بخشی از ساختمان‌ها و بافت تاریخی میدان حسن‌آباد تهران در آتش‌سوزی شامگاه چهارشنبه سوخت، و دستکم دو گنبد از هشت‌گنبد تاریخی که حدود نود سال پیش در دوره پهلوی اول بنا شده بودند بر اثر حرق و حجم آب به کار رفته در جریان اطفای آن، فروریخت.

بر اثر این حریق همچنین تعدادی از انبارهای واقع در ضلع شمال شرقی میدان حسن‌آباد، چندین فروشگاه و صرافی در آتش سوخته یا آسیب دیدند.

آتش‌سوزی در ضلع شمال‌غربی میدان تاریخی حسن‌آباد تهران حدود ساعت ۹ و ۱۸ دقیقه  چهارشنبه شب،۲۶ تیر ماه، از یک انبار ابزار یراق آغاز شد اما به سرعت به بخش‌های دیگری از این میدان از جمله ساختمان‌های تاریخی آن سرایت کرد.

این آتش‌سوزی از یک انباری به وسعت ۵۰۰ متر شروع شد و درحال سرایت به دیگر مغازه‌های اطرف میدان است. آتش درحال سرایت به شعبه بانک شهر است.

 

ساختمان‌های تاریخی #میدان_حسن‌آباد تهران، چند صرافی، بانک صادرات و تعدادی انباری و فروشگاه در این منطقه دچار #آتش‌سوزی شدند.سخنگوی سازمان آتش‌نشانی گفت:یک انبار ۵۰۰ متری در میدان حسن آباد طعمه حریق شده و آتش‌نشانان ۵ ایستگاه به محل اعزام شده است. pic.twitter.com/hWGTr75XAM

— ايران اينترنشنال (@IranIntl) July 17, 2019

جلال ملکی سخنگوی آتش‌نشانی تهران گفت که «یک انبار به وسعت یک‌هزار متر مربع در ضلع شمال‌شرقی میدان حسن‌آباد تهران آتش گرفت و آتش کاملا شعله‌ور است» و بلافاصله تیم‌های آتش‌نشانی از۷ ایستگاه به محل اعزام شدند.

او گفت که آتش‌نشانان بعد از حضور در محل مشاهده کردند که «در محل حادثه یک یا چند انبار در مجاورت یکدیگر به وسعت بیش از هزار متر و کاملا شعله‌ور» است و «آتش به سقف‌های شیروانی و بافت تاریخی در قسمت شمال غربی میدان حسن‌آباد سرایت کرده و بخش‌هایی از بافت تاریخی را نیز شعله‌ور کرده بود.»

به گفته ملکی «آتش‌نشانان از دقایق اولیه از طریق نردبان هیدرولیکی و لوله‌کشی از سمت زمین، عملیات را آغاز کردند» و حدود چهل دقیقه بعد «موفق به به مهار و اطفای حریق شدند.»

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران در دقایق اول بعد از اطفای آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد با بیان اینکه این آتش‌سوزی «مصدوم و تلفات جانی در پی نداشت»، گفت: «با تلاش بی‌وقفه آتش‌نشانان و اطفای حریق، بافت تاریخی میدان حسن‌آباد آسیب خاصی ندید.»

ملکی البته دقایقی بعد با تاکید براینکه «نمای یکی از ساختمان‌های تاریخی میدان حسن‌آباد که دچار حرق شد، هنوز سالم است»، گفت که آتش به اتاق‌ها و پشت ساختمان آسیب رساند اما هنوز فعالیت آتش‌نشانان برای لکه‌گیری و مهار کامل حریق ادامه دارد و «هر احتمالی می‌دهیم حتی احتمال تخریب این ساختمان وجود دارد.»

همزمان خبرگزاری ایسنا، گزارش داد که در این آتش‌سوزی، حریق به سرعت بخش‌های مختلفی از طبقه دوم یکی از ساختمان‌های تاریخی میدان حسن‌آباد را دربرگرفت به طوری که به دو گنبد این ساختمان تاریخی خسارت جدی وارد شد.»

دو گنبد ساختمان‌های تاریخی #میدان_حسن‌آباد در آتش‌سوزی تخریب شد. میدان حسن آباد که از میدان‌های تاریخی شهر تهران و بخشی از بافت سنتی آن است از ابنیه دوره پهلوی اول است که به سال ۱۳۰۹ در چهار راه حسن‌آباد به بهره‌برداری رسید. pic.twitter.com/WzOk1ng8l6

— ايران اينترنشنال (@IranIntl) July 17, 2019

گزارش‌های غیررسمی نیز تاکید دارند که تاکنون سازه این ساختمان تاریخی دچار آسیب نشده اما «فضای داخلی آن کاملا در آتش سوخته است.»

میدان حسن آباد که به سال ۱۳۰۹ در چهارراه حسن آباد به بهره برداری رسید؛ میدانی است دایره شکل به شعاع ۴۵ متر و مساحت حدود ۶۳۵۸ متر که اینک در مرکز شهر تهران قرار گرفته است.

این  میدان که در گذشته یکی از بزرگترین باغ‌های تهران بود از میدان‌های تاریخی شهر تهران و بخشی از بافت سنتی تهران قاجاری است اما ساختمان‌های گنبدی آن دوره پهلوی اول بنا شد.

سبک معماری این میدان به شکل ساختمان‌های گنبدی در ساختمان بزرگ تخریب شده تلگراف‌خانه در میدان توپخانه، میدان مخبرالدوله، بانک تجارت اصفهان و چند بنای دیگر نیز به کار رفته‌ است.

این میدان با چهار ساختمان و هشت گنبدی به گونه منحنی‌شکل و قرینه ساخته شده و ساختمان‌ها گرداگرد چهارگوشه میدان را دربر گرفته‌اند.
میدان حسن‌آباد زمانی «میدان هشت گنبد» و «ملک المتکلمین» نیز نامیده می‌شد و در سال‌های پیش از انقلاب ۱۳۵۷ تندیسی از ملک المتکلمین از مبارزان جنبش مشروطه در آن قرار داشت. این مجموعه در ۱۶ فروردین ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۱۹۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

جلال ملکی، سخنگوی آتش‌نشانی تهران گفت که نمای یکی از ساختمان‌های تاریخی #میدان_حسن‌آباد که دچار حرق شد سالم است اما آتش به اتاق‌ها و پشت ساختمان آسیب رساند اما هنوز فعالیت آتش‌نشانان ادامه دارد و هر احتمالی می‌دهیم حتی احتمال تخریب این ساختمان وجود دارد. pic.twitter.com/Et51fYSFWD

— ايران اينترنشنال (@IranIntl) July 17, 2019