرب در چارچوب الگوهای سیاسی مختص به خود و با رویکرد و سیاست‌های جاری دیگر کشورهای عربی متفاوت است.

به‌طور کلی و علی‌رغم روابط پایاپای و مبتنی بر مشارکت و همکاری امارات متحده عربی و عربستان سعودی، تصمیم اخیر امارات متحده عربی به خروج از یمن مکانیزم دفاعی مقام‌های اماراتی است برای کاهش احتمال حمله ایران به مواضع این کشور به‌عنوان متحد اصلی عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا در منطقه. اما امر مسلم این است که حتی خروج از یمن نیز نمی‌تواند وجهه و اعتبار مخدوش‌شده امارات متحده عربی در نتیجه مداخله در جنگ‌های داخلی سودان و لیبی را بهبود بخشد. ادعاهای محکمی مبنی بر دست داشتن نیروهای مسلح امارات متحده عربی در بمب‌گذاری اخیر در یک بازداشتگاه مهاجران آفریقایی در طرابلس، پایتخت لیبی، وجود دارند که به کشته شدن بیش از ۴۰ نفر و زخمی شدن ۸۰ نفر دیگر شدند.

بدون شک متهم شدن امارات متحده عربی به بمب‌گذاری در لیبی هم‌پیمان‌های این کشور، به‌ویژه ایالات متحده آمریکا، را ملزم خواهد کرد تا مطابق قانون، از صادرات سلاح به امارات متحده عربی خودداری کنند. بنابراین، حتی خروج مقطعی از یمن نیز قادر نیست وجهه سیاسی مخدوش این کشور در خاورمیانه را حفظ کند و به نظر می‌رسد رویکرد مقطعی و متاثر از سیاست‌های کشورهای هم‌پیمانش در قبال دیگر کشورهای خاورمیانه وضعیت و جایگاه سیاسی این کشور در منطقه به‌ویژه در مواجهه با ایران را بیش از پیش تضعیف کرده است.

پژوهشگر حقوق بین‌الملل
تازه چه خبر؟
سازمان حقوق بشر ایران به نقل از منابع آگاه از «مرگ مشکوک» شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در سلول انفرادی زندان تهران بزرگ خبر داد. برادر...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More